Một số kinh nghiệm chuyển đổi số báo chí ở Báo Hòa Bình

Thứ ba - 27/08/2024 10:17

“Chuyển đổi số báo chí tác động tới báo chí ở cả 2 khía cạnh thời cơ và thách thức. Nếu mỗi cơ quan báo chí và người làm báo không nắm bắt thời cơ thì dễ gặp nguy cơ tụt hậu. Trong thời đại 4.0, báo chí cần thể hiện được sức mạnh là cơ quan ngôn luận đáng tin cậy, lấy bạn đọc làm trung tâm, tạo niềm tin nơi công chúng với nhiều tác phẩm báo chí đúng, trúng, hay, hấp dẫn được truyền tải bằng nhiều phương thức, đa nền tảng. Đồng thời, để công chúng thường xuyên theo dõi, đối chứng với các thông tin bùng nổ, hỗn tạp trên mạng xã hội; đóng vai trò dẫn dắt thông tin, đấu tranh với thông tin xấu độc, thù địch, lan tỏa thông tin tích cực. Bên cạnh đó, báo chí cũng nên tận dụng lợi thế của các nền tảng mạng xã hội để tương tác, kết nối, nắm nguồn tin, chuyển tải thông tin, tạo nguồn thu, quảng bá, khẳng định thương hiệu và đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong giai đoạn mới”. Đó là những chia sẻ của ông Bùi Văn Tưởng, Phó Tổng Biên tập Báo Hòa Bình khi nói về chuyển đổi số báo chí.

111 — Hội thảo về Chuyển đổi số báo chí tổ chức ở Hưng Yên tháng 8/2024

Trước yêu cầu tất yếu của chuyển đổi số báo chí, lãnh đạo Báo Hòa Bình và đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên đổi mới tư duy, từng bước bắt nhịp với xu thế và yêu cầu, nhiệm vụ. Báo Hòa Bình đang thực hiện Đề án chuyển đổi số đến năm 2030 với mục tiêu phát triển theo hướng truyền thông đa loại hình, đa phương tiện, đa nền tảng, tích hợp số, theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại. Trong đó, xác định lấy báo in làm nền tảng, báo điện tử là đột phá. Tái cấu trúc mô hình hoạt động theo hướng số hóa, lấy bạn đọc làm trung tâm. Đổi mới quy trình sản xuất thông tin theo phương thức tích hợp, tổ chức nội dung thống nhất nhưng cách thức thể hiện linh hoạt và phù hợp với từng nền tảng, từng nhóm đối tượng công chúng.
Báo Hòa Bình đã và đang ứng dụng phần mềm công nghệ vào toàn bộ quá trình chỉ đạo, điều hành, biên tập tác phẩm, thay thế hoàn toàn văn bản giấy (phần mềm Tòa soạn điện tử tích hợp, VNPT ioffice); từng bước ứng dụng các phần mềm công nghệ trong quá trình sáng tạo tác phẩm báo chí; thực hiện truyền tải, phân phối thông tin đa nền tảng để tiếp cận và đáp ứng nhu cầu đa dạng của các nhóm công chúng.

Ngoài báo in truyền thống phát hành 6 kỳ/tuần, sản lượng 9.200 tờ/kỳ, ứng dụng mã quét QR báo in, đưa báo in lên báo điện tử; Báo Hòa Bình tập trung phát triển Báo điện tử với 3 ngôn ngữ (tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Mường), phát huy ưu thế của loại hình đa phương tiện, gồm cả text, ảnh, video, audio, đồ họa. Ứng dụng AI trong chuyển văn bản thành giọng nói đối với một số tác phẩm nổi bật trong chuyên mục Radio (5 tin, bài/ngày). Thực hiện trung bình 16 clip tiếng Việt/tháng, 4 - 5 clip tiếng Anh và tiếng Mường/tháng. Từng bước ứng dụng các công cụ, phần mềm sản xuất tác phẩm báo chí hiện đại Megastory, E-magazine, Inphographics, Longform. Một số sự kiện lớn của tỉnh, Báo Hòa Bình điện tử tổ chức truyền hình trực tiếp (livestream), trực tuyến đồng thời trên website và nền tảng mạng xã hội Facebook, Youtube do báo quản lý. Xây dựng kế hoạch tổ chức tọa đàm về các vấn đề thời sự, công chúng quan tâm 1 lần/tháng.

Báo Hòa Bình đã lập và chuẩn hoá các trang mạng xã hội: Facebook, Zalo, Youtube, Tiktok. Các tác phẩm báo chí nổi bật được phân phối, truyền tải đa nền tảng, trên website và các trang mạng xã hội do báo quản lý. Đồng thời, Báo Hòa Bình triển khai ứng dụng đọc báo trên thiết bị di động.

Bên cạnh kết quả, quá trình chuyển đổi số, sản xuất báo chí đa nền tảng, Báo Hòa Bình còn gặp không ít khó khăn, thách thức: nguồn nhân lực chuyên môn am hiểu, thành thạo trong môi trường quản lý số, tác nghiệp số, sản xuất tác phẩm báo chí đa nền tảng còn thiếu và yếu; khả năng áp dụng công nghệ, phần mềm của đội ngũ phóng viên, biên tập viên còn hạn chế; nhân sự hoàn toàn từ nguồn cán bộ làm báo in và còn kiêm nhiệm nhiều việc; Sản xuất báo chí đa nền tảng đòi hỏi nguyên liệu đầu vào đa phương tiện như text, ảnh, video, audio nhưng nhiều phóng viên cũng chưa đáp ứng tốt. Những tác phẩm báo chí hiện đại còn ít, mức độ tương tác với công chúng trên các nền tảng mạng xã hội chưa nhiều; chưa có các chương trình tương tác trực tiếp với công chúng… Thiếu nhân sự am hiểu, thành thạo về kỹ thuật - công nghệ, thiết kế đồ họa, mạng xã hội để có thể chủ động về công nghệ và sản xuất, phân phối báo chí đa nền tảng phù hợp, hiệu quả với từng nền tảng. Thiếu nhân sự thông thạo quy ước và ngôn ngữ của các nền tảng mạng xã hội; Hạ tầng, thiết bị thiếu đồng bộ, lạc hậu, chưa đáp ứng tốt được yêu cầu số hóa; phần mềm, CMS báo điện tử còn hạn chế nhiều tính năng trong sản xuất nội dung và phân phối trên các nền tảng, theo dõi độc giả; Quản trị rủi ro, bảo mật an toàn tuyệt đối cho website và các trang mạng xã hội do báo quản lý; Việc nghiên cứu công chúng, đo lường và phân tích mức độ trải nghiệm của công chúng với sản phẩm báo chí, hiểu về công chúng của mình trên từng nền tảng chưa được phân tích, quan tâm đúng mức để xây dựng chiến lược sản xuất; Và quan trọng nhất là nguồn nhân lực.

111 — Cán bộ, phóng viên Báo Hòa Bình ứng dụng công nghệ thông tin để bắt nhịp xu hướng chuyển đổi số báo chí

Chuyển đổi số báo chí, sản xuất báo chí đa nền tảng là tất yếu nhưng cần áp dụng phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị. Đầu tiên và quan trọng nhất là cần đổi mới tư duy, nhận thức về vấn đề này, trước hết là từ lãnh đạo và đến tất cả cán bộ, nhân viên. Đội ngũ cán bộ là yếu tố quyết định, cùng với đó là tháo gỡ khó khăn về cơ chế tài chính để đầu tư hạ tầng, thiết bị, công nghệ, phần mềm. Tuyển thêm những vị trí nhân sự được đào tạo chuyên sâu về công nghệ, thiết kế đồ họa, sản xuất các sản phẩm đa phương tiện, đa nền tảng. Đối với đội ngũ nhân sự hiện có tổ chức tập huấn, tập huấn liên tục để có thể sử dụng thành thạo các công cụ số và cách tiếp cận, truyền tải mới, tạo ra những kết quả mới, khác biệt, hiệu quả hơn. Nội dung được ví như là vua, hình thức thể hiện là nữ hoàng, chuyển đổi số cần tập trung làm nội dung cho tốt và hình thức thể hiện hấp dẫn, phương thức truyền tải đa nền tảng, đa kênh, ứng dụng công nghệ để lan tỏa tối đa nội dung trên môi trường internet. Trong bối cảnh nhân sự ít, trước hết cần phát huy nguồn nhân lực hiện có, tổ chức đào tạo, tập huấn, có chiến lược cụ thể và sắp xếp tổ chức nhân sự hợp lý; ứng dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ tòa soạn và độc giả.

Thời gian tới, bên cạnh nâng cao chất lượng báo in theo hướng chuyên sâu, Báo Hòa Bình điện tử xác định tiếp tục thực hiện nội dung đa phương tiện, phân phối đa nền tảng, tương thích trên cả điện thoại, máy tính và các thiết bị di động; có nhiều hơn tác phẩm thể hiện theo hình thức mới, hiện đại, ngắn gọn, nhiều ảnh đẹp, đồ họa, kết hợp audio, radio và sản xuất thêm short video, podcast; tăng cường tương tác với công chúng; đẩy mạnh thông tin trên các nền tảng mạng xã hội phù hợp với từng nền tảng.