Tác giả tiểu thuyết “Nguyên khí ngàn đời”: Viết như lòng biết ơn

Mới xuất bản đầu năm 2021, cuốn tiểu thuyết “Nguyên khí ngàn đời” (NXB Hội Nhà văn) của nhà báo - tác giả trẻ Lục Hường (hiện làm việc tại Truyền hình VOV) đang chuẩn bị tái bản. Đi vào bối cảnh nhiều biến động cuối triều Mạc, tác giả khai thác hình tượng một vị quan chính trực trong sự kết nối với đời sống hiện đại để gợi mở những suy ngẫm về mạch chảy truyền thống, những giá trị nhân văn bền vững qua các thế hệ. Văn nghệ xin chuyển đến bạn đọc chia sẻ của tác giả với  báo Thời Nay.

Phóng viên (PV): Bạn đã tìm hiểu nhân vật chính - Tiến sĩ Phạm Thọ Khảo, Lễ bộ Thượng thư Tả thị lang dưới thời vua Mạc Mậu Hợp như thế nào trước khi bắt tay vào kể câu chuyện về một chặng đời sóng gió của ông? Hình như bậc danh nhân này đã để lại một ấn tượng sâu sắc nào đó?

Tác giả trẻ Lục Hường (LH): Tôi có nhân duyên gặp hậu duệ đời thứ 19 của cụ Tiến sĩ Phạm Thọ Khảo và có mặt tại từ đường thờ cụ khi đi tác nghiệp tại lễ hội thôn Đồng Bình, xã Dân Chủ, huyện Tứ Kỳ, Hải Dương. Nhờ mối duyên gặp gỡ, tôi được tặng một số tài liệu về cụ và ấn tượng với sáu chữ mà người xưa đánh giá về cụ: “Dực vận khai bình đại liêu”, tạm dịch là: Vị quan lớn có công trong việc khai mở ra thời kỳ thái bình thịnh trị của đất nước.

Tôi có tìm hiểu một số tài liệu về cụ Phạm Thọ Khảo, hiện nay được lưu giữ tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm và thật sự thấy rất tò mò. Tôi thắc mắc vì thời kỳ cụ làm quan là dưới thời vua Mạc Mậu Hợp, là triều đại cuối cùng của triều Mạc tại Thăng Long. Vậy tại sao cụ lại được phong sáu chữ vàng này. Tôi bắt đầu thử tìm hiểu, có điều kiện gặp những người hoạt động trong lĩnh vực sử học, văn hóa, tôi đều đưa ra thắc mắc của mình. Và tôi biết nhiều hơn về những đóng góp âm thầm, hiểu hơn về sự cống hiến của cụ...

PV: Ngoài lý do văn hóa, lịch sử, thì cuốn sách này ở tư cách một sản phẩm đòi hỏi ý thức hư cấu, sáng tạo, việc bắt tay vào xây dựng, triển khai, hoàn thành nó hẳn không hề đơn giản?

LH: Tôi luôn có suy nghĩ mình chỉ là người ghi chép, là người may mắn được chuyển những thông điệp từ tiền nhân tới thế hệ hôm nay thông qua “Nguyên khí ngàn đời”. Tôi đã viết bằng tất cả tâm trí và sự chân thành, cùng trí tưởng tượng và sự ngưỡng mộ với tiền nhân. Có nhiều chương khi hoàn thành, tôi đọc lại mà không nghĩ mình đã cố gắng như thế. 

PV: Điều đáng suy ngẫm từ cuốn sách này, là việc bạn khai thác các dữ liệu, các nhân vật xưa, rồi xen kẽ với tài liệu, nhân vật, câu chuyện trong chiến tranh, trong thời hiện tại. Qua đó, bạn đọc có thể cảm nhận thấy một mạch chảy. Cá nhân tác giả có suy ngẫm gì về mạch chảy này giữa các thế hệ?

LH: Đó là mạch chảy của văn hóa, của truyền thống, của tình yêu thương, trí tuệ và nguyên khí biết bao đời nay. Tiền nhân đã dùng cả tính mạng để bảo vệ cho mạch nguồn đó. Câu chuyện trong “Nguyên khí ngàn đời” có tình yêu trong sáng giữa công chúa triều Mạc và Tiến sĩ Phạm Thọ Khảo, có câu chuyện tình của những người lính trong bom đạn khốc liệt. Tôi tin rằng đúng như cái tên “Nguyên khí ngàn đời”, mạch chảy kết nối tinh hoa giữa quá khứ, hiện tại, tương lai sẽ luôn bền vững khi thế hệ chúng ta đến với lịch sử, truyền thống, văn hóa để gìn giữ sức sống của mạch nguồn này.

PV: Được biết, cuốn sách đang chuẩn bị được tái bản. Thời gian qua, cuốn sách đã đến với bạn đọc, đồng nghiệp như thế nào?

LH: Tôi thật sự biết ơn khi mọi người đón nhận “Nguyên khí ngàn đời” bằng sự yêu mến và trân trọng. Tôi nhận được chia sẻ từ những người có bề dày tìm hiểu về lịch sử, văn hóa, về triều Mạc và tôi thấy rằng, mình thật may mắn. Nhiều tình cảm được gửi cho tôi để khi tôi tìm được những kỷ vật, tìm được những địa danh liên quan đến câu chuyện mình khai thác, có những điều ban đầu tôi nghĩ mình đã hư cấu, nhưng càng đồng hành, càng tìm hiểu, càng trải nghiệm tôi mới nhận ra, dù hơn 400 năm đã trôi qua nhưng nhiều thứ vẫn còn nguyên vẹn. Ít nhất đó chính là những bài học về tri thức, về truyền thống, bài học về lòng biết ơn. Chính bản thân tôi, tôi biết ơn “Nguyên khí ngàn đời” rất nhiều!

PV: Xin cảm ơn và chúc bạn tiếp tục sáng tạo!

Hoàng Hoa (Thực hiện)
Nguồn Thoinay