Báo chí Cách mạng Việt Nam: Trung thành, Đoàn kết, Trí tuệ, Đổi mới

Thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,
Thưa đại biểu Đại hội, 
Thưa các đồng chí,     

Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chào mừng các vị đại biểu khách quý và 474 đại biểu chính thức, đại diện cho giới báo chí cả nước đã về dự Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI Hội Nhà báo Việt Nam, nhiệm kỳ 2020-2025. Xin gửi tới các đồng chí đại biểu và toàn thể Đại hội lời chào thân ái và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta vui mừng trước sự trưởng thành, vững vàng của đội ngũ báo chí cả nước, ngày thêm nâng cao về năng lực, phẩm chất chính trị, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; đã và đang nỗ lực từng bước làm chủ công nghệ làm báo hiện đại, không ngừng đổi mới, sáng tạo. Nội dung trên báo chí ngày càng toàn diện, đa dạng, phong phú; chất lượng chính trị, giá trị văn hóa trong các tác phẩm báo chí không ngừng được nâng cao.

Học tập tư tưởng, phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh, nhất là đạo đức, phong cách làm báo của Người, tiếp bước thế hệ cha anh, đội ngũ những người làm báo hôm nay đã và đang phát huy vai trò xung kích, không quản khó khăn, gian khổ, dũng cảm xông pha có mặt ở những điểm nóng, thực hiện tốt trách nhiệm sứ mệnh người làm báo cách mạng; tích cực tuyên truyền phổ biến chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống, tích cực phát hiện, cổ vũ động viên gương người tốt, việc tốt, các điển hình tiên tiến trong mọi lĩnh vực, chủ động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các quan điểm sai trái thù địch, tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo; hăng hái thâm nhập thực tế vùng cao, vùng sâu, vùng xa, kịp thời đưa tin về những sự kiện nóng, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm, thiên tai, bão lũ…

Nhiều bài báo mang tính phát hiện, góp sức tổng kết thực tiễn, lan tỏa các gương điển hình tiên tiến, cảnh báo những nguy cơ hiện hữu, kiến nghị các giải pháp thiết thực trên từng lĩnh vực. Nhiều cơ quan báo chí, nhiều nhà báo đã tích cực phản ánh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; phòng, chống tham nhũng với nhiều cách tiếp cận đa dạng, chính xác, góp phần phát hiện sai phạm, tạo sức mạnh dư luận, hỗ trợ hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ ta.
 

Đặc biệt, hai năm qua, trước những diễn biến phức tạp, thách thức chưa từng có của đại dịch COVID-19, hàng trăm nhà báo không ngại hiểm nguy đã có mặt trên tuyến đầu chống dịch, kịp thời thông tin, cổ vũ những việc làm cao đẹp của lực lượng thầy thuốc, quân đội, công an, cán bộ cơ sở, những cá nhân, cộng đồng tích cực, tình nguyện tham gia phòng, chống đại dịch.

Trong những thành tích lớn lao, báo chí cách mạng đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc những năm qua, nhất là từ năm 2015 đến nay, có công lao to lớn của Hội Nhà báo Việt Nam và đông đảo hội viên cả nước.

Trong báo cáo chính trị của Đại hội đã nêu, tôi xin nhấn mạnh một số nét nổi bật:

1. Nhiệm kỳ qua, các cấp hội đã chú trọng đổi mới công tác giáo dục, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức chính trị, đạo đức nghề nghiệp của người làm báo; tập hợp, đoàn kết, động viên, hướng dẫn hội viên phát huy tài năng, trí tuệ, tâm huyết, năng lực sáng tạo, góp phần làm tốt vai trò, sứ mệnh báo chí cách mạng; tích cực thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật, chính sách của Nhà nước. Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; nghiên cứu, quán triệt và thực hiện Chỉ thị 43 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động của tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam trong tình hình mới, Luật Báo chí năm 2016, Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam. Quy tắc sử dụng mạng xã hội; coi trọng giáo dục truyền thống của báo chí cách mạng, của Hội Nhà báo Việt Nam và các nhà báo tiền bối.

2. Hoạt động của Hội chuyển biến tích cực; phương thức hoạt động có nhiều đổi mới, xác định trọng tâm công tác từng năm. Tăng cường rà soát, kiện toàn tổ chức Hội, nâng cao chất lượng hội viên và công tác quản lý hội viên, kịp thời phát hiện, ngăn chặn hội viên vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức người làm báo; chủ động tham gia ý kiến, kiến nghị với Đảng, Nhà nước về cơ chế, chính sách; hỗ trợ, tạo điều kiện cho phát triển báo chí và hoạt động của Hội. Chú trọng xây dựng, phát hiện và nhân rộng điển hình tiên tiến, nhân tố mới trong các cấp hội.

3. Công tác đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ báo chí và đạo đức nhà báo có bước tiến bộ. Hội đã phối hợp với các cơ quan báo chí, các tổ chức quốc tế tiến hành hơn 500 lớp đào tạo, bồi dưỡng, với chương trình, nội dung và phương pháp được cải tiến, đa dạng hóa và nâng cao chất lượng. Các cấp hội trong cả nước đã tổ chức hàng trăm lớp ngắn hạn bồi dưỡng nghiệp vụ cho hội viên, với những nội dung thiết thực, cập nhật, nhất là về các kỹ năng làm báo hiện đại. Đã hỗ trợ sáng tạo hơn 14 nghìn tác phẩm báo chí chất lượng cao, tạo nguồn cung cấp tác phẩm dự Giải Báo chí Quốc gia hằng năm và các giải báo chí chuyên ngành, giải báo chí các địa phương. Bên cạnh đó, Hội đã tổ chức tốt nhiều hội báo, diễn đàn, giao lưu, tọa đàm về nghiệp vụ báo chí, các vấn đề, xu hướng của báo chí-truyền thông hiện đại. Giải Báo chí Quốc gia tiếp tục đi vào nền nếp và có sức thu hút ngày càng cao đối với giới báo chí và công chúng. Tổ chức thành công Hội báo toàn quốc hằng năm, nhằm tôn vinh thành tựu của báo chí Việt Nam, lao động, sáng tạo của các nhà báo; tăng cường giao lưu, gặp gỡ giữa người làm báo với công chúng.

4. Phối hợp với các ngành Tuyên giáo, Thông tin-Truyền thông trong chỉ đạo, định hướng hoạt động báo chí, khen thưởng, xử lý sai phạm. Đã thành lập và đi vào hoạt động của gần 300 Hội đồng xử lý vi phạm đạo đức nghề nghiệp người làm báo các cấp, kịp thời xử lý nhiều trường hợp vi phạm hoạt động báo chí và công tác hội. Hội Nhà báo Việt Nam và các cấp hội đã kịp thời lên tiếng, phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý nghiêm minh hành vi cản trở, đe dọa, hành hung, xúc phạm nhà báo, bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của hội viên.

5. Hoạt động tri ân gia đình các nhà báo - liệt sĩ được coi trọng; hoạt động xã hội, từ thiện của các cấp hội và các cơ quan báo chí tiếp tục được thực hiện bằng những việc làm thiết thực, hiệu quả. Công tác đối ngoại nhân dân của Hội Nhà báo Việt Nam được triển khai một cách chủ động, tích cực, góp phần nâng cao hình ảnh, vị thế của đất nước nói chung và giới báo chí Việt Nam nói riêng trên trường quốc tế.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi nhiệt liệt biểu dương, chúc mừng những thành tích mà Hội Nhà báo Việt Nam đã đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua.

Thưa các đồng chí,

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, cũng cần thẳng thắn đánh giá đúng, khách quan những mặt hạn chế, khuyết điểm trong hoạt động báo chí và công tác của Hội Nhà báo thời gian vừa qua, đó là:

- Một số cấp hội, cơ quan báo chí chưa quan tâm đúng mức công tác xây dựng Đảng, công tác tổ chức cán bộ; chưa thực sự chú trọng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp cho hội viên; một số cơ quan báo chí, một bộ phận những người làm báo xa rời tôn chỉ mục đích, thiếu trách nhiệm, thậm chí từ chối chức năng định hướng, giáo dục của báo chí, vi phạm pháp luật, đạo đức nghề nghiệp, làm suy giảm vai trò, uy tín của báo chí, làm tổn thương danh dự và lòng tự trọng của những người làm báo chân chính, ảnh hưởng xấu đến hoạt động của Hội.

- Việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động chưa đáp ứng yêu cầu và đòi hỏi của thực tiễn; chất lượng, hiệu quả chưa cao, chưa theo kịp sự phát triển của báo chí. Một số tổ chức hội thiếu năng động, sáng tạo, người đứng đầu thiếu nhiệt tình với công tác hội, ý thức xây dựng Hội còn hạn chế, hoạt động hội có lúc có nơi thiếu sức sống, chưa hiệu quả, chưa tập hợp và thu hút được hội viên. Ở một số địa phương, đơn vị, sự phối hợp giữa cơ quan chỉ đạo, quản lý, cơ quan báo chí và tổ chức Hội chưa chặt chẽ. Công tác nhân sự, quy hoạch cán bộ Hội còn thiếu chủ động; chưa kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm của hội viên.

- Công tác bồi dưỡng chính trị, nghiệp vụ và đạo đức nghề nghiệp đối với hội viên, nhà báo ở một số cấp hội và các cơ quan báo chí chưa thật sự được chú trọng. Một bộ phận nhà báo còn thiếu tính chuyên nghiệp; thiếu tinh thần tự học, tự bồi dưỡng; thậm chí có tình trạng chữ nghĩa vụng về, cẩu thả; trình độ tin học, ngoại ngữ, biểu biết thông lệ, luật pháp quốc tế và giao lưu quốc tế còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu tác nghiệp báo chí trong môi trường truyền thông kỹ thuật số. Số lượng nhà báo được đào tạo để ứng dụng công nghệ mới vào hoạt động báo chí chưa nhiều.

- Một số cơ quan báo chí và người làm báo chạy theo thị hiếu tầm thường, lợi ích cá nhân, sa đà vào thông tin mặt trái của xã hội, thiếu tính nhân văn, phản giáo dục, thậm chí làm sai lệch bản chất sự việc. Công tác quản lý báo chí chưa theo kịp thực tiễn, chưa đáp ứng sự phát triển của báo chí. Số lượng cơ quan báo chí tăng nhanh; nhiều cơ quan chủ quản buông lỏng quản lý, phó mặc cơ quan báo chí; tôn chỉ mục đích bị xem nhẹ.

Thưa các đồng chí,

Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đang bước vào giai đoạn phát triển mới. Bên cạnh những thời cơ to lớn, chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường; đại dịch COVID-19 đã và đang ảnh hưởng lớn đến phục hồi và phát triển kinh tế, đến đời sống của nhân dân.

Thành tựu khoa học công đã làm cho báo chí có bước phát triển vượt bậc, song, cũng tác động, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của báo chí truyền thống, báo chí truyền thống phải đổi mặt với nhiều thách thức từ truyền thông xã hộ, từ sự thay đổi cách thức tiếp cận thông tin... Các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị vẫn tiếp tục chống phá chúng ta bằng những âm mưu, thủ đoạn thâm độc, xảo quyệt.

Bối cảnh trên đặt ra cho Báo chí cách mạng nước ta và Hội Nhà báo Việt Nam những nhiệm vụ nặng nề, nhưng cũng rất vẻ vang trên chặng đường đi tới. Báo chí phải tiếp tục đổi mới mình, thật sự trở thành kênh thông tin chính xác, kịp thời, có sức mạnh, tầm ảnh hưởng sâu rộng và trách nhiệm cao hơn nữa trong xã hội.
Để Hội Nhà báo Việt Nam hoàn thành tốt nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới, tôi đồng ý với các nhiệm vụ giải pháp mà đại hội đã nêu, đồng thời xin nêu một số nội dung có tính chất gợi mở để Đại hội cùng suy nghĩ:
Thứ nhất, Hội Nhà báo cần nhận thức đầy đù vai trò, vị trí của mình là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam; hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng và trong khuôn khổ pháp luật của Nhà nước; tính chất nghề nghiệp của Hội không tách rời tính chất chính trị-xã hội; nhiệm vụ hàng đầu của báo chí, của những người làm báo Việt Nam và của Hội là phục vụ sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta.
Ngược dòng lịch sử, ngay sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, thấy rõ vai trò của đội ngũ làm báo, vì “Nói đến báo chí trước hết phải nói đến những người làm báo chí”, Bác Hồ và Đảng ta đã chỉ đạo thành lập Đoàn Báo chí Việt Nam, sau đổi thành Đoàn Báo chí kháng chiến. Ngày 21/4/1950, trên cơ sở Đoàn Báo chí kháng chiến, tại chiến khu Việt Bắc, Hội Những người viết báo Việt Nam, tiền thân của Hội Nhà báo Việt Nam hiện nay, ra đời, đánh dấu một mốc son trong lịch sử phát triển của Hội và đội ngũ những người làm báo cách mạng Việt Nam.
Nói lại những điều mà những người làm báo đều biết, để thấy đây là vinh dự đặc biệt đối với Hội Nhà báo và mỗi hội viên; đồng thời, nói lên trách nhiệm lớn lao của Hội chúng ta trong việc tập hợp, đoàn kết, bảo vệ lợi ích, quyền lợi hợp pháp của hội viên; động viên sức sáng tạo, cống hiến của các nhà báo; xây dựng tổ chức Hội thực sự là “ngôi nhà ấm tình đồng nghiệp”, “nơi kết nối, giao lưu, tin cậy và chia sẻ” của hội viên, tích cực đóng góp cho sự phát triển lớn mạnh của báo chí nước nhà.
Sứ mệnh quan trọng, cao cả đó đòi hỏi tổ chức Hội phải thực sự vững mạnh, sự vững mạnh dựa trên năng lực, phẩm chất, trách nhiệm của từng hội viên, mà trước hết là của từng cán bộ Hội. Do vậy, cần khắc phục tư tưởng, tổ chức Hội là “chốn hội hè”, nhàn hạ, ai làm cũng được, dẫn đến dễ dãi trong lựa chọn cán bộ. Càng tuyệt đối tránh xem Hội là “cứ địa riêng” để bố trí “đàn em” thân tín.
Bộ máy của Hội, dù ở Trung ương hay địa phương, phải gồm những người tâm huyết, giàu ý tưởng, tận tụy với công việc… Mỗi cán bộ Hội Nhà báo phải thấy được công việc mình đang làm là vinh dự, trách nhiệm, là đang góp phần xây dựng nền báo chí cách mạng Việt Nam ngày càng nhân văn, chuyên nghiệp, hiện đại, thực hiện tốt chức năng thông tin và định hướng dư luận xã hội.

Mỗi người làm báo phải “nhận thức sâu sắc làm báo là làm cách mạng, người làm báo là chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng”.
Đẩy mạnh công tác kết nạp hội viên mới bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định; tăng cường quản lý hội viên; thực hiện hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm người làm báo vi phạm pháp luật, đạo đức nghề nghiệp. Nắm chắc tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu chính đáng của hội viên, kịp thời phản ánh với các cơ quan chức năng để xem xét giải quyết phù hợp. Quan tâm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên, nhất là trong quá trình tác nghiệp báo chí; động viên, khen thưởng xứng đáng đối với các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động báo chí, công tác hội, nhất là ở những lĩnh vực, địa bàn có nhiều khó khăn.
Thứ ba, mỗi cấp bộ hội, cơ quan báo chí, mỗi người làm báo, trước hết, hãy học và noi gương Bác - một nhà báo lớn, về phong cách và đạo đức làm báo. Phải thấm nhuần sâu sắc lời dạy của Người: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ” và “Viết để làm gì? Để giáo dục, giải thích, cổ động, phê bình. Để phục vụ quần chúng”, trên cơ sở đó, thực hiện tốt trách nhiệm, sứ mệnh người làm báo cách mạng; tích cực tuyên tuyền, phổ biến chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đưa đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống; đề cao tính tư tưởng, tính văn hóa, tính giáo dục trong từng sản phẩm báo chí.
Kịp thời phát hiện, cổ vũ, động viên gương người tốt, việc tốt, các điển hình tiên tiến trong mọi lĩnh vực. Chủ động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. Muốn vậy, đòi hỏi mỗi nhà báo phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, nhiệt huyết và thái độ bình tĩnh trước mọi vấn đề; phải có tấm lòng trong sáng, tôn trọng sự thật, trách nhiệm xã hội cao, không để tiêu cực chi phối, không để tình cảm cá nhân lấn át, mất đi tính khách quan, trung thực của mỗi tác phẩm báo chí.

Khoa học - công nghệ dù phát triển, tạo thuận lợi cho nhà báo tác nghiệp như thế nào, cũng không thể thay thế được trái tim, khối óc, ý chí, bản lĩnh, tính nhân văn của người làm báo. Đồng thời, kiên quyết, kịp thời chấn chỉnh, khắc  phục tình trạng phản ánh thông tin thiếu khách quan, trung thực; xuống cấp về đạo đức của một bộ phận người làm báocùng những sai sót về tư tưởng chính trị, lịch sử trong ấn phẩm, ảnh hưởng tới niềm tin, gây tâm lý băn khoăn, hoài   nghi về đội ngũ những người làm báo.

Thưa các đồng chí!
Sự nghiệp cách mạng, công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới đang đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ hết sức nặng nề, nhưng cũng rất vẻ vang cho giới báo chí cả nước. Tôi tin tưởng rằng, với truyền thống trung thành với Đảng, gắn bó với dân tộc và nhân dân, đội ngũ những người làm báo Việt Nam hôm nay sẽ ngày càng lớn mạnh, không ngừng nâng cao về phẩm chất chính trị, năng lực chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp, hoàn thành tốt sứ mệnh cao cả, là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng-văn hóa của Đảng; tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam ngày càng xứng đáng là tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, là “ngôi nhà chung” tập hợp, đoàn kết rộng rãi những người làm báo cả nước.
Thưa các đồng chí,
Đại hội của chúng ta bế mạc vào ngày cuối cùng của năm 2021. Một năm đầy ắp những sự kiện quan trọng của Đảng, của đất nước và dân tộc. Qua theo dõi, có thể thấy Đại hội của chúng ta đã thành công tốt đẹp. Với tinh thần đó, tôi xin chúc quý vị đại biểu và những người làm báo cả nước luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, thành công, có một năm mới với những điều thật tốt đẹp.
Xin cảm ơn các đồng chí!
 

Theo nhandan.vn