Để đời với một tác phẩm

Thứ sáu - 13/05/2022 15:08

Tôi đọc “Đất rừng phương Nam” của Đoàn Giỏi sau khi đọc “Dế mèn phiêu lưu ký” của Tô Hoài. Nhưng đó là hai cuốn sách viết cho thiếu nhi mà tôi thích nhất, tôi cho là hay nhất. Về sau này cũng còn một số quyển sách viết cho thiếu nhi rất hay nữa, như của Nguyễn Quang Sáng, của Dương Thu Hương… Nhưng tôi vẫn thích nhất hai quyển sách của Tô Hoài và Đoàn Giỏi.
111
Gần đây, tôi đọc bài viết về Đại hội thành lập Hội Nhà văn Việt Nam ngày 4/4/1957, mới biết, trong số 25 nhà văn là hội viên sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam, có tên nhà văn Đoàn Giỏi. 

Cơ may cho tôi, mùa hạ năm 1983, Hội Nhà văn Việt Nam, hồi đó anh Nguyên Ngọc chủ trì, tổ chức một đợt đi thực tế cho các nhà văn, ưu tiên các nhà văn cao tuổi. Hồi đó tôi còn khá trẻ (mới 37 tuổi), nhưng được mời tham dự, cùng đi thực tế Quảng Nam-Đà Nẵng với các nhà văn cao tuổi. Tập trung ở Đà Nẵng, nhà khách Ủy ban tỉnh, nhưng sau đó các nhà văn được chia thành nhiều tổ đi thực tế các vùng khác nhau. Tôi cùng tổ với Từ Sơn, Thái Bá Lợi và Trung Trung Đỉnh là “ba nhà văn trẻ”, và trong tổ có hai bậc “cây đa cây đề” là nữ thi sĩ Anh Thơ và nhà văn Đoàn Giỏi. Tôi không biết tuổi của hai “cây đa” này, nhưng chắc chắn họ đã cao tuổi, trên 70 xuân cả rồi. Hai người đi thực tế cùng đám trẻ chúng tôi, và không hề thua kém lớp đàn em về khoản…đi bộ. Nhiều vùng như Bình Dương cát trắng hay Đại Lộc trung du, chúng tôi phải đi bộ từ điểm này sang điểm khác dưới nắng hè. Hai bác Anh Thơ và Đoàn Giỏi đi bộ rất khỏe, còn vừa đi vừa nói chuyện rất vui. Nhớ cái đận đi qua trảng cát Bình Dương, một vùng nổi tiếng là căn cứ du kích trong chiến tranh, chúng tôi đã “tới từng nhà, thăm các cụ già…” và thăm cả những người du kích khi ấy vừa ở tuổi trung niên, nghe họ kể bao nhiêu là chuyện chiến đấu ở vùng cát khắc nghiệt này. Một buổi trưa, đang đi bộ như thế ở Bình Dương, đang vui chuyện như thế, thì đột nhiên hai “cây đa”… cãi nhau. Đầu đuôi là do bác Đoàn Giỏi nói đùa gì đó, người Nam Bộ rất hay hài hước, cốt cho… vui thôi, nhưng bác Anh Thơ vốn người Bắc kỹ tính nên… không chịu. Bác Anh Thơ cự lại hơi nặng lời, khiến bác Đoàn Giỏi… nổi cáu, đòi đưa chuyện này ra… chi bộ. Tôi nghe vừa buồn cười vừa ngớ cả người: đi thực tế thế này mà cũng có... chi bộ sao? Có đấy, chỉ vì tôi ở ngoài Đảng nên không biết thôi. Chúng tôi, mấy thằng đàn em, can vội hai bác, nhưng tôi cũng không biết sau đó bác Đoàn Giỏi có đưa “vụ” này ra cuộc họp chi bộ của đoàn nhà văn đi thực tế? Cũng là chuyện vui thôi mà, nhỏ như con thỏ thôi mà, xin các bác chín bỏ làm mười cho đời nó tươi.

Cuổi năm 1983 ấy, lại đại hội nhà văn lần thứ 3, sau 21 năm không có đại hội do chiến tranh. Tôi cũng được đi dự, dù ở đại hội lần 2 năm 1962 tôi chỉ là đứa trẻ con. Thế cũng là quá tiến bộ rồi. Trong đại hội, tới mục giới thiệu ứng cử viên ban chấp hành, chẳng biết bạn bè nào giới thiệu tôi, mà tôi cũng không có ý kiến xin rút, nên được giữ nguyên để bầu. Tôi được 44 phiếu, trong khi muốn trúng cử ban chấp hành phải có 76 phiếu. Trượt như thế cũng dễ coi, nên tôi phấn khởi lắm. Sau khi chủ tịch đoàn công bố kết quả bầu cử, đại hội giải lao. Tôi vừa ra ngoài hành lang thì gặp bác Đoàn Giỏi. Bác kéo tôi tới một góc vắng người, nói nhỏ vừa đủ nghe: “Mình nói với Thanh Thảo chuyện này. Trước đây mình có đọc Thanh Thảo, rồi nghe người ta nói Thảo thế này thế kia, mình không hiểu. Nhưng mùa hè vừa rồi đi thực tế Quảng Nam-Đà Nẵng với Thanh Thảo, mình đã hiểu Thảo nhiều hơn. Nói thật, mình rất quí Thanh Thảo từ ngày đó. Trong đại hội này, thấy Thanh Thảo trong danh sách đề cử ban chấp hành, mình rất muốn bỏ phiếu cho Thảo. Nhưng mình là đảng viên, phải tuân thủ kỷ luật Đảng. Thanh Thảo thông cảm cho mình nghe. Mình vẫn rất quí Thảo.”

Tôi nghe bác Đoàn Giỏi nói mà cảm động muốn chảy nước mắt. Bác Đoàn Giỏi là như vậy. Một nhà văn phải trung thực cỡ đó thì mới có tác phẩm để đời như “Đất rừng phương Nam” được. Tôi tự hào vì tình cảm bác Đoàn Giỏi dành cho tôi-một fan mê tác phẩm của bác từ hồi còn là trẻ con. Cho tới bây giờ, vẫn mê. Khi “Đất rừng phương Nam” được dựng thành phim nhiều tập, tôi đã xem không sót tập nào bộ phim này. Và, thật tuyệt vời, khi bài hát trong phim cũng mang tên “Bài ca Đất phương Nam” do nhạc sĩ Lư Nhất Vũ sáng tác nhạc, lời thơ của nhà thơ Lê Giang, trở thành một trong những ca khúc hay nhất viết về vùng đất Nam bộ, thì đó cũng là bài hát cho tới bây giờ tôi vẫn thích nghe nhất. Với tiểu thuyết “Đất rừng phương Nam” và ca khúc “Bài ca Đất phương Nam”, vùng đất Nam bộ mà tôi mến thương, mà tôi đã có 5 năm “lang thang qua chiến tranh” ở đó, tôi nghĩ vùng đất ấy đã được tôn vinh xứng đáng. Một tác phẩm nghệ thuật đúng nghĩa có thể làm đẹp cho cả một vùng đất. Bây giờ, thỉnh thoảng đi xe trên quốc lộ 4 đoạn qua Tiền Giang, tôi lại để ý thấy một ngôi trường PTTH ở vùng Trung Lương-Mỹ Tho mang tên Đoàn Giỏi. Nhà văn mất đã lâu, nhưng ngôi trường trung học mang tên ông thì vẫn hiện diện ngay trên quê hương ông. Nhớ Đoàn Giỏi, tôi lại nhớ những lời ông nói với tôi ở đại hội nhà văn lần thứ 3, những lời rất thật thà rất tình cảm của một nhà văn quá trung hậu. Trung hậu như vùng đất quê hương ông mà tôi từng sống trong chiến tranh.

Một nhà văn có thể chỉ để đời với một tác phẩm, nhưng đó là tác phẩm mà nhà văn đã viết nó bằng tất cả tâm huyết của mình. Đoàn Giỏi là một nhà văn như vậy.

 
Tác giả: Thanh Thảo
Nguồn Văn nghệ số 18+19/2022

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

THƯ VIỆN ẢNH ĐẸP
906029e10ba3d7fd8eb2.jpg 32b8e242c0001c5e4511-1.jpg f774eba794e548bb11f4.jpg 7a0a8baca9ee75b02cff.jpg dcd1d242f0002c5e7511.jpg 23289506b7446b1a3255.jpg 66d134e644a498fac1b5-1.jpg 8a334df96fbbb3e5eaaa.jpg ec1643b261f0bdaee4e1.jpg 75528951ab13774d2e02.jpg 740f0438267afa24a36b.jpg 9e931db13ff3e3adbae2.jpg eef9d3a2f1e02dbe74f1.jpg ac94b8a49de641b818f7.jpg ae0f6bdb499995c7cc88.jpg 895e11f733b5efebb6a4.jpg 27c48a2ea86c74322d7d-1.jpg f7b945c06782bbdce293.jpg 0f6e3f741c36c0689927.jpg c23927250467d8398176.jpg ea6a58024d7f8c21d56e-1-1.jpg 4f0be64af33732696b26-1.jpg b673068913f4d2aa8be5-1.jpg 1d4bb15da420657e3c31-1.jpg 35021b9c0ee1cfbf96f0-1.jpg ffc69024855944071d48-1.jpg 87e8e87cfd013c5f6510-1.jpg f7a58a679f1a5e44070b-1.jpg 5b9e981a8d674c391576-1.jpg dfefc79bd2e613b84af7-1.jpg 02ac9b4b8e364f681627-1.jpg 142989b99cc45d9a04d5-1.jpg fe3d1d75bf087e562719.jpg 94d3461b53669238cb77-1.jpg f38c46ee539392cdcb82-1.jpg 7f5885f9908451da0895-1.jpg e5c4472a52579309ca46-1.jpg 3b20a26fb712764c2f03-1.jpg 0506885d9d205c7e0531-1.jpg 1389b67fa302625c3b13-1.jpg f69297bc83c1429f1bd0-1.jpg 33f61d080875c92b9064-1.jpg e71f3a932feeeeb0b7ff-1.jpg 3b4258344c498d17d458-2-1.jpg aecc18440d39cc679528-1.jpg 01b53b002e7def23b66c-1.jpg 7536f22be75626087f47-1.jpg f87058784d058c5bd514-1.jpg 48dd535d4620877ede31-1.jpg 2799f500528d99d3c09c-1.jpg 0905f0a2572f9c71c53e.jpg 0b4698843f09f457ad18.jpg d5502603818e4ad0139f.jpg c364cdd36a5ea100f84f.jpg 4126eb8e4c03875dde12.jpg 35b9c64f61c2aa9cf3d3.jpg eb2c4421e0ac2bf272bd.jpg cd43fd4859c5929bcbd4-1.jpg a7896047c7ca0c9455db.jpg 370c09e6ae6b65353c7a.jpg 3b96701bd7961cc84587.jpg f369334897c55c9b05d4.jpg d203ce4d69c0a29efbd1.jpg b91ad73673bbb8e5e1aa-1.jpg 520c873d23b0e8eeb1a1.jpg 8f815695f21839466009.jpg d9977394d7191c474508.jpg b94a739fd4121f4c4603.jpg IMG-8015-1.jpg IMG-8020-1.jpg IMG-8014-1.jpg IMG-8021-1.jpg IMG-8007-1.jpg IMG-8017-1.jpg IMG-8018-2.jpg IMG-8016-1.jpg IMG-8013-1.jpg IMG-5512.jpg IMG-5489-1.jpg IMG-5516.jpg IMG-5498.jpg IMG-5504.jpg IMG-5510.jpg IMG-5515.jpg IMG-5497.jpg IMG-5529.jpg IMG-5503.jpg IMG-5509.jpg IMG-5514.jpg IMG-5494.jpg IMG-5518.jpg IMG-5501.jpg IMG-5507.jpg IMG-5513.jpg IMG-5493.jpg IMG-5517.jpg IMG-5500.jpg IMG-5505.jpg TS9-3861-2.jpg TS9-3794-2.jpg
  • Đang truy cập9
  • Hôm nay2,607
  • Tháng hiện tại71,594
  • Tổng lượt truy cập3,041,504
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây