Dọn vườn: Một phim hay của VTV1 về lịch sử Sơn Tây - Xứ Đoài, đáng tiếc vẫn còn sơ xuất về lịch sử
Thứ năm - 01/07/2021 17:49
Khoảng 15 giờ ngày 01/7/2021, trong mục Hành trình di sản của VTV1 có chiếu phim “Từ đỉnh Tản Viên” kể về truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh cùng những danh nhân lịch sử văn hóa của miền đất Sơn Tây - Xứ Đoài, mà trong đó tiêu biểu là đền thờ Đức thánh Tản Viên, đền thờ vua Phùng Hưng, vua Ngô Quyền, đền thờ sứ thần Giang Văn Minh tại làng cổ Đường Lâm... Nhiều cảnh quay tại vùng núi Ba Vì với độ cao hàng ngàn mét cùng các cảnh quay giới thiệu về lịch sử văn hóa của vùng đất Sơn Tây khẳng định phim có nội dung tốt. Khi xem “Từ đỉnh Tản Viên”, người xem thêm tự hào về các danh nhân Đường Lâm kháng chiến chống đô hộ giặc ngoại xâm phương Bắc, xây dựng nền tự chủ nước Nam, làm rạng danh đất Việt. Ngoài các danh nhân lịch sử, chương trình còn giới thiệu về văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc của những người dân xứ Đoài còn giữ được những kiến trúc, những làn điệu dân ca, những ẩm thực được lưu truyền hàng ngàn năm... Phim có sự xuất hiện của nhà văn Phùng Văn Khai, nhà văn Hà Nguyên Huyến, nghệ sỹ ưu tú nhạc sỹ Lương Nguyên... giúp người xem dễ hiểu hơn về lịch sử và văn hóa nơi đây. Thành công của phim dài hơn 30 phút với nhiều tư liệu và chi tiết sinh động là đáng trân trọng và cần được đánh giá cao.
Tuy nhiên, qua xem chương trình, NDV xin góp ý một vài từ dùng chưa chính xác:
1. Người đọc lời bình đã đọc từ “cổ” thành “cỗ” làm sai câu trả lời của sứ thần Giang Văn Minh. Khi vua Minh ngạo nghễ khinh rẻ nước Việt qua câu nói” “Đồng trụ chí kim đài dĩ lục”, nghĩa là “Đồng trụ đến giờ rêu còn mọc”. Câu này hàm ý nhắc lại việc Mã Viện đàn áp tàn bạo cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng, sau đó cho chôn một cột đồng với lời nguyền: “Đồng trụ chiết, Giao Chỉ diệt”, ý nói nếu cột đồng gãy, Giao Chỉ ( tức nước Nam ta) bị diệt vong. Trước sự ngạo mạn của vua Minh, sứ thần Giang Văn Minh hiên ngang đối lại “ Đằng Giang tự cổ huyết do hồng”- “Nước sông Bach Đằng từ xưa máu còn đỏ”. Khi bị nhắc lại nỗi nhục nhiều lần nhà Hán bị thua trên sông Bạch Đằng vua Minh đã nổi giận giết sứ thần của ta. Do PTV đọc thành “cỗ” (cỗ xe, cỗ bàn), đáng lẽ phải đọc thành “cổ” ( cổ xưa, cổ kính), đọc thành "cỗ" làm sai nghĩa của câu.
2. Trong đoạn nói về 3 lần chiến thắng trên sông Bạch Đằng, phim lại kể: Ngô Quyền, Lê Hoàn, Lý Thường Kiệt “đánh bại giặc phương Bắc trên sông Bạch Đằng. Theo lịch sử thì Trần Hưng Đạo cùng vua Trần đánh thắng giặc Nguyên Mông trên sông Bach Đằng, còn Lý Thường Kiệt đánh thắng quân Tống trên sông Như Nguyệt thuộc Bắc Ninh ngày nay.
3. Khi đọc bức đại tự tại nhà thờ sứ thần Giang Văn Minh, 4 chữ “Thế đức tác cầu” lại được đọc là “Thế hữu đắc cầu” là không chính xác . (Xin xem lại 4 chữ đại tự được chụp lại trong chương trình)