Khi những cơn gió heo may bắt đầu tràn về trên khắp cánh đồng Bắc Bộ, người dân Hưng Yên lại tất bật bước vào vụ thu hoạch niễng - thứ nông sản dân dã nhưng đặc biệt gợi nhớ hương vị mùa đông quê nhà. Niễng, hay còn được gọi là “lộc bùn”, từ lâu đã trở thành món đặc sản ẩm thực đặc trưng của đồng quê Hưng Yên, một món quà quê ấm áp, chất phác và đậm đà dấu ấn vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Niễng sinh trưởng phát triển ở vùng đất trũng, ngập nước quanh năm, cây vươn cao từ 1-2 mét.
Niễng sinh trưởng phát triển ở vùng đất trũng, ngập nước quanh năm, cây vươn cao từ 1-2 mét. Ở Hưng Yên, vùng canh tác niễng tập trung tại phường Hồng Châu, phường Phố Hiến và xã Tân Hưng. Cây được trồng vào đầu năm, chăm chút qua nhiều tháng để đến độ tháng 9 âm lịch bắt đầu phình củ. Chỉ trong khoảng một tháng ngắn ngủi, người nông dân phải tranh thủ thu hoạch bởi nếu chậm vài ngày thôi, củ sẽ già, xơ và mất đi độ giòn ngọt đặc trưng. Những ngày vào vụ, trên các thửa ruộng bùn, bà con hối hả dùng liềm cắt sát gốc, bóc bỏ lớp bẹ lá già, để lộ ra những củ niễng trắng nõn, mập mạp như vừa bước ra từ lòng đất. Niễng sau đó được rửa sạch, phân loại và bó lại gọn gàng để xuất bán. Mùa niễng tuy ngắn nhưng lúc nào cũng rộn ràng tiếng cười vì “thu hoạch đến đâu, thương lái mua hết đến đó”.
Hương đồng quyện trong từng củ “lộc bùn”
Niễng Hưng Yên nổi tiếng không chỉ bởi vị ngon mà còn bởi sự tinh sạch. Cây sinh trưởng chủ yếu dựa vào điều kiện tự nhiên, gần như không cần dùng thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ vậy, củ niễng giữ nguyên được hương thơm nhẹ, độ giòn xốp và vị ngọt thanh đặc trưng. Theo Đông y, củ niễng còn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ tiêu hóa, phòng ngừa bệnh tim mạch và xơ vữa động mạch, nên càng được nhiều người ưa chuộng. Khi mùa đông gõ cửa, trong nhiều gia đình ở đồng bằng Bắc Bộ, những món ăn từ niễng: từ xào thịt bò, xào trứng, nấu lẩu, làm nộm đến món niễng xào rươi cầu kỳ của người Hà Nội... đều mang đến cảm giác ấm áp khó tả. Chỉ cần chút niễng xào với hành lá, mùi thơm thanh nhẹ đã lan tỏa, khiến bữa cơm quê thêm phần ngon miệng. Niễng Hồng Châu đặc biệt được người tiêu dùng đánh giá cao, bởi điều kiện thổ nhưỡng nơi đây: đất bùn sâu, nguồn nước ổn định, độ phèn vừa phải, tạo ra chất lượng củ ngon hơn nhiều vùng khác. Những người trồng niễng lâu năm cho biết, giống niễng củ trắng được canh tác tỉ mỉ, cho sản lượng ổn định và giá trị kinh tế cao. Mỗi sào niễng có thể mang lại thu nhập 6 – 8 triệu đồng (gấp 3 – 4 lần so với cấy lúa). Với các hộ có diện tích lớn, nguồn thu mỗi vụ có thể đạt hàng trăm triệu đồng, góp phần nâng cao đời sống và tạo động lực để bà con mạnh dạn mở rộng sản xuất.
Theo Đông y, củ niễng còn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ tiêu hóa, phòng ngừa bệnh tim mạch và xơ vữa động mạch.
Niễng không chỉ là món ăn, mà còn là một phần của văn hóa ẩm thực và lối sống của người Hưng Yên. Trong cái lạnh đầu đông, giữa những buổi chợ quê, những bó niễng trắng ngần được bày bán giản dị nhưng đầy hấp dẫn. Người mua mang về làm quà cho người thân; người xa quê nhìn thấy bó niễng mà lòng bỗng rưng rưng vì nhớ hương vị đồng quê thuở nhỏ. Mỗi củ niễng không chỉ mang vị ngọt của phù sa mà còn mang theo sự cần cù, chịu thương chịu khó của những người nông dân một nắng hai sương.
Đặc sản của đồng bằng, vị ngon của mùa đông
Để tạo dấu ấn, chính quyền địa phương cũng đang từng bước xây dựng thương hiệu cho "niễng Hồng Châu", hướng tới phát triển sản xuất theo hướng bền vững, gắn với du lịch trải nghiệm và quảng bá sản phẩm đặc trưng của vùng đất Phố Hiến. Từ món rau dân dã trong bữa ăn thường ngày, niễng dần trở thành “đặc sản Hưng Yên” được nhiều người săn tìm mỗi khi mùa đông đến.
Từ món rau dân dã đến thương hiệu quê hương.
Món niễng xào thịt - món ngon phổ biến của người Hưng Yên.
Trong hơi lạnh đầu mùa, những bó niễng trắng nõn được chở ra chợ, mang theo hơi ấm của đất trời, của tình người và của hương vị quê hương lâu đời. Niễng – món quà đồng quê mộc mạc, không chỉ là niềm tự hào của người Hưng Yên mà còn là biểu tượng đẹp của sự bền bỉ, sáng tạo và tình yêu đối với ruộng đồng Bắc Bộ.
Tọa đàm: "Ninh Bình 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh"
Tọa đàm: Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Sự kết tinh tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh
Tọa đàm: Nước thải nông thôn - Đâu là giải pháp?
Nhà nông - Doanh nghiệp: Ai đúng ai sai?
Thương hiệu gạo Việt 30 năm vẫn mờ nhạt
Đội quân nhà Phật trên đất nước chùa tháp
Gặp mặt "Nhớ ngày tựu trường Phù Cừ 45 năm trước"
" Rubik 2019 – Cảm hứng và khát vọng"
Gặp mặt kỷ niệm 40 năm Lớp T74
Đối diện chống suy thoái "tự diễn biến" "tự chuyển hóa"
Dấu son Người xứ Nhãn
Liên hoan văn nghệ Hội Nhà báo Hưng Yên mở rộng năm 2019
Anh Thành chuối
Ước gì thời gian trở lại
Tác phẩm Liên kết "Động lực cho nông nghiệp bứt phá" Bài 2. Nhận diện rào cản
Hoa buồn biết mấy
Tác phẩm Liên kết "Động lực cho nông nghiệp bứt phá" - Bài 1. Đổi thay từ những cánh đồng
Lễ trao giải báo chí Nguyễn Văn Linh lần thứ nhất năm 2018
Tác phẩm Liên kết "Động lực cho nông nghiệp bứt phá" Bài 3. Liên kết động lực để nông nghiệp bứt phá
Phóng sự: Nhức nhối với "Dự án ma" Alibaba