Guồng quay thời gian vẫn nhịp nhàng lặng lẽ, tháng năm về giữa bộn bề hoài cảm, suy tư. Tháng năm vẫy gọi mùa hè theo về trong râm ran tiếng ve sầu, chim chóc, gọi phượng vĩ nhuộm đỏ khung trời bâng khuâng, gọi bằng lăng tím ngát những cung đường. Đi trong những ngày tháng năm trong veo, lòng ta như cũng rung lên bao cung bậc của niềm nhớ, của xúc cảm đắm say, vời vợi, khi cơn mưa đầu mùa bất chợt ùa về trong một chiều hanh hao. Bởi thế mà không lạ khi ta gọi tháng năm là tháng của hoài niệm với dạt dào điệp khúc mùa hạ, đất trời bật lên những tín hiệu đổi thay làm lòng người xao xuyến. Ở một góc khác trầm tư của phố phường xô bồ, những cánh sen hồng vẫn lặng thầm tỏa hương, làm lòng ta bất chợt cũng dịu dàng, quyện hòa cùng thanh âm xa vắng…
Tháng năm đánh thức mùa sen nở. Bao giờ ta cũng dành cho sen niềm ưu ái như nâng niu một vẻ đẹp tinh khôi, nhã nhặn. Lòng ta trân quý, ngất ngây làn hương thanh tao ấy, làn hương sinh ra từ bùn đất chân phương mà nền nã, dịu dàng. Sen cánh hồng đậm hồn dân tộc, màu của đôi má ửng hồng trên khuôn mặt thiếu nữ thanh tân. Sen cánh trắng trinh nguyên, thuần khiết như màu áo lụa xênh xanh, duyên dáng, làm ta nhớ quá tà áo dài uyển chuyển. Sen lặng thầm nở trên đất bùn đẫm vị phù sa, cũng nhẹ nhàng điểm tô lên bức tranh tháng năm nét đẹp của trắng trong, thơm thảo, vừa ý nhị lại vừa sâu sắc. Khi đứng trước sen, lòng ta như lắng xuống chỉ còn vị ngọt của bình yên thẳm sâu trong tâm hồn, mọi bão giông gói lại thành giọt sương đọng trên kẽ lá. Vẻ tĩnh lặng của sen như thôi miên ánh nhìn, màu hồng cánh sen, màu của tấm lòng son sắt, làm bừng thức trong ta bao hoài niệm…
Những gánh hàng hoa từ các nẻo đường quê được chở vào phố thị và giỏ sen của cụ bà tóc lưa thưa sợi thời gian vẫn làm ta nhớ mãi. Khiêm tốn ở một góc đường dưới tán cây bàng già, bà ngồi bên chiếc giỏ tre đựng những búp sen bọc trong lớp lá xanh, mơ màng giọt sương sớm. Mặc dòng người lại qua, cụ bà móm mém nhai trầu bên giỏ sen thơm thảo vẫn dành cho con phố nhỏ một khoảng lặng, đủ để bước chân ta chậm lại, lắng nghe tiếng lòng mình. Phảng phất đâu đây là mùi hương của những đóa sen quê nhà, lưu lại nơi miền thơ ấu. Chợt nhận ra dáng ngoại ta ngồi cũng khắc khoải nắng mưa như cụ bà bên góc phố, dường như con tim hẫng một nhịp nhớ thương. Vườn nhà ngoại cũng có một bờ ao nhỏ, tháng năm về sen nở thấp thoáng mặt ao, dệt vào gió làn hương xa vắng, mơ hồ, gọi đàn bướm vàng lượn vòng xôn xao. Ta nhớ vị trà ngoại pha chắt chiu hương sen tinh khiết, những sớm mai trong lành chỉ có tiếng bếp lửa reo tí tách, tiếng gà gáy xôn xao, tiếng gió vờn xào xạc, nghe an nhiên quá đỗi. Ta thầm cảm ơn sen, đã nhẹ nhàng dắt ta về với nguồn cội.
Đi trong những ngày tháng năm, ta làm sao quên được ngôi làng bình dị với cái tên gợi bao thương nhớ làng Sen. Nơi đó chính là quê hương, là mạch nguồn sinh ra một nhân cách lớn, một tượng đài kiên trung, bất khuất, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc - Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong tim mỗi người con nước Việt ai ai cũng nhớ ngày 19.5, ngày sinh của Bác, cũng là vào mùa sen nở thuần khiết, trắng trong. Những đóa sen nở tỏa làn hương diệu vợi, như tấm lòng của thiên nhiên kính dâng lên Người với tất cả những thảo thơm, tinh túy. Mỗi khi bắt gặp những đóa sen đằm thắm, “nhị vàng bông trắng lá xanh”, ta lại nghĩ về Bác, về cốt cách thanh cao, bình dị, về trái tim mênh mông tình yêu thương của Người. Trong tiềm thức lại vang lên câu thơ tâm huyết của nhà thơ Tố Hữu: “Yêu Bác, lòng ta trong sáng hơn/ Xin nguyện cùng Người vươn tới mãi…”. Bầu trời tháng năm phơi phới bao ước vọng, lòng ta thanh thản vô ngần.
Sen tháng năm với tất thảy những nguyên khôi, nền nã, nét thanh cao hài hòa giản dị, là món quà vô giá mà thiên nhiên đã ưu ái dành tặng cho Người...
Tản văn của Trần Văn Thiên