Vũ Hạnh - Một huyền thoại trong văn hóa - văn nghệ Sài Gòn(1)

Thứ ba - 31/08/2021 11:22

Khi Vũ Hạnh trong đoàn đại biểu trí thức miền Nam ra thăm miền Bắc sau năm 1975, khi tiễn đoàn, Gs. Đặng Thai Mai ôm Vũ Hạnh khóc ròng. Đó cũng là tình cảm của miền Bắc đối với miền Nam ruột thịt. Hồi đó ở viện văn học của cụ Đặng có sách báo của Sài Gòn để nghiên cứu, trong đó có tờ Bách Khoa mà Vũ Hạnh cộng tác. Nên khi cụ Đặng gặp Vũ Hạnh như gặp một người quen cũ.

111

Cuốn Người Việt cao quý của Vũ Hạnh viết trong 2 tuần, ký dưới tên một người Ý: A. Passi, (đọc là bất đi) theo gợi ý của trên để khích lệ tinh thần dân tộc vào lúc Mỹ đưa quân vào, in đi lại có đến 50 lần, ông Ba Duẩn đọc cuốn này, khen lắm, hỏi về người viết, thì được biết đó là một cán bộ nội tuyến của ta. Dân quê cũng đọc và quý Vũ Hạnh. Khi về miền Tây cùng với nhà văn Mai Văn Tạo, bà em gái của ông quýnh lên, quát ông chồng đi bắt gà, làm cơm đãi thằng Vũ Hạnh “Người Việt cao quý”.

Bút Máu được viết với lối văn pha màu nghị luận cổ văn khi lên án ngòi bút của bọn tay sai thời Ngô “xuyên tạc chân lý, che lấp bần hàn, ca ngợi quyền lực, bỏ quên con người, văn chương há chẳng làm những điều vô nhân đạo? Tội ác văn chương xưa nay, nếu đem phân tích, biết đâu chẳng dồn chất thành ngàn dãy thiên sơn”. Đó là một lời hịch hào sảng, làm thức dậy chính nghĩa. Báo chí Hà Nội in lại, phổ biến, đài phát thanh đọc rầm trời, nghe sướng cả tai!

Năm 1965, kỉ niệm 200 năm ngày sinh Nguyễn Du, Vũ Hạnh tập hợp các bài viết của mình trên Bách Khoa, in Đọc lại Truyện Kiều. Đây là một tác phẩm tài hoa, không gò bó trong khuôn khổ của nhà trường, Hàn Lâm Viện, rất cuốn hút. Nhà thơ nổi tiếng Đông Hồ (lúc đó kiêm giảng viên đại học Văn Khoa Sài Gòn) đọc thích lắm bèn sai một tiểu đồng mang một khay quà đến tặng.

Vũ Hạnh là một nhà văn được người đọc mến yêu như vậy. Vào những năm 1955-1956, ông cao to, đẹp trai ngời ngợi, nhiều phụ nữ mê. Một nữ thi sĩ, cỡ hoa hậu Sài Gòn hồi ấy, tặng ông tấm ảnh với dòng chữ: “Anh là người đàn ông mà người phụ nữ nào cũng mơ ước!”. Thế mà dấn thân vô cách mạng, giữ uy tín cho cách mạng, nên không léng phéng, tai tiếng gì, cũng giỏi! Vũ Hạnh đúng là con nhà giàu, đẹp trai, mà say mê cách mạng, ông là cháu ngoại ông nghè Phan Quang, một trong “Ngũ phụng tề phi” xứ Quảng. Đậu tú tài Quốc học Huế, tham gia Việt Minh từ tiền khởi nghĩa, làm văn hóa - văn nghệ năm lần bị tù. Nhưng khiêm tốn, ăn ở tốt với đồng nghiệp, mỗi khi bị bắt đều có đồng nghiệp làm chức to gọi Tổng nha: “Bắt thì bắt, nhưng không được tra tấn”.

Quãng thời gian sau 1965, Vũ Hạnh và các trí thức Sài Gòn khác có cuộc gặp với John Steinbeck (tác giả “Chùm nho nổi giận” được giải thưởng Nobel của Mỹ) nhân dịp John Steinbeck sang Sài Gòn để tuyên truyền cho Mỹ. Vũ Hạnh đã lên án cuộc chiến tranh của Mỹ, nêu cao lập trường chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình trong cuộc gặp này.

Vũ Hạnh ra đi là một tổn thất lớn cho nền văn học chúng ta. Những tưởng anh còn sức sống, vượt 100 tuổi thọ, nào ngờ phải vĩnh biệt anh giữa cơn đại dịch này. Từ nay, vắng bóng anh trong mọi tụ tập của anh em văn nghệ, từ nay vắng bóng người anh cao lớn như dũng sĩ nhưng nhẹ nhàng, khiêm nhường, chân tình với bạn bè và nồng nàn lòng yêu đời, yêu nước... Xin vĩnh biệt!

________

 (1)Nhà Văn Vũ Hạnh nhập viện vào ngày 11/8/2021 và mất ngày 15/8/2021 được mai táng tại Nghĩa trang Thành phố Hồ Chí Minh ở Củ Chi trên một khu đất đẹp. Vì dịch bệnh nên không ai được đi đưa tang. Xin cảm ơn nhà thơ Lê Tú Lệ, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Văn học Nghệ Thuật Tp. Hồ Chí Minh đã đảm đương việc hậu sự một cách chu đáo cho nhà văn Vũ Hạnh.

 

Tác giả: Mai Quốc Liên
Nguồn Văn nghệ số 35+36/2021

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

THƯ VIỆN ẢNH ĐẸP
906029e10ba3d7fd8eb2.jpg 32b8e242c0001c5e4511-1.jpg f774eba794e548bb11f4.jpg 7a0a8baca9ee75b02cff.jpg dcd1d242f0002c5e7511.jpg 23289506b7446b1a3255.jpg 66d134e644a498fac1b5-1.jpg 8a334df96fbbb3e5eaaa.jpg ec1643b261f0bdaee4e1.jpg 75528951ab13774d2e02.jpg 740f0438267afa24a36b.jpg 9e931db13ff3e3adbae2.jpg eef9d3a2f1e02dbe74f1.jpg ac94b8a49de641b818f7.jpg ae0f6bdb499995c7cc88.jpg 895e11f733b5efebb6a4.jpg 27c48a2ea86c74322d7d-1.jpg f7b945c06782bbdce293.jpg 0f6e3f741c36c0689927.jpg c23927250467d8398176.jpg ea6a58024d7f8c21d56e-1-1.jpg 4f0be64af33732696b26-1.jpg b673068913f4d2aa8be5-1.jpg 1d4bb15da420657e3c31-1.jpg 35021b9c0ee1cfbf96f0-1.jpg ffc69024855944071d48-1.jpg 87e8e87cfd013c5f6510-1.jpg f7a58a679f1a5e44070b-1.jpg 5b9e981a8d674c391576-1.jpg dfefc79bd2e613b84af7-1.jpg 02ac9b4b8e364f681627-1.jpg 142989b99cc45d9a04d5-1.jpg fe3d1d75bf087e562719.jpg 94d3461b53669238cb77-1.jpg f38c46ee539392cdcb82-1.jpg 7f5885f9908451da0895-1.jpg e5c4472a52579309ca46-1.jpg 3b20a26fb712764c2f03-1.jpg 0506885d9d205c7e0531-1.jpg 1389b67fa302625c3b13-1.jpg f69297bc83c1429f1bd0-1.jpg 33f61d080875c92b9064-1.jpg e71f3a932feeeeb0b7ff-1.jpg 3b4258344c498d17d458-2-1.jpg aecc18440d39cc679528-1.jpg 01b53b002e7def23b66c-1.jpg 7536f22be75626087f47-1.jpg f87058784d058c5bd514-1.jpg 48dd535d4620877ede31-1.jpg 2799f500528d99d3c09c-1.jpg 0905f0a2572f9c71c53e.jpg 0b4698843f09f457ad18.jpg d5502603818e4ad0139f.jpg c364cdd36a5ea100f84f.jpg 4126eb8e4c03875dde12.jpg 35b9c64f61c2aa9cf3d3.jpg eb2c4421e0ac2bf272bd.jpg cd43fd4859c5929bcbd4-1.jpg a7896047c7ca0c9455db.jpg 370c09e6ae6b65353c7a.jpg 3b96701bd7961cc84587.jpg f369334897c55c9b05d4.jpg d203ce4d69c0a29efbd1.jpg b91ad73673bbb8e5e1aa-1.jpg 520c873d23b0e8eeb1a1.jpg 8f815695f21839466009.jpg d9977394d7191c474508.jpg b94a739fd4121f4c4603.jpg IMG-8015-1.jpg IMG-8020-1.jpg IMG-8014-1.jpg IMG-8021-1.jpg IMG-8007-1.jpg IMG-8017-1.jpg IMG-8018-2.jpg IMG-8016-1.jpg IMG-8013-1.jpg IMG-5512.jpg IMG-5489-1.jpg IMG-5516.jpg IMG-5498.jpg IMG-5504.jpg IMG-5510.jpg IMG-5515.jpg IMG-5497.jpg IMG-5529.jpg IMG-5503.jpg IMG-5509.jpg IMG-5514.jpg IMG-5494.jpg IMG-5518.jpg IMG-5501.jpg IMG-5507.jpg IMG-5513.jpg IMG-5493.jpg IMG-5517.jpg IMG-5500.jpg IMG-5505.jpg TS9-3861-2.jpg TS9-3794-2.jpg
  • Đang truy cập22
  • Máy chủ tìm kiếm1
  • Khách viếng thăm21
  • Hôm nay1,271
  • Tháng hiện tại70,258
  • Tổng lượt truy cập3,040,168
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây