Nhân kỉ niệm ngày sinh Lê nin (22/4/1870-22/4/2021): “HÃY BỚT BÀN SUÔNG TÁN NHẢM VỀ CHÍNH TRỊ...”- NHỮNG LỜI CĂN DẶN QUÝ GIÁ CỦA LÊ NIN DÀNH CHO BÁO CHÍ.

Sinh thời, Lê nin có một số bài viết bàn về báo chí vô sản phục vụ cách mạng công nông. Năm 1905, Người có tác phẩm “Tổ chức Đảng và văn học Đảng”. Năm 1914, Người viêt “Giai cấp công nhân và báo chí công nhân”. Tháng 9/1918, tức là sau cách mạng tháng 10 Nga được gần một năm, Lê nin viết: “BÀN VỀ TÍNH CHẤT BÁO CHÍ CỦA CHÚNG TA”. Bài viết được đăng trên tờ Sự thật ngày 20/9/1918, và được đăng lại trong Lê nin toàn tập, tập 37, từ trang 106-109. Bài viết dài 3 trang rưỡi với 110 dòng, khoảng 1400 chữ.

Thông qua bài viết. Lê nin nhắc nhở phê bình và chỉ đạo Báo chí Xô viết lúc đó 5 nội dung chính như sau:

Thứ nhất là, các báo hay nói về chính trị mà nói ít hoặc không nói về công cuộc xây dựng kinh tế và bảo vệ đất nước. Mở đầu bài báo, Lê nin viết: “Chúng ta dành quá nhiều chỗ để cổ động chính trị, về những chủ đề cũ, tức là nói huyên thuyên về chính trị...”( Lê nin toàn tập, tập 37, trang 106 ).

Thứ hai là, bệnh viết dài. Lê nin đặt câu hỏi rằng những thứ chính trị đại loại như thế “thì tại sao không viết 20-10 dòng thôi mà lại viết những 200-400 dòng?”

Thứ ba là, Lê nin căn dặn Báo chí Xô Viết cần nói về kinh tế nhiều hơn. Người chỉ rõ: “Hãy nói về kinh tế nhiều hơn. Nhưng không nên nói về kinh tế theo cái kiểu những nghị luận chung chung, những bài nghiên cứu uyên bác, những kế hoạch của trí thức và những câu chuyện nhảm nhí khác – tiếc rằng tất cả những thứ đó cũng thường chỉ là những chuyện nhảm nhí mà thôi. Không, kinh tế cần thiết cho chúng ta, trên cái ý nghĩa là chúng ta phải thu thập, kiểm tra tỉ mỉ và nghiên cứu những sự kiện trong việc xây dựng đời sống mới. Trong việc xây dựng nền kinh tế mới, các công xưởng lớn, công xã nông nghiệp, ủy ban nông dân nghèo, hội đồng kinh tế quốc dân địa phương, thực tế có được những thành tựu nào không? Những thành tựu đó là gì? Hay những thành tựu đó lại là những chuyện bịa đặt khoác lác, hứa hẹn kiểu trí thức (“tình hình đang được ổn định”, “kế hoạch đã được đặt ra rồi”, “chúng ta đã bắt tay vào việc”... và những lời lừa bịp khác kiểu đó, mà “chúng ta” rất thiện nghệ)? Thành tựu đạt được như thế nào? Làm thế nào để mở rộng thành tựu ấy?” (Sách đã dẫn, trang 107).

Thứ tư là, Lê nin yêu cầu Báo chí Xô Viết phải tăng cường tính chiến đấu, tăng cường phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội: “Đâu rồi cái bảng đen ghi những công xưởng lạc hậu, sau khi quốc hữu hóa vẫn còn là những kiểu mẫu về hỗn loạn, tan rã, bẩn thỉu, du đãng, ăn hại, bảng đen đó đâu? Không có! Nhưng những công xưởng như thế thì lại có... những kẻ đe mạt như thế có phải là ít đâu! Chúng ta đã tóm được, vạch mặt được và làm nhục được bao nhiêu tên?”. ( Sách đã dẫn, trang 107).

Và Lê nin còn chỉ đạo phải đưa cả những tướng lĩnh vi phạm khuyết điểm hoặc những tướng lĩnh dốt nát, hèn nhát lên mặt báo: “Đối với chiến tranh cũng vậy. Chúng ta có công kích bọn chỉ huy hèn nhát và bọn ngu ngốc không? Chúng ta có tố cáo cho nước Nga thấy những đội quân vô dụng không? Chúng ta đã “tóm" được đầy đủ những phần tử xấu xa, đáng phải lớn tiếng đuổi khỏi quân đội vì bất lực, lơ là, chậm trễ,... v. v. chưa?” ( Sách đã dẫn, trang 108).

Theo Lê nin: “Phải tuyên dương, phải phê bình công khai, công kích những tật xấu, hô hào học tập cái tốt”. ( Sách đã dẫn, trang 109)

Kết luận bài viết, Lê nin một lần nữa khẳng định: “Hãy bớt làm rùm beng về chính trị đi. Hãy bớt những nghị luận kiểu trí thức đi. Hãy gần gũi đời sống hơn nữa. Hãy chú ý nhiều hơn nữa xem trong công việc thường ngày của họ, quần chúng công nông đang thực tế sáng tạo cái mới như thế nào.” (Sách đã dẫn, trang 109).

                             

Công Đán