PGS.TS Nguyễn Thành Lợi
TBT Báo Kinh tế - Đô thị
1. Tình hình triển khai chuyển đổi số tại báo Kinh tế và Đô thị
Báo Kinh tế và Đô thị ra đời ngày 01/01/1999 tại Hà Nội, sau 25 năm trưởng thành và phát triển, báo Kinh tế và Đô thị đã làm tốt nhiệm vụ là cơ quan ngôn luận của UBND TP Hà Nội là diễn đàn thông tin của nhân dân Thủ đô và cả nước.
Hiện nay, hệ sinh thái báo Kinh tế và Đô thị đang vận hành có 02 tờ báo in, 01 báo điện tử và 06 chuyên trang trực thuộc Báo. Do vậy, việc thay đổi cách thức làm việc, sản xuất nội dung thông tin, hệ thống quản trị kỹ thuật có thể đáp ứng giúp Ban Biên tập, các lãnh đạo ban chuyên môn kịp thời nắm bắt chỉ đạo, điều hành thường xuyên, kịp thời là việc cấp thiết.
Năm 2021, Ban Biên tập xác định nhiệm vụ trọng tâm chuyển đổi số báo Kinh tế và Đô thị lấy Báo điện tử làm trung tâm phát triển hệ sinh thái Báo Kinh tế và Đô thị.
Ngày 01/01/2022, Báo Kinh tế và Đô thị chính thức thay đổi giao diện, hệ thống quản trị nội dung báo điện tử Kinh tế và Đô thị tiến thẳng lên hiện đại có thể sản xuất và xuất bản những tin, bài báo chí đa phương tiện như: infographic, Emagazine, Podcast...
Với việc thay đổi về công nghệ, kỹ thuật, cách thức triển khai, quy trình làm báo, Ban Biên tập cũng xác định rõ ràng và nhất quán muốn chuyển đổi số thành công thì thay đổi tư duy, phong cách làm báo cho phóng viên, biên tập viên, thư ký trong tòa soạn từ đại đa số đã quen làm báo in trước sang làm báo điện tử trước là việc cốt lõi, quan trọng nhất để thành công.
Để thay đổi Báo tổ chức thường xuyên, liên tục các lớp đào tạo, hướng dẫn các phóng viên, biên tập viên, thư ký tòa soạn làm báo chí hiện đại trên điện tử, trên mobile như quay, dựng video, chụp ảnh, infographic, emagazine, podcast… Sau mỗi khóa đào tạo sẽ tiến hành đánh giá, tổ chức các cuộc thi bằng những tin, bài thực tế được đăng trên các ấn phẩm.
Cùng với đó Ban Biên tập cũng xác định việc phát triển bạn đọc là mục tiêu quan trọng, nâng thương hiệu Báo trên các nền tảng số thu hút quảng cáo số là xu hướng tất yếu trong thời đại thông tin số. Ban Biên tập đã lựa chọn thuê đối tác cùng phối hợp với bộ phận nội dung tổ chức đào tạo Seo (cung cấp trend hàng ngày, đào tạo bộ phận nội dung tối ưu, lựa chọn từ khóa tốt nhất để tin bài được các công cụ tìm kiếm nhận diện nhanh nhất), tối ưu hệ thống kỹ thuật cho báo điện tử trên các công cụ tìm kiếm lớn như Google, Bing, Coccoc, chia sẻ thông tin tin, bài trên mạng xã hội…với chủ trương tin, bài được sản xuất ngoài mục tiêu tuyên truyền phải có bạn đọc biết đến chính tin, bài do mình sản xuất ra.
Ngoài ra, Ban Biên tập cũng yêu cầu bộ phận kỹ thuật tạo, lập các kênh mạng xã hội như: Facebook, Zalo, Youtube, Twitter… cho báo điện tử cũng như các chuyên trang coi đây cũng là một kênh thông tin quan trọng giành cho độc giả của Báo.
Ban Biên tập yêu cầu bộ phận kỹ thuật thường xuyên phải có báo cáo, thống kê chi tiết các chỉ số quan trọng như độ tuổi, giới tính, vị trí địa lý, chuyên mục, tiểu mục, xếp hạng báo điện tử, các chuyên trang, nền tảng số định kỳ hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng để điều chỉnh nội dung phù hợp hướng đến đối tượng bạn đọc quan tâm và điều chỉnh những thông tin còn chưa được bạn đọc quan tâm…
Để tạo động lực, tính trách nhiệm, tính cống hiến với các bộ phận chuyên môn đặc biệt là bộ phận phóng viên, Ban Biên tập đưa ra cơ chế phân công, phân nhiệm rõ ràng, chấm nhuận bút trên báo điện tử với các tiêu chí như: Chất lượng, cống hiến, tác giả và view cho bài viết. Đưa ra những quy định cụ thể về thời gian với phóng viên sau mỗi sự kiện, phối hợp các bộ phận khi có những sự kiện lớn, nóng.
Sau hơn 1 năm tiến hành các bước xây dựng, thay đổi ngày 10/03/2023 báo Kinh tế và Đô thị chính thức ra mắt hệ sinh thái trực thuộc Báo bao gồm:
- Báo in Kinh tế và Đô thị (Từ thứ 2 đến thứ 7 hàng tuần)
- Ấn phẩm in Pháp luật và Xã hội (Tuần phát hành 4 số)
- Báo điện tử Kinh tế và Đô thị (Kênh Facebook, Zalo, Youtube)
- Chuyên trang tiếng Anh Hanoitimes (Kênh Facebook, Zalo, Youtube, twitter)
- Chuyên trang Tiêu dùng (Kênh Facebook, Zalo, Youtube)
- Chuyên trang Giao thông Hà Nội (Kênh Facebook, Zalo, Youtube)
- Chuyên trang Thị trường tài chính (Kênh Facebook, Zalo, Youtube)
- Chuyên trang Diễn đàn đô thị (Kênh Facebook, Zalo, Youtube)
- Cuộc thi trắc nghiệm Vì an toàn Giao thông Thủ đô trên internet
Thuận lợi, khó khăn
Quyết tâm cao của Ban Biên tập và nhận được sự thống nhất của toàn bộ lãnh các ban chuyên môn, phóng viên, nhân viên trong tòa soạn.
Có lực lượng phóng viên trẻ, chịu khó học hỏi.
Là đơn vị sự nghiệp tự chủ về chi thường xuyên nên Báo gặp khó trong việc có nguồn tài chính tăng quỹ nhuận bút, trang bị cho bộ phận nội dung những trang thiết bị máy móc, phần mềm hỗ trợ làm báo chí hiện đại phục vụ tác nghiệp.
2. Thành công bước đầu và bài học kinh nghiệm rút ra
Sau khi chính thức đi vào hoạt động hệ sinh thái báo Kinh tế và Đô thị đã hoạt động tương đối ổn định trên tất cả các nền tảng. Các quy trình sản xuất tin bài từ báo điện tử, chuyên trang, báo in đều được thực hiện trên môi trường internet.
Cơ bản đã định hình nên một tờ báo điện tử dựa vào sự chủ động sản xuất nội dung với tỷ lệ tin bài sản xuất đạt 65-70% và tỷ lệ view từ bài sản xuất đạt 75-85%; Giảm sự lệ thuộc vào việc lấy lại tin bài từ báo khác…
Tổng lượng view từ chỗ chỉ đạt khoảng 80.000 – 100.000 view/ngày thì đến nay trung bình đạt 220,000 triệu view/ngày, cá biệt có ngày lượng view đạt 280,000 -350,000 view/ngày. Trung bình hàng tháng báo điện tử Kinh tế và Đô thị đạt khoảng 7,500,000 pageview.
Kinh tế báo chí đã có những tín hiệu đáng mừng trên báo điện tử, zalo đã có nguồn thu từ quảng cáo số cố định hàng tháng.
Tuy vậy, các chuyên trang, kênh mạng xã hội trên hệ sinh thái chưa được phát triển đồng đều do thiếu kinh phí cũng như nhân lực trong các lĩnh vực chuyên môn.
Các chuyên trang chưa được chú trọng nhiều về nội dung, thiếu những tin, bài chuyên sâu, có vấn đề.