Nhân kỷ niệm 40 năm ngày mất của nhà báo Lưu Quý Kỳ (1/8/1982 – 1/8/2022): Người thầy đầu tiên

Thứ hai - 01/08/2022 11:04
Tháng 8 lại về, chúng tôi lại nhớ thầy Lưu Quý Kỳ và Lớp B6 thân yêu. Không phải vì bóng năm tháng che phủ hạnh phúc của 150 anh chị em làm báo thời đó gây xao động mà có lẽ bởi vòng tay ấm áp của người thầy tận tâm, luôn dang rộng dẫn dắt chúng tôi đi suốt hành trình dài.

Ngày 1/8 tới là kỷ niệm lần thứ 40 ngày mất của thầy Lưu Quý Kỳ (1/8/1982 – 1/8/2022) kính mến. Xin mạo muội mấy lời chân thành nhất thay dòng ký ức sẻ chia cùng Hội Nhà báo Việt Nam và quý đồng nghiệp thân yêu.

111
Nhà báo Lưu Quý Kỳ (bên phải) - Nguồn: Tư liệu phim của Đài Truyền hình Nhật Bản

Tôi may mắn được nhà báo Lưu Quý Kỳ - một nhà báo tên tuổi, đã dạy tôi nghề báo là một nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý. Có lẽ vì vậy mà hơn bốn chục năm qua, tôi vẫn miệt mài với mỗi nghề báo, dù đã có lúc cơm hẩm, cá ươn, con đau, vợ khổ; thậm chí phải nhận lấy một biến cố gì đó trong cuộc đời...

Cuối năm 1978, tôi được tòa soạn đưa lên Thủ Đức, TP. HCM học lớp báo chí phía Nam tại Trường Tuyên huấn Trung ương III (cùng với Mai Hoa, Minh Gương, Ái Liên, Thanh Bình). Lớp có tên tắt là B6, quy tụ gần 150 anh chị em đang làm báo tại các tỉnh từ Quảng Nam, Đà Nẵng trở vào đến chót mũi Cà Mau. Có thể nói đây là khóa học rất đặc biệt vì chỉ có một không hai từ sau ngày thống nhất đất nước đến giờ.

Diễn ra trong 9 tháng 10 ngày thì kết thúc, mặc dù trường có ý định kéo dài thêm, vì thấy nội dung chương  trình “có chất lượng tốt”. Sau này, tôi nhớ lại là hình như do chiến tranh từ phía Tây Nam và biên giới phía Bắc đang đến hồi cao điểm, nên...

Tuy ngắn hạn nhưng dài cảm xúc và ấn tượng. Không một ai trong chúng tôi có thể quên nhà báo Hữu Thọ, với bài kỹ năng viết phóng sự điều tra - đó là một thể tài hấp dẫn đòi hỏi thật kỳ công và rực lửa máu nghề. Rồi thầy Việt Long, thầy Thép Mới với những trang tin nóng hổi tính thời sự, những bài tùy bút vang động núi rừng. Nhớ thầy Dương Đình Thảo với triết lý nghệ thuật thắng từng bước để thành chiến thắng trọn vẹn của cách mạng Việt Nam; và công cuộc đấu tranh chống tiêu cực với mối hiểm họa mang tên “viên đạn bọc đường” của thời yên bình đất nước.

Tác giả quyển sách Nước về biển cả - Lưu Quý Kỳ là thầy học của tôi về nhiều phương diện chứ không chỉ có thể tài bút ký chính luận. Ấy là cái phẩm chất sống chết với nghề; là làm hết việc chứ không hết giờ; là làm báo thì không có chức tước, phẩm hàm. Làm báo, theo thầy Kỳ là nghề biên niên sử. Bởi vậy, nhà báo phải là người mẫu mực, trung thực, thẳng ngay, luôn đặt chuẩn chất “Lễ - Trí - Dũng” lên hàng đầu.

111
Họp mặt các học viên lớp B6 ngày ấy - Nguồn: Huỳnh Văn Thanh

Ở nhà báo Lưu Quý Kỳ, sắc sảo, đam mê, nhân văn là ba nét nổi trội, tác động qua lại làm nên tác phẩm và tài năng của ông. Mỗi cuộc hội thảo về cuộc đời và sự nghiệp của nhà báo Lưu Quý Kỳ còn nêu bật thêm nhiều điều mới lạ. Và cho đến nay (theo tinh thần hội thảo ngày 18/3/2017, thể tài bút ký chính luận vẫn giữ nguyên giá trị là “số một” của nhà báo - nhà văn Lưu Quý Kỳ qua các thời kỳ).

Nhà báo Lưu Quý Kỳ luôn nhắc nhở lớp chúng tôi, thời giờ là vàng ngọc, hãy tranh thủ mọi nơi, mọi lúc mà học hành, tác nghiệp, sáng tạo các tác phẩm báo chí, văn học. Ông hay thốt lên câu: Lại sắp Tết nữa rồi! Người thân và lớp, bạn bè ông giải thích ý của ông là thời gian thì cứ trôi đi thấm thoắt, Tết này qua, Tết tới lại gõ cửa mọi nhà (Tết là thời điểm sống động nhất của đất trời, là cái mốc chuẩn chất cho người và vạn vật). Ông nhắc đến sự tích tắc, tích tắc của kim đồng hồ để lưu ý con cháu và lớp đồng nghiệp đàn em đừng bao giờ lãng phí thời gian.

Nào ai biết lần gặp gỡ ấy (1978) là lần sau cuối đối với lớp báo chí chúng tôi! Năm đó, thầy Kỳ phải ngồi xuống ghế dựa để giảng bài cho lớp chúng tôi. Thi thoảng, thầy mới đứng lên ghi vào bảng đen về những tình tiết quan trọng cho chúng tôi dễ nhận. Căn bệnh phổi quái ác đã lấy đi của thầy quá nhiều sức lực. Tôi nghe tiếng nói của thầy bị khàn và hơi thở thì hụt hẫng lắm. Ít ai biết thầy chỉ “hô hấp” bằng một lá phổi từ nhiều năm tháng của cuộc chiến ác liệt, trong khi công việc của một Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền Quốc tế, Vụ trưởng Vụ Báo chí Trung ương luôn réo gọi và cần nhiều đến thầy.

Tôi có cảm giác là thầy Lưu Quý Kỳ đã làm việc một cách hối hả và hết sức tranh thủ thời giờ vào những năm tháng cuối đời. Không mấy năm sau khi giảng dạy ở lớp chúng tôi, thầy đã vĩnh viễn ra đi, bỏ lại nghề báo với biết bao công trình dang dở, biết bao đồng môn, người thân với niềm tiếc thương vô hạn…

40 năm học và làm theo thầy, tôi gặt hái được nhiều kết quả tốt dù có đôi khi phải vượt qua lắm éo le, nghịch cảnh. Nhưng tôi rất vui khi được học với thầy và được suốt cuộc đời làm cái nghề mà mình yêu thích. Tôi giờ đã hưu trí, vẫn không quên lui tới chỗ mấy sạp báo lẻ, hiệu sách tìm đọc những tờ nhật báo, tuần san. Đọc nhiều báo in để nhớ về một thời làm báo. Nhìn ra ta bà thế sự, mỗi góc phố, làng quê hễ thấy có đề tài gì là viết cho tờ Báo Đồng Khởi quê nhà và mấy tờ Thời Báo Kinh Tế Sài Gòn, Pháp Luật, Thời Nay… Càng nhớ thầy, tôi càng phấn đấu nâng thêm tầm bút.

Lưu Quý Kỳ, 20 tuổi, 25 tuổi đã là cây bút, Thư ký tòa soạn sắc sảo của nhiều tờ báo như: Dân, Dân Tiến, Dân Muốn, Tiến Tới, Lao Động Phổ Thông, Công Luận, Điện Tín, Thế Kỷ… Ông viết bài với nhiều bút danh khác nhau: Thanh Vệ, Phác Căn, Lưu Quang Khải... Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Lưu Quý Kỳ làm chủ bút Báo Quyết Thắng của Mặt trận Việt Minh Trung Bộ, chủ bút Báo Ánh Sáng, chủ bút Báo Cứu Quốc khu IV, phụ trách tạp chí Kháng Chiến, Báo Sáng Tạo ở khu V; Giám đốc Sở Tuyên truyền Nam Bộ, chủ bút Báo Thống Nhất, chủ bút Báo Nhân Dân Miền Nam, chủ nhiệm tạp chí Lá Lúa…

Sau năm 1954, tập kết ra Bắc, nhà báo Lưu Quý Kỳ là Vụ trưởng Tuyên truyền miền Nam, sau đó là Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền Quốc tế, Tổng Thư ký Hội Nhà báo Việt Nam; Vụ trưởng Vụ Báo chí Ban Tuyên huấn Trung ương; Phó chủ tịch Tổ chức nhà báo Quốc tế (OIJ) được tặng Huy chương Julius Fucik về nhà báo cống hiến cho hòa bình và hữu nghị thế giới.

Lưu Quý Kỳ là tấm gương sáng cho các nhà báo về hoạt động thực tiễn và tấm lòng say mê nghề nghiệp. Ông hoạt động xuyên suốt một đời làm báo suốt 47 năm, đi nhiều nơi từ Nam ra Bắc, đến với 20 nước, viết 3 ngàn bài các thể loại, in 27 quyển sách. Ông mất ngày 1/8/1982, lúc 63 tuổi.

 

Theo Huỳnh Văn Thanh/NB&CL

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

THƯ VIỆN ẢNH ĐẸP
5.jpg 66.jpg 29.jpg 49.jpg 20.jpg 42.jpg 13.jpg 37.jpg 6.jpg 67.jpg 31.jpg 50.jpg 22.jpg 43.jpg 15.jpg 38.jpg 7.jpg 68.jpg 33.jpg 52.jpg 24.jpg 45.jpg 16-1.jpg 39.jpg 40.jpg 9.jpg 71.jpg 34.jpg 63.jpg 27.jpg 48.jpg 19.jpg 41.jpg 12-qn1.jpg a-T.jpg 36.jpg 8a334df96fbbb3e5eaaa.jpg ec1643b261f0bdaee4e1.jpg 75528951ab13774d2e02.jpg 740f0438267afa24a36b.jpg 9e931db13ff3e3adbae2.jpg eef9d3a2f1e02dbe74f1.jpg ac94b8a49de641b818f7.jpg ae0f6bdb499995c7cc88.jpg 895e11f733b5efebb6a4.jpg 27c48a2ea86c74322d7d-1.jpg f7b945c06782bbdce293.jpg 0f6e3f741c36c0689927.jpg c23927250467d8398176.jpg 906029e10ba3d7fd8eb2.jpg 32b8e242c0001c5e4511-1.jpg f774eba794e548bb11f4.jpg 7a0a8baca9ee75b02cff.jpg dcd1d242f0002c5e7511.jpg 23289506b7446b1a3255.jpg 66d134e644a498fac1b5-1.jpg 1389b67fa302625c3b13-1.jpg f69297bc83c1429f1bd0-1.jpg 33f61d080875c92b9064-1.jpg e71f3a932feeeeb0b7ff-1.jpg 3b4258344c498d17d458-2-1.jpg aecc18440d39cc679528-1.jpg 01b53b002e7def23b66c-1.jpg 7536f22be75626087f47-1.jpg f87058784d058c5bd514-1.jpg 48dd535d4620877ede31-1.jpg ea6a58024d7f8c21d56e-1-1.jpg 4f0be64af33732696b26-1.jpg b673068913f4d2aa8be5-1.jpg 1d4bb15da420657e3c31-1.jpg 35021b9c0ee1cfbf96f0-1.jpg ffc69024855944071d48-1.jpg 87e8e87cfd013c5f6510-1.jpg f7a58a679f1a5e44070b-1.jpg 5b9e981a8d674c391576-1.jpg dfefc79bd2e613b84af7-1.jpg 02ac9b4b8e364f681627-1.jpg 142989b99cc45d9a04d5-1.jpg fe3d1d75bf087e562719.jpg 94d3461b53669238cb77-1.jpg f38c46ee539392cdcb82-1.jpg 7f5885f9908451da0895-1.jpg e5c4472a52579309ca46-1.jpg 3b20a26fb712764c2f03-1.jpg 0506885d9d205c7e0531-1.jpg d203ce4d69c0a29efbd1.jpg b91ad73673bbb8e5e1aa-1.jpg 520c873d23b0e8eeb1a1.jpg 8f815695f21839466009.jpg d9977394d7191c474508.jpg b94a739fd4121f4c4603.jpg 2799f500528d99d3c09c-1.jpg 0905f0a2572f9c71c53e.jpg 0b4698843f09f457ad18.jpg d5502603818e4ad0139f.jpg c364cdd36a5ea100f84f.jpg 4126eb8e4c03875dde12.jpg 35b9c64f61c2aa9cf3d3.jpg eb2c4421e0ac2bf272bd.jpg cd43fd4859c5929bcbd4-1.jpg
  • Đang truy cập20
  • Máy chủ tìm kiếm1
  • Khách viếng thăm19
  • Hôm nay356
  • Tháng hiện tại109,668
  • Tổng lượt truy cập3,079,578
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây