Bước chân vào nghề báo, những lời khuyên không thể bỏ qua

Thứ năm - 23/10/2025 10:11
24

Khởi nghiệp trong ngành báo chí chưa bao giờ là điều dễ dàng, đặc biệt trong thời đại thông tin bùng nổ và công nghệ ngày càng lấn át. Từ việc tìm kiếm cơ hội thực tập, ứng tuyển, tham gia phỏng vấn cho đến hòa nhập môi trường làm việc, mỗi bước đi đều là một thử thách lớn với những người trẻ mới bước chân vào nghề. Để giúp các phóng viên tương lai định hình con đường sự nghiệp, 11 chuyên gia truyền thông từ các tổ chức báo chí uy tín tại Mỹ đã chia sẻ những bài học sâu sắc và thiết thực, những điều có thể trở thành kim chỉ nam cho bất kỳ ai nghiêm túc với nghề cầm bút.

Lời khuyên đầu tiên được đưa ra là hãy coi mỗi cơ hội việc làm như một đề tài nghiên cứu. Đừng gửi đơn một cách đại trà và mù quáng. Thay vào đó, hãy dành thời gian tìm hiểu sâu về cơ quan báo chí, về vị trí mà bạn muốn ứng tuyển và cả những người đang làm công việc bạn ao ước. Trợ lý giáo sư Hilke Schelmann (Đại học New York) và chuyên gia tuyển dụng Rob Boehm (Bloomberg) đều khuyến khích việc chủ động gửi email để xin một buổi “phỏng vấn thông tin” – nơi bạn có thể tìm hiểu thêm, học hỏi và bắt đầu kết nối. Theo Emily Harris (Penske Media Corporation), đây là cách để bạn mở rộng mạng lưới quan hệ ngay từ khi chưa chính thức bước vào nghề. Trong ngành báo chí, mối quan hệ không phải là tất cả, nhưng chắc chắn là một trong những yếu tố then chốt giúp bạn tiến xa.

Điều quan trọng tiếp theo là phải xác định và khẳng định “siêu năng lực” của bản thân. Trong một thị trường việc làm đầy tính cạnh tranh, ai có cá tính và thế mạnh riêng sẽ dễ dàng nổi bật hơn. Andrew Losowsky (Vox Media) gọi đây là “lợi thế cạnh tranh”, đó có thể là sự hiểu biết chuyên sâu về một lĩnh vực nào đó, kỹ năng ngôn ngữ, khả năng sản xuất nội dung đa nền tảng hay đơn giản là sự am hiểu về văn hóa internet. Ví dụ, Brendan Dunne – người dẫn chương trình The Complex Sneakers Show, đã kết hợp niềm đam mê giày thể thao với khả năng kể chuyện để tạo nên dấu ấn riêng. Anh chia sẻ: “Ngưỡng gia nhập ngành này không quá cao, nếu bạn tìm được thị trường ngách phù hợp”. Nếu bạn đang bối rối chưa xác định được năng lực nổi trội của mình, lời khuyên là hãy quan sát xu hướng hiện tại như trí tuệ nhân tạo, xây dựng khán giả, mạng xã hội, trò chơi điện tử… và thử lồng ghép kiến thức chuyên ngành của bản thân để tạo nên điểm nhấn.

Thế nhưng, sở hữu thế mạnh thôi chưa đủ. Muốn trụ vững trong ngành, bạn cần không ngừng rèn luyện kỹ năng và học cách đối mặt với từ chối. Joel Webber (Bloomberg) ví việc phát triển sự nghiệp như đang chơi một trò chơi điện tử, trong đó bạn luôn ở chế độ “rèn luyện kỹ năng”. Hamed Aleaziz (New York Times) thẳng thắn cho rằng việc bị từ chối là điều không thể tránh khỏi: “Hãy đi bất cứ đâu và hiểu rằng mọi người sẽ từ chối bạn. Đó là điều bình thường”. Từ mỗi thất bại, bạn có thể rút ra bài học, làm lại và cải thiện cho lần tiếp theo. Kiên trì là điều tối quan trọng, đặc biệt trong những bước đi đầu tiên đầy thử thách.

Song song với đó, các nhà báo trẻ cũng cần chuẩn bị cho một thực tế mới: phỏng vấn tự động. Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ, quy trình tuyển dụng tại nhiều tòa soạn đã thay đổi. Bloomberg chẳng hạn, đang sử dụng phỏng vấn video hoặc các cuộc gọi được lập trình sẵn để đánh giá ứng viên. Điều này đòi hỏi bạn không chỉ phải chuẩn bị kỹ về mặt nội dung mà còn cần luyện tập cách thể hiện tự tin trước máy quay, một kỹ năng có thể quyết định sự thành bại trong việc giành lấy vị trí mơ ước.

Ngoài ra, thay vì chỉ “đưa ra ý tưởng”, bạn phải biết “bán” ý tưởng đó. Phóng viên Jack Pitcher (Wall Street Journal) nhấn mạnh rằng một đề xuất bài viết chỉ có giá trị nếu bạn có thể trả lời câu hỏi: “Tại sao người đọc sẽ quan tâm đến bài viết này?”. Điều đó đòi hỏi sự nhạy bén trong việc nắm bắt xu hướng xã hội và khả năng định vị độc giả mục tiêu. Đồng thời, hãy chủ động xây dựng các mối quan hệ nguồn tin, vì “bạn sẽ có được những câu chuyện hay nhất khi mọi người kể cho bạn nghe”, Pitcher chia sẻ. Còn Ryan Knutson (WSJ) lại khuyên các nhà báo trẻ hãy học cách tạo ra “không gian mang bản sắc địa phương”, tức là tìm ra những lát cắt độc đáo, gần gũi với đời sống người dân mà nhiều người thường bỏ qua.

Cuối cùng, lời khuyên không kém phần quan trọng của các chuyên gia là hãy tận dụng tối đa môi trường làm việc, nhất là trong giai đoạn đầu sự nghiệp. Jon Carras (CBS Sunday Morning) khuyến khích sự hiện diện tại văn phòng: “Hãy ở bên cạnh người khác… Hãy hiện diện, hãy trò chuyện, hãy học hỏi”. Sự tương tác trực tiếp với đồng nghiệp, biên tập viên và tiền bối sẽ giúp bạn học được vô vàn điều mà không sách vở nào có thể dạy được. Đó là nơi bạn có thể chứng kiến cách xử lý khủng hoảng, xây dựng một chương trình phát thanh, lên kế hoạch cho một loạt bài điều tra hay đơn giản là sửa một dòng tít sao cho vừa đúng vừa hấp dẫn.

Trở thành một nhà báo không phải là đích đến, mà là một hành trình. Trên hành trình đó, bạn sẽ vấp ngã, sẽ hoài nghi, sẽ mỏi mệt, nhưng cũng sẽ lớn lên, sẽ trưởng thành và sẽ thấy tự hào khi nhìn lại. Và điều quan trọng là bạn không đi một mình. Có cả một cộng đồng sẵn sàng chia sẻ, đồng hành và truyền cảm hứng để giúp bạn tìm ra con đường riêng của mình. Những lời khuyên từ các chuyên gia truyền thông quốc tế không chỉ là kim chỉ nam cho người mới vào nghề mà còn là lời nhắc nhở cho tất cả chúng ta: Đừng ngừng học hỏi, đừng ngừng kết nối, đừng ngừng đặt câu hỏi, vì báo chí, cuối cùng, vẫn là nghề của những người dấn thân và không ngừng tìm kiếm sự thật.
 
nguồn: Đặc san Người làm báo Hưng Yên số 97

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

BÌNH LUẬN, TỌA ĐÀM, GIAO LƯU

PHIM TỐT, PHÓNG SỰ HAY

Người làm báo Hưng Yên

© 2022 Bản quyền thuộc về Người làm báo Hưng Yên.
Người làm báo Hưng Yên

Đơn vị quản lý trang thông tin điện tử

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây