Cựu lãnh đạo Congo: "Đất nước không nhận được gì" từ hợp đồng ký với Trung Quốc

Thứ ba - 08/03/2022 11:21
Khi dòng chảy điện hóa ô tô ngày càng mạnh mẽ, các quốc gia ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC). Quốc gia Trung Phi này sản xuất 2/3 nguồn cung cấp coban toàn cầu - một thành phần thiết yếu của pin xe điện.

Lỗ nặng vì để “người ngoài” kiểm soát khoáng sản

Người dân Congo tin rằng họ đã bị “lỗ nặng” bởi các công ty nước ngoài kiểm soát việc khai thác và chế biến khoáng sản.

111
Cộng hòa Dân chủ Congo sản xuất 2/3 nguồn cung cấp coban toàn cầu - một thành phần thiết yếu của pin xe điện. (Nguồn: AFP).

Tổng thống Felix Tshisekedi vào năm ngoái đã cáo buộc những người tiền nhiệm của ông đã ký hợp đồng sai lệch với các công ty khai thác mỏ - hầu hết đều là công ty Trung Quốc - và nói rằng ông muốn đàm phán lại với họ.

Chiến dịch của Tổng thống Tshisekedi tiếp tục nhận được sự ủng hộ hiếm hoi từ chính trị gia phe đối lập Adolphe Muzito, người cho biết DRC đã không được lợi nhiều từ các hợp đồng khai thác đã ký với các công ty Trung Quốc.

Ông Muzito từng là Thủ tướng DRC dưới thời chính quyền của Tổng thống Joseph Kabila từ năm 2008 đến năm 2012, và chính trong thời gian này, đất nước đã trao các thỏa thuận lớn đổi khoáng sản lấy cơ sở hạ tầng.

Chính phủ hiện tại cho biết những thỏa thuận đó đã nghiêng về phía các công ty nước ngoài và các chính trị gia ưu tú của Congo.

“Quan hệ đối tác giữa DRC và Trung Quốc… đất nước của tôi không đạt được bất cứ điều gì ngoài thỏa thuận lập nên Sicomines - công ty liên doanh Trung Quốc - Congo để phát triển mỏ đồng và coban”, cựu Thủ tướng Muzito nói về thỏa thuận cơ sở hạ tầng đổi lấy khoáng sản trị giá 6 tỷ USD do chính quyền Kabila ký với các nhà đầu tư Trung Quốc năm 2008.

Thỏa thuận cho phép các công ty Trung Quốc được cung cấp coban và đồng để đổi lấy việc Congo được xây dựng cơ sở hạ tầng.

Việc Trung Quốc gia nhập DRC đã lấp đầy khoảng trống mà phương Tây để lại. “Mặc dù họ gần gũi hơn với chúng ta về mặt lịch sử và địa chính trị. Nhưng những mỏ khoáng sản không nên bị cạn kiệt”, ông Muzito nói với tờ Post.

Điều quan trọng nhất, ông nói, là để DRC nhận được những lợi ích mà nước này xứng đáng.

Cơ sở hạ tầng của Congo đã trở thành đống đổ nát dưới thời cựu độc tài dân tộc Mobutu Sese Seko, sau khi kết thúc chế độ thuộc địa của Bỉ vào năm 1960. Phần lớn những gì còn lại đã bị phá hủy trong cuộc chiến tranh giữa các tiểu bang châu Phi 1998-2003.

Sau nhiều năm bất ổn và dẫn dắt kinh tế sai lầm, nhiều công ty phương Tây đã không phát triển các địa điểm khai thác khoáng sản của họ trong khi những công ty khác thoái vốn khỏi đất nước. Thỏa thuận Sicomines là một yếu tố chính trong chương trình tái thiết sau chiến tranh của ông Kabila cho quốc gia thiếu thốn tiền mặt.

Trong thỏa thuận trị giá 6 tỷ USD, Trung Quốc sẽ sử dụng 3 tỷ USD để đầu tư vào ngành khai thác mỏ và phần còn lại vào cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, các công ty Trung Quốc đã bắt đầu khai thác khoáng sản ngay cả trước khi khoản tiền 3 tỷ USD dùng để xây dựng cơ sở hạ tầng ở DRC được giải ngân, theo ông Muzito.

“Chỉ có 800 triệu USD được giải ngân nhưng vẫn chưa có cơ sở hạ tầng nào xuất hiện. Đây là sự bất công”, ông Muzito nói tại Brussels tuần trước.

Bài toán khó về cân bằng lợi ích

111
Tổng thống Felix Tshisekedi thăm Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tại Thủ đô Kinshasa năm 2021. (Nguồn: Tân Hoa xã).
 

DRC kiểm soát hơn 60% trữ lượng quặng coban của thế giới. Phần lớn trong đó được xuất khẩu sang Trung Quốc để chế biến sản xuất pin ô tô điện, vũ khí, máy móc cũng như thiết bị điện tử.

Ông Muzito nói rằng khi DRC chuyển sang xem xét các hợp đồng khai thác, điều quan trọng là phải đảm bảo đàm phán lại công bằng và minh bạch về mặt pháp lý “để tìm ra một giải pháp công bằng bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư và người dân Congo”.

Một cuộc điều tra gần đây của một tập đoàn toàn cầu về các ấn phẩm truyền thông và các tổ chức phi chính phủ đã phát hiện ra cách các chủ sở hữu người Trung Quốc của một số mỏ đồng và coban được đánh giá cao của Congo đã sử dụng một trong những ngân hàng lớn nhất của châu Phi để chuyển ít nhất 138 triệu USD quỹ công cho gia đình và các cộng sự của cựu Tổng thống Kabila, theo Bloomberg.

DRC cũng đang chịu áp lực từ IMF để “làm rõ các thỏa thuận khai thác sai lệch được cấp cho các công ty nước ngoài” như một điều kiện tiên quyết cho hạn mức tín dụng 1,5 tỷ USD mới.

Tuy nhiên, trong khi DRC khẳng định rằng họ không được hưởng lợi nhiều từ thỏa thuận Sicomines, Trung Quốc cho biết họ đã xây dựng một số dự án ở quốc gia Trung Phi này bất chấp những trở ngại, bao gồm cả việc thiếu điện để khai thác các mỏ.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc năm ngoái đã bảo vệ thỏa thuận này, nói rằng mô hình này không chỉ tăng thu thuế và tạo thêm việc làm ở DRC mà còn cung cấp đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng như đường xá, bệnh viện và trạm thủy điện.

Thoả thuận Sicomines không phải là dự án duy nhất bị nghi ngờ. Công ty khai thác mỏ khổng lồ Molybdenum của Trung Quốc tuần trước cũng đã phải chịu thất bại lớn sau khi một tòa án Congo tạm thời đình chỉ hoạt động của mỏ đồng và coban Tenke Fungurume, trong đó Molybdenum nắm giữ phần lớn cổ phần.

Các công ty Trung Quốc khác hoạt động trong DRC bao gồm Huayou Cobalt, Chengtun Mining, Wanbao và CNMC, hoặc China Nonferrous Metal Mining Corp.

Hoa Kỳ trước đây có lợi ích khai thác khoáng sản đáng kể trong DRC. Freeport-McMoRan đã điều hành dự án TFM trước khi bán 56% cổ phần của mình cho China Moly vào năm 2015, tiếp theo là thương vụ dự án đồng-coban Kisanfu vào năm ngoái. China Moly đã nâng mức nắm giữ TFM lên 80% vào năm 2019.

Tuy nhiên, sự cạnh tranh quyền lực lớn về tài sản khoáng sản của DRC có thể không mang lại lợi ích cho đất nước. “Trâu bò đánh nhau, ruồi muỗi chết. Chúng tôi không muốn DRC phải gánh chịu hậu quả”, ông Muzito nói.

Ông nói thêm rằng: “Bản thân đất nước chúng ta phải có quy trình hệ thống rõ ràng. Chúng ta cần thiết lập các nguồn lực của mình trước khi đưa chúng vào thị trường tư bản - cho dù đó là phương Tây hay phương Đông. Điều quan trọng là chúng ta nhận được những lợi ích xứng đáng của mình trong sự cân bằng quyền lực này”.


Sơn Tùng (Theo SCMP)
Nguồn NB&CL

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

THƯ VIỆN ẢNH ĐẸP
5.jpg 66.jpg 29.jpg 49.jpg 20.jpg 42.jpg 13.jpg 37.jpg 6.jpg 67.jpg 31.jpg 50.jpg 22.jpg 43.jpg 15.jpg 38.jpg 7.jpg 68.jpg 33.jpg 52.jpg 24.jpg 45.jpg 16-1.jpg 39.jpg 40.jpg 9.jpg 71.jpg 34.jpg 63.jpg 27.jpg 48.jpg 19.jpg 41.jpg 12-qn1.jpg a-T.jpg 36.jpg 8a334df96fbbb3e5eaaa.jpg ec1643b261f0bdaee4e1.jpg 75528951ab13774d2e02.jpg 740f0438267afa24a36b.jpg 9e931db13ff3e3adbae2.jpg eef9d3a2f1e02dbe74f1.jpg ac94b8a49de641b818f7.jpg ae0f6bdb499995c7cc88.jpg 895e11f733b5efebb6a4.jpg 27c48a2ea86c74322d7d-1.jpg f7b945c06782bbdce293.jpg 0f6e3f741c36c0689927.jpg c23927250467d8398176.jpg 906029e10ba3d7fd8eb2.jpg 32b8e242c0001c5e4511-1.jpg f774eba794e548bb11f4.jpg 7a0a8baca9ee75b02cff.jpg dcd1d242f0002c5e7511.jpg 23289506b7446b1a3255.jpg 66d134e644a498fac1b5-1.jpg 1389b67fa302625c3b13-1.jpg f69297bc83c1429f1bd0-1.jpg 33f61d080875c92b9064-1.jpg e71f3a932feeeeb0b7ff-1.jpg 3b4258344c498d17d458-2-1.jpg aecc18440d39cc679528-1.jpg 01b53b002e7def23b66c-1.jpg 7536f22be75626087f47-1.jpg f87058784d058c5bd514-1.jpg 48dd535d4620877ede31-1.jpg ea6a58024d7f8c21d56e-1-1.jpg 4f0be64af33732696b26-1.jpg b673068913f4d2aa8be5-1.jpg 1d4bb15da420657e3c31-1.jpg 35021b9c0ee1cfbf96f0-1.jpg ffc69024855944071d48-1.jpg 87e8e87cfd013c5f6510-1.jpg f7a58a679f1a5e44070b-1.jpg 5b9e981a8d674c391576-1.jpg dfefc79bd2e613b84af7-1.jpg 02ac9b4b8e364f681627-1.jpg 142989b99cc45d9a04d5-1.jpg fe3d1d75bf087e562719.jpg 94d3461b53669238cb77-1.jpg f38c46ee539392cdcb82-1.jpg 7f5885f9908451da0895-1.jpg e5c4472a52579309ca46-1.jpg 3b20a26fb712764c2f03-1.jpg 0506885d9d205c7e0531-1.jpg d203ce4d69c0a29efbd1.jpg b91ad73673bbb8e5e1aa-1.jpg 520c873d23b0e8eeb1a1.jpg 8f815695f21839466009.jpg d9977394d7191c474508.jpg b94a739fd4121f4c4603.jpg 2799f500528d99d3c09c-1.jpg 0905f0a2572f9c71c53e.jpg 0b4698843f09f457ad18.jpg d5502603818e4ad0139f.jpg c364cdd36a5ea100f84f.jpg 4126eb8e4c03875dde12.jpg 35b9c64f61c2aa9cf3d3.jpg eb2c4421e0ac2bf272bd.jpg cd43fd4859c5929bcbd4-1.jpg
  • Đang truy cập23
  • Hôm nay5,981
  • Tháng hiện tại115,293
  • Tổng lượt truy cập3,085,203
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây