Báo chí đa phương tiện, vũ khí bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Thứ ba - 16/12/2025 17:09
Trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra sâu rộng và mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, báo chí Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội song cũng đối mặt với không ít thách thức. Thông tin được lan truyền nhanh chóng, phương thức tiếp nhận của công chúng ngày càng đa dạng, nhưng đồng thời các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị gia tăng hoạt động tung tin giả, xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trước thực tiễn đó, nâng cao chất lượng tác phẩm báo chí, đặc biệt là báo chí đa phương tiện về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, trở thành yêu cầu cấp thiết nhằm định hướng dư luận, củng cố niềm tin xã hội.
Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị (khóa XII) đã khẳng định rõ: bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Đảng, Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng; bảo vệ Nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc và môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước. Trong bối cảnh truyền thông số, báo chí không chỉ giữ vai trò cung cấp thông tin chính thống mà còn là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng văn hóa.
Nhà báo, TS. Nguyễn Tri Thức, Ủy viên BBT, Trưởng Ban chuyên đề và chuyến san (Tạp chí Cộng sản) chia sẻ kinh nghiệm làm báo đa phương tiện với hội viên Hội Nhà báo Hưng Yên.
Sự phát triển của báo chí đa phương tiện với khả năng kết hợp văn bản, hình ảnh, âm thanh, video, đồ họa và dữ liệu số đã tạo ra lợi thế rõ rệt cho công tác tuyên truyền, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Các tác phẩm đa phương tiện giúp nội dung trở nên sinh động, trực quan, dễ tiếp cận và có sức lan tỏa lớn, đặc biệt đối với nhóm công chúng trẻ – đối tượng thường xuyên sử dụng mạng xã hội và dễ bị tác động bởi thông tin xấu, độc. Đây chính là “vũ khí” quan trọng để báo chí chính thống chủ động chiếm lĩnh không gian thông tin.
Thực tế cho thấy, các luận điệu xuyên tạc chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh hay phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng thường được phát tán nhanh qua video ngắn, podcast, blog cá nhân hoặc các nền tảng mạng xã hội. Nếu báo chí chính thống chậm đổi mới, thiếu hấp dẫn hoặc chưa phù hợp với xu hướng tiếp nhận thông tin hiện nay, sẽ dễ tạo ra “khoảng trống thông tin” để các thế lực thù địch lợi dụng. Do đó, mỗi tác phẩm báo chí đa phương tiện cần bảo đảm vững vàng về lập trường chính trị, đồng thời đổi mới cách thể hiện, tăng tính thuyết phục, hấp dẫn và khả năng lan tỏa.
Trong xu thế đó, xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, sản xuất nội dung đa nền tảng đang trở thành hướng đi tất yếu của các cơ quan báo chí. Một tin, bài gốc có thể được tổ chức, biên tập để xuất hiện trên nhiều loại hình và nền tảng khác nhau như báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình và mạng xã hội. Cách làm này vừa tiết kiệm nguồn lực, vừa nâng cao hiệu quả tuyên truyền, giúp thông tin chính thống đến với công chúng nhanh hơn và rộng hơn.
Tại Báo và Phát thanh, Truyền hình Hưng Yên cho thấy hiệu quả của mô hình này. Sau khi hợp nhất, cơ quan báo chí của tỉnh được tổ chức theo hướng hội tụ với đầy đủ các loại hình báo chí. Việc đầu tư hạ tầng kỹ thuật, ứng dụng công nghệ số và tổ chức lại quy trình sản xuất nội dung đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng các tác phẩm báo chí đa phương tiện phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương, trong đó công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Những nội dung về triển khai nghị quyết, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, góp phần tăng sức thuyết phục và khả năng lan tỏa.
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi sang mô hình báo chí đa phương tiện cũng đặt ra không ít thách thức. Thói quen làm báo theo loại hình truyền thống, tư duy nghề nghiệp đơn tuyến khiến việc thích ứng với môi trường đa nền tảng chưa thực sự đồng đều. Nhiều phóng viên, biên tập viên phải vừa viết, vừa quay, dựng và ứng dụng công nghệ số, trong khi cơ chế phối hợp và tích hợp nội dung trong giai đoạn đầu còn chưa thật sự đồng bộ. Điều này đòi hỏi sự quyết tâm đổi mới từ lãnh đạo cơ quan báo chí, cùng với lộ trình đào tạo bài bản cho đội ngũ làm báo.
Từ thực tiễn đó có thể khẳng định, yếu tố con người giữ vai trò quyết định. Công nghệ chỉ phát huy hiệu quả khi được vận hành bởi đội ngũ nhà báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thông nghiệp vụ và làm chủ kỹ năng số. Việc đào tạo, bồi dưỡng theo hướng đa năng, gắn lý luận chính trị với kỹ năng làm báo hiện đại là yêu cầu cấp thiết hiện nay.
Bên cạnh đó, cần sự quan tâm, hỗ trợ về cơ chế, chính sách và nguồn lực cho báo chí, nhất là báo chí địa phương, trong đầu tư hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị và bảo đảm an toàn thông tin. Tăng cường hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm giữa các cơ quan báo chí cũng góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm và sức lan tỏa của thông tin chính thống.
Nâng cao chất lượng tác phẩm báo chí đa phương tiện về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ lâu dài, đòi hỏi sự kết hợp hài hòa giữa nội dung chính xác, lập luận thuyết phục, hình thức hiện đại và đội ngũ làm báo vững vàng về bản lĩnh chính trị. Với quyết tâm đổi mới và tổ chức khoa học, báo chí hoàn toàn có thể phát huy vai trò tiên phong, góp phần giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong bối cảnh truyền thông số phát triển mạnh mẽ.