Thích ứng nhanh, quản lý tốt: Giải pháp để chính quyền hai cấp vận hành hiệu quả

Thứ tư - 30/07/2025 14:34

Việc chuyển đổi sang mô hình chính quyền hai cấp trên cả nước (tỉnh và xã/phường, không còn cấp huyện) là một bước đi lớn trong tiến trình cải cách bộ máy hành chính. Đây không chỉ là việc sắp xếp cơ cấu tổ chức, mà còn là sự thay đổi căn bản phương thức quản trị, cách thức vận hành và phục vụ nhân dân. Để mô hình này thực sự hiệu quả, yếu tố quyết định chính là khả năng thích ứng nhanh và quản lý tốt trong giai đoạn đầu triển khai.

Tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý

Điểm nhấn đầu tiên của mô hình hai cấp là tinh gọn bộ máy. Khi bỏ cấp huyện, nhiều phòng ban trung gian được sáp nhập, giảm đầu mối quản lý, từ đó rút ngắn quy trình xử lý công việc. Quyền hạn và trách nhiệm tập trung trực tiếp về tỉnh và xã/phường, giúp việc ra quyết định nhanh hơn, thông suốt hơn.

hn so ket 1 thang thuc hien chinh quyen 2 cap o hy — Hội nghị đánh giá kết quả hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp của 104 xã, phường tại tỉnh Hưng Yên.

Tuy nhiên, để ưu điểm này phát huy, cần một cơ chế phân cấp, phân quyền hợp lý. Tỉnh phải giữ vai trò chỉ đạo chiến lược, hoạch định chính sách; trong khi đó, xã/phường trở thành “mắt xích” trực tiếp thực hiện và phản hồi. Khoảng trống quản lý nếu có sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực điều hành, vì vậy việc xây dựng quy trình phối hợp giữa hai cấp phải được ưu tiên ngay từ đầu.

Nguồn nhân lực – chìa khóa thành công

Khi bộ máy thay đổi, con người phải thay đổi trước. Cán bộ xã/phường trong mô hình hai cấp không chỉ xử lý công việc hành chính thường ngày, mà còn phải gánh thêm vai trò điều phối, kết nối trực tiếp với tỉnh. Năng lực quản trị, kỹ năng xử lý tình huống và khả năng sử dụng công nghệ thông tin của cán bộ cơ sở là yếu tố then chốt.

Để đáp ứng yêu cầu đó, cần triển khai chương trình đào tạo và bồi dưỡng chuyên sâu cho đội ngũ cán bộ xã/phường. Không chỉ dừng ở kiến thức quản lý hành chính, mà còn phải trang bị kỹ năng giao tiếp, tiếp công dân, sử dụng nền tảng số và quản lý dữ liệu. Đồng thời, tỉnh cần có cơ chế khuyến khích, thu hút nhân sự có năng lực về cơ sở, tránh tình trạng thiếu hụt cán bộ chất lượng trong giai đoạn chuyển tiếp.

chinh quyen 2 cap 1 — Cán bộ xã/phường trong mô hình hai cấp không chỉ xử lý công việc hành chính thường ngày, mà còn phải gánh thêm vai trò điều phối, kết nối trực tiếp với tỉnh.

Công nghệ số – công cụ hỗ trợ đắc lực

Một trong những giải pháp để chính quyền hai cấp vận hành hiệu quả là đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý. Khi cấp huyện không còn, khoảng cách giữa tỉnh và xã được rút ngắn nhờ hệ thống quản lý điện tử, cơ sở dữ liệu tập trung và phần mềm xử lý công việc trực tuyến.

Việc ứng dụng các nền tảng số giúp quy trình xử lý hồ sơ, văn bản được minh bạch, nhanh chóng, giảm chi phí và tránh chồng chéo. Quan trọng hơn, công nghệ số tạo ra kênh kết nối trực tiếp giữa người dân và chính quyền, giúp phản hồi chính sách nhanh chóng, kịp thời. Đầu tư hạ tầng công nghệ, đồng bộ hóa dữ liệu và đào tạo cán bộ sử dụng thành thạo các hệ thống điện tử là nhiệm vụ không thể trì hoãn.

Lấy người dân làm trung tâm phục vụ

Mục tiêu cuối cùng của mọi cải cách hành chính là phục vụ nhân dân tốt hơn. Khi mô hình hai cấp được vận hành, người dân kỳ vọng thủ tục hành chính nhanh gọn, minh bạch và ít tầng nấc hơn. Vì vậy, mọi giải pháp phải xoay quanh việc đảm bảo quyền lợi và sự thuận tiện cho người dân.

Để làm được điều đó, các địa phương cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá mức độ hài lòng của người dân, coi đây là thước đo quan trọng cho hiệu quả của chính quyền hai cấp. Bên cạnh đó, cần tăng cường cơ chế giám sát cộng đồng, công khai quy trình xử lý công việc và khuyến khích người dân tham gia góp ý để điều chỉnh chính sách phù hợp với thực tiễn.

Giữ vững đoàn kết trong quá trình chuyển đổi

Việc sắp xếp lại bộ máy không tránh khỏi xáo trộn nhân sự và tâm lý cán bộ. Vì vậy, trong giai đoạn đầu, công tác tư tưởng, ổn định đội ngũ là yếu tố quan trọng. Tỉnh cần ban hành cơ chế phân công, bố trí hợp lý, công khai minh bạch để tạo sự đồng thuận.

chinh quyen 2 cap 2 — Thích ứng nhanh để quản lý tốt: Chính quyền hai cấp là bước cải cách lớn nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý và phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Đồng thời, cần phát huy vai trò của các tổ chức chính trị – xã hội trong việc tuyên truyền, tạo sự ủng hộ của nhân dân. Khi người dân hiểu và đồng hành, mô hình hai cấp sẽ có nền tảng xã hội vững chắc để triển khai hiệu quả.

Kinh nghiệm từ thực tiễn

Từ ngày 01/7/2025, trên cả nước đã triển khai mô hình chính quyền hai cấp, qua tìm hiểu chúng tôi nhận thấy: Tốc độ xử lý công việc tăng lên rõ rệt nhờ rút ngắn quy trình; Chi phí hành chính giảm khi tinh giản bộ máy trung gian; Áp lực cho cán bộ xã/phường tăng vì phải kiêm nhiệm nhiều mảng công việc.

Những kinh nghiệm này khẳng định rằng, để thành công cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nhân lực, cơ sở vật chất và hạ tầng số, đồng thời có lộ trình điều chỉnh linh hoạt trong quá trình vận hành.

Thích ứng nhanh để quản lý tốt

Chính quyền hai cấp là bước cải cách lớn nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực quản lý và phục vụ Nhân dân tốt hơn. Nhưng để mô hình này thực sự hiệu quả, yếu tố quan trọng là khả năng thích ứng nhanh với sự thay đổi và quản lý tốt mọi quy trình, con người và công nghệ.

Đây là bài toán vừa mang tính cấp bách trước mắt, vừa đòi hỏi tầm nhìn lâu dài. Nếu giải quyết tốt, mô hình chính quyền hai cấp sẽ trở thành một trong những minh chứng rõ rệt cho nỗ lực xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch và gần dân của Việt Nam trong giai đoạn mới.

NLBHY