Cần bao nhiêu cấp phó trong cơ quan hành chính nhà nước?

Thứ ba - 25/01/2022 16:37
Bàn về số lượng cấp phó trong cơ quan hành chính nhà nước (CQHCNN ) ở nước ta là một chủ đề hay, có vẻ còn lâu mới có hồi kết. Nói như vậy vì mấy chục năm qua đã có khá nhiều văn bản pháp luật quy định về vấn đề này.

Mới đây, Bộ Nội vụ lại có công văn gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc sửa đổi, bổ sung số lượng cấp phó trong các cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập. Có thể nói công văn này là một nỗ lực trong cố gắng tìm cách giảm bớt cấp phó đang có vẻ quá nhiều tiến tới bố trí đúng số lượng cấp phó tại các CQHCNN.

Thực tế cho thấy số lượng cấp phó đã là vấn đề có tính lịch sử trong nền hành chính nước ta kể từ 1946 đến nay. Số lượng cấp phó cứ tăng dần và rồi buộc phải nghĩ đến việc giảm bớt cấp phó. Vào năm 1987, Hội đồng bộ trưởng tức Chính phủ có tới 15 Phó Chủ tịch HĐBT, trong khi hiện tại vào năm 2022 qua bao nỗ lực cải cách, Chính phủ chỉ còn 4 Phó Thủ tướng. Đừng nghĩ còn 4 Phó TT là việc quá đơn giản, bởi cũng mất hơn chục năm mới có thể từ 5 Phó TT giảm xuống 4 như hiện nay.

Rồi đến cấp phó cho bộ trưởng. Từ nhiều năm nay đã chốt cứng các bộ "bình thường" chỉ có tối đa 5 thứ trưởng. Riêng các Bộ Quốc phòng, Công an, Ngoại giao có ngoại lệ. Thử xem  các bộ bên tây có bao nhiêu thứ trưởng, cũng chỉ 1 vị phó cho bộ trưởng? Không hoàn toàn là như vậy. Số liệu vào các năm 2017-2019  về số lượng thứ trưởng tại một số bộ ở vài nước sau đây sẽ cho thấy rõ vấn đề này.

Bộ Giao thông Anh quốc, ngoài bộ trưởng còn có 6 vị cấp phó với các chức danh là 2 Bộ trưởng nhà nước, 3 thứ trưởng nghị viện và 1 thứ trưởng thường trực. Bộ Kinh doanh, Năng lượng và Chiến lược công nghiệp Anh ngoài bộ trưởng có 2 bộ trưởng nhà nước, 3 thứ trưởng nghị viện và 1 thứ trưởng thường trực. 

Ở Nhật, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Ngư nghiệp cấp phó có 2 Bộ trưởng nhà nước, 2 thứ trưởng nghị viện và 2 thứ trưởng khác. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật ngoài bộ trưởng có 2 Bộ trưởng nhà nước, 2 thứ trưởng nghị viện và 3 thứ trưởng khác.

Bộ Liên bang về Nội vụ, Xây dựng và Quê hương Đức lãnh đạo là 9, bao gồm Bộ trưởng, 3 thứ trưởng nghị viện và 5 thứ trưởng khác… 

Thế ra số lượng thứ trưởng ở một số nước còn nhiều hơn cả ở ta. Tuy nhiên, xét một cách tổng thể thì cấp phó trong bộ máy của ta vẫn là quá nhiều. Ngoài chức danh phó, ví dụ phó trưởng phòng, phó giám đốc sở, phó vụ trưởng, sau này một số cơ quan ở trung ương còn "sáng tạo" ra thêm chức danh "hàm". Nói một cách cụ thể hơn một vụ ngoài vụ trưởng sẽ có phó vụ trưởng, hàm vụ trưởng, hàm phó vụ trưởng.

 Vậy các quy định pháp luật về cấp phó như thế nào?

Phương pháp thứ nhất được sử dụng là quy định cứng luôn loại cơ quan nào thì có bao nhiêu cấp phó. Theo cách này thì: Bộ có tối đa không quá 5 thứ trưởng. Riêng Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao tối đa là 6 thứ trưởng; Tổng cục và tương đương thuộc bộ không quá 4 phó; Vụ, cục và tương đương không quá 3 phó; Sở không quá 3 phó…

Nhiều địa phương phàn nàn có sở nhiều việc mà chốt cứng chỉ 3 phó là không phù hợp, rồi Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh mà cứng chỉ tối đa không quá 3 phó một sở cũng là bất cập… Thế là lại sửa quy định cứng, nhưng linh hoạt theo cách là bình quân 3 phó một sở, nhưng bố trí sở này 1 hay 2 phó, sở kia 4 hay 5 phó là quyền của tỉnh miễn không vượt quá tổng số phó theo quy định cứng mỗi sở tối đa là 3. Riêng Hà Nội và Thành phố HCM được thêm 10 phó.

Bên cạnh phương pháp thứ nhất chốt cứng còn áp dụng phương pháp thứ hai tính theo đầu biên chế, ví dụ như: Vụ thuộc tổng cục có từ 15 đến 20 biên chế công chức không quá 2 phó; có trên 20 biên chế không quá 3 phó. 

Phòng thuộc cục thuộc bộ có từ 7-9 biên chế công chức được bố trí 1 phó; có từ 10- 15 biên chế được bố trí  không quá 2 phó; có từ 16 biên chế trở lên không quá 3 phó.

 Phòng thuộc chi cục thuộc cục thuộc bộ có từ 5-7 biên chế công chức được bố trí 1 phó; có từ 8 biên chế công chức trở lên được bố trí  không quá 2 phó…   

Lại còn một phương pháp nữa tính số lượng phó theo số lượng tổ chức, ví dụ như: Chi cục thuộc cục thuộc bộ có từ 1-3 phòng được bố trí 1 phó; có từ 4 phòng trở lên được bố trí không quá 2 phó; Chi cục thuộc cục thuộc bộ không có phòng được bố trí không quá 2 phó…. 

Từ các quy định hiện hành với 3 phương pháp để ra số lượng cấp phó như vừa nêu có thể thấy khó có sự thuyết phục bởi cái gốc là cơ sở khoa học ẩn mình trong các phương pháp rất ít. Phương pháp  quy định cứng gần như là áp đặt. Phương pháp theo biên chế sẽ khuyến khích tăng biên chế vì chỉ thêm một biên chế đã có thêm 1 phó, ví dụ như trường hợp phòng thuộc cục thuộc bộ có từ 7-9 biên chế có 1 phó, nhưng có từ 10-15 biên chế được 2 phó thì giữa 9 và 10 biên chế là có sự khác nhau về số lượng phó. Tương tự là phương pháp tính số lượng phó theo số lượng tổ chức.

Đề nghị sửa đổi số lượng cấp phó của Bộ Nội vụ đưa ra mới đây vẫn dựa trên 2 phương pháp là dựa vào số lượng biên chế và số lượng tổ chức, ví dụ cục thuộc tổng cục thuộc bộ có từ 15-20 biên chế công chức được bố trí không qua 2 cấp phó; có trên 20 biên chế được bố trí không quá 3 cấp phó; Cục, thanh tra, văn phòng thuộc tổng cục có dưới 4 tổ chức được bố trí không quá 2 cấp phó, có từ 4 tổ chức trở lên được bố trí không quá 3 cấp phó… Cách làm theo kiểu này tiềm ẩn nguy cơ sau vài năm có khi phải tính lại theo kiểu  có khi phải ngần nầy biên chế mới được bố trí 1 phó, thêm ngần kia biên chế thì lại thêm 2 cấp phó nữa…

Điều đáng suy nghĩ là trong khi Thủ tướng Chính phủ đang nhấn rất mạnh đến tầm quan trọng của vị trí việc làm thì việc tính xem mỗi cơ quan, tổ chức có bao nhiêu cấp phó lại không được xác định luôn trong quá trình xây dựng và quyết định vị trí việc làm của cơ quan, tổ chức đó. Nói như vậy có nghĩa là các phương pháp xác định cấp phó từ trước đến nay chưa chuẩn thì phải mạnh dạn chuyển sang cách làm, cách xác định khoa học hơn. 

Về nguyên tắc, xác định chuẩn vị trí việc làm sẽ ra số lượng vị trí việc làm cần phải có của một cơ quan, tổ chức, trong đó có vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý, cụ thể là 1 trưởng và mấy phó, số lượng biên chế và cơ cấu ngạch công chức của cơ quan, tổ chức đó.

Đương nhiên, việc xác  định chuẩn vị trí việc làm của cơ quan, tổ chức không đơn giản. Nhưng hãy đừng vì việc này quá phức tạp, khó làm mà không làm để rồi vẫn xác định số lượng cấp phó theo các phương pháp từ trước đến nay. Đã đến lúc phải thay đổi cách làm để góp phần đạt được  mục tiêu giảm bớt cấp phó và tinh gọn bộ máy.
 

Theo Đinh Duy Hòa/Dân Việt

 

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

THƯ VIỆN ẢNH ĐẸP
5.jpg 66.jpg 29.jpg 49.jpg 20.jpg 42.jpg 13.jpg 37.jpg 6.jpg 67.jpg 31.jpg 50.jpg 22.jpg 43.jpg 15.jpg 38.jpg 7.jpg 68.jpg 33.jpg 52.jpg 24.jpg 45.jpg 16-1.jpg 39.jpg 40.jpg 9.jpg 71.jpg 34.jpg 63.jpg 27.jpg 48.jpg 19.jpg 41.jpg 12-qn1.jpg a-T.jpg 36.jpg 8a334df96fbbb3e5eaaa.jpg ec1643b261f0bdaee4e1.jpg 75528951ab13774d2e02.jpg 740f0438267afa24a36b.jpg 9e931db13ff3e3adbae2.jpg eef9d3a2f1e02dbe74f1.jpg ac94b8a49de641b818f7.jpg ae0f6bdb499995c7cc88.jpg 895e11f733b5efebb6a4.jpg 27c48a2ea86c74322d7d-1.jpg f7b945c06782bbdce293.jpg 0f6e3f741c36c0689927.jpg c23927250467d8398176.jpg 906029e10ba3d7fd8eb2.jpg 32b8e242c0001c5e4511-1.jpg f774eba794e548bb11f4.jpg 7a0a8baca9ee75b02cff.jpg dcd1d242f0002c5e7511.jpg 23289506b7446b1a3255.jpg 66d134e644a498fac1b5-1.jpg 1389b67fa302625c3b13-1.jpg f69297bc83c1429f1bd0-1.jpg 33f61d080875c92b9064-1.jpg e71f3a932feeeeb0b7ff-1.jpg 3b4258344c498d17d458-2-1.jpg aecc18440d39cc679528-1.jpg 01b53b002e7def23b66c-1.jpg 7536f22be75626087f47-1.jpg f87058784d058c5bd514-1.jpg 48dd535d4620877ede31-1.jpg ea6a58024d7f8c21d56e-1-1.jpg 4f0be64af33732696b26-1.jpg b673068913f4d2aa8be5-1.jpg 1d4bb15da420657e3c31-1.jpg 35021b9c0ee1cfbf96f0-1.jpg ffc69024855944071d48-1.jpg 87e8e87cfd013c5f6510-1.jpg f7a58a679f1a5e44070b-1.jpg 5b9e981a8d674c391576-1.jpg dfefc79bd2e613b84af7-1.jpg 02ac9b4b8e364f681627-1.jpg 142989b99cc45d9a04d5-1.jpg fe3d1d75bf087e562719.jpg 94d3461b53669238cb77-1.jpg f38c46ee539392cdcb82-1.jpg 7f5885f9908451da0895-1.jpg e5c4472a52579309ca46-1.jpg 3b20a26fb712764c2f03-1.jpg 0506885d9d205c7e0531-1.jpg d203ce4d69c0a29efbd1.jpg b91ad73673bbb8e5e1aa-1.jpg 520c873d23b0e8eeb1a1.jpg 8f815695f21839466009.jpg d9977394d7191c474508.jpg b94a739fd4121f4c4603.jpg 2799f500528d99d3c09c-1.jpg 0905f0a2572f9c71c53e.jpg 0b4698843f09f457ad18.jpg d5502603818e4ad0139f.jpg c364cdd36a5ea100f84f.jpg 4126eb8e4c03875dde12.jpg 35b9c64f61c2aa9cf3d3.jpg eb2c4421e0ac2bf272bd.jpg cd43fd4859c5929bcbd4-1.jpg
  • Đang truy cập21
  • Máy chủ tìm kiếm1
  • Khách viếng thăm20
  • Hôm nay3,361
  • Tháng hiện tại107,554
  • Tổng lượt truy cập3,077,464
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây