Đêm trăng rằm tháng Tám

Thứ hai - 09/09/2019 08:39

Xứ sở này có bốn mùa trăng. Trăng mùa nào cũng đẹp. Trăng xuân êm dịu, trăng hè vàng rực nồng nàn, trăng đông lạnh lùng xa cách. Còn trăng thu tháng tám là trăng đẹp nhất, hài hòa với tiết thu mát mẻ. Chẳng thế mà có câu ví: “Đôi ta như lúa tháng mười/Như trăng tháng tám, như người tháng giêng” (Ca dao).

Mới hôm nào con nước chở mã rằm tháng bảy, vòm trời thấp hẳn xuống. Một màu mây xám vần vụ đầy vẻ giận hờn chụp xuống nhân gian khiến kẻ vô tình cũng cảm thấy có chút gì xao xuyến, động lòng cảm thương những lứa đôi Ngưu Lang – Chức Nữ.

Sang tháng tám ta thì trời quang đãng dần, trong xanh hơn mỗi ngày. Trên tấm áo thiên thanh, loáng thoáng dải mây voan mỏng trôi phơ phất. Rồi nắng mỗi ngày một vàng hơn mang theo hương cốm non. Không gian se lạnh hơi may hòa quyện mùi thơm của hoa ngâu, hoa lan nồng nàn… Tất cả như âm thầm chuẩn bị đón trăng thu, đón chờ những điều êm đẹp, tốt lành đang đến. Sau những cơn mưa dầm lê thê tháng bảy, trăng thu tháng tám xuất hiện trở lại trên bầu trời như một sự bù đắp và an ủi.

Nhớ hồi thơ ấu sống ở làng, mỗi khi được chia múi bưởi he đầu mùa, bọn trẻ con chúng tôi đã nhớ dành lại những hạt bưởi tí xíu cho ngày Tết Trung thu rước đèn. Chiều trưa, tranh thủ lúc rỗi rãi, chúng tôi vót nan phết diều, chọn giấy bóng kính xanh đỏ dán đèn ông sao chuẩn bị cho đêm phá cỗ trông trăng. Năm học mới tuy đã đến rồi nhưng bài vở chưa có nhiều, bọn trẻ hãy còn thư thả nằm trên chõng tre đầu hè mà ngóng chờ Tết Trung thu, mà hát véo von: “Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng…”.

Thế rồi ngày rằm Trung thu đã đến. Sáng ấy, mẹ tôi đi chợ. Khi nắng tròn bóng nhãn, vừa thấy thấp thoáng dáng mẹ trên đường vào cổng nhà là lũ trẻ chúng tôi đã chạy ùa tới. Ô! Đây là chú tò he ngộ nghĩnh. Này là cặp bánh dẻo bánh nướng. Một ít thịt lợn mồi, cả chai rượu nút lá chuối. Rồi na, chuối, bưởi, mía… Ôi chao là là niềm vui! Mẹ cũng không quên mua chiếc mặt nạ Tôn Ngộ Không và cái trống bỏi cho cu Tí. Mới chỉ quá trưa sang chiều, tiếng trống “tung... tung” đã rộn ràng ngõ nhỏ.

Đêm. Sương giăng lãng đãng trên cách đồng lúa chín đang thì ngậm sữa. Tưởng như từ một chân trời xa lắm, trăng như chiếc mâm son nhún nhường nhô lên. Càng lên cao, trăng càng sáng ngời, kiêu hãnh. Gió và hương lúa du dẩy vầng trăng lên tận đỉnh trời. Không gian trong trẻo, mát lành, êm dịu. Lòng người hân hoan và thư thái trở lại sau những lo toan. Đêm nay Đoàn thanh niên thôn tổ chức bày cỗ cho thiếu nhi tại sân kho hợp tác xã. Một mâm cỗ lớn với rất nhiều bưởi, bòng bóc vỏ, ghép thành những hình ngộ nghĩnh: Chú thỏ, chú gấu bông. Mía được róc vỏ, tiện đốt thành hình mũ cánh chuồn, ông Công, ông Táo hoặc ghép thành những tòa tháp cao thấp. Hai khay lớn xếp đầy hồng chín đỏ, ổi, na, bánh nướng, bánh dẻo..., chỉ nhìn cũng đã đủ thích mắt. Đêm nay quả thật là đêm của bọn trẻ chúng tôi.

Cỗ đã bày xong. Chị phụ trách tập hợp bọn trẻ thành vòng tròn, quay mặt vào nhau vỗ tay mà hát: “Bóng trăng tròn lướt qua ngọn tre/ Trăng lấp lánh ánh vàng xóm quê/Ôi ông trăng sáng ngời/Em hát cười…”. Rồi đến tiết mục múa đầu sư tử, rước đèn ông sao đi quanh sân hợp tác xã theo nhịp trống dập dình. Sau cùng là phá cỗ. Các anh chị phụ trách thật vất vả mà vui. Những tiếng nhao nhao của đàn em: “Em…em…em chưa có…” rộn rã cả khoảng sân rộng. Bọn trẻ vừa ngắm trăng vừa thưởng thức những món quà Trung thu cùng với niềm vui trong trẻo. Rồi đám rước đèn chuyển dần về các ngõ. Những chuỗi hạt bưởi khô đốt lên cháy lép bép, thơm hăng. Ánh sáng đục tỏa ra từ những chiếc đèn ông sao năm cánh, đèn hình con cá… uốn lượn, nhấp nhô đưa tiếng trống ếch xa dần, xa dần… rồi trở về với mỗi góc sân nhà. Từng tốp trẻ lại tiếp tục “liên hoan” với phần “cỗ” gia đình.

Đêm về khuya. Khi những vầng trăng non bé nhỏ của mẹ đã ngon giấc, trên môi vẫn thoảng nụ cười thì mẹ còn lui cui quét dọn những bã mía, vỏ bưởi để sớm mai, mảnh sân trước nhà lại tinh tươm sạch sẽ cho bàn chân các con vui bước đến trường. Trên cao, chị Hằng hiền từ vẫn dõi nhìn xuống nhân gian, bóng trăng lồng bóng mẹ.

Cùng với hình ảnh mẹ hiền, vầng trăng đêm Trung thu đi vào ký ức tuổi thơ không bao giờ phai./.

Nguyễn Nguyên Tản