Từ làng Sen đến Ba Đình – Hành trình của một vĩ nhân

Thứ hai - 19/05/2025 10:27

Trong dòng chảy ngàn năm lịch sử dân tộc, có những con người, những cuộc đời không chỉ sống cho riêng mình, mà sống để trở thành ánh sáng dẫn đường cho cả một dân tộc. Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại, người cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam, là một con người như thế. Hành trình từ làng Sen đến Ba Đình của Người không chỉ là cuộc đời một cá nhân, mà là bản trường ca của lý tưởng, của khát vọng độc lập, tự do và phẩm giá con người.

111 — Chủ tịch Hồ Chí Minh rời bến Nhà Rồng trên con tàu Amiral Latouche-Tréville lên đường sang Pháp với tên gọi Văn Ba

Từ mái nhà tranh ở làng Sen…

Nguyễn Sinh Cung sinh năm 1890 tại làng Sen, xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, vùng quê nghèo nhưng giàu truyền thống hiếu học và lòng yêu nước. Tuổi thơ của Người là những tháng ngày chứng kiến cuộc sống lầm than của người dân, quê hương bị giày xéo bởi ách đô hộ thực dân phong kiến. Những câu hỏi lớn đã nhen nhóm lên trong cậu bé xứ Nghệ: Vì sao dân ta khổ? Vì sao nước ta mất? Và từ đó, khát vọng tìm đường cứu nước âm ỉ cháy lên trong lòng người dân yêu nước đó.

… đến bến Nhà Rồng và chuyến đi dài 3 thập kỷ

Ngày 05/6/1911, từ bến cảng Nhà Rồng, chàng thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã rời bỏ quê hương với một niềm khát khao mãnh liệt về tự do và độc lập cho dân tộc. Khát vọng đó được thể hiện rõ qua câu nói “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi, đấy là tất cả những gì tôi muốn, tất cả những điều tôi hiểu!”. Đặt chân lên con tàu ra đi, Người không chỉ mang theo lý tưởng cứu nước mà còn một trái tim đầy nhiệt huyết và sự quyết tâm vững vàng. Đó không phải một cuộc ra đi kiếm sống, mà là khởi đầu của hành trình vĩ đại: hành trình đi tìm con đường giải phóng dân tộc, tìm ánh sáng cho đất nước chìm trong đêm tối nô lệ.

Những năm tháng bôn ba ở nước ngoài là khoảng thời gian đầy thử thách nhưng cũng là những bước đi quan trọng trong hành trình tìm kiếm con đường giải phóng dân tộc. Qua nhiều năm tháng nghiên cứu và học hỏi, Nguyễn Tất Thành tìm thấy con đường cách mạng vô sản, mở ra một triết lý mới cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc. Người đã rút ra kết luận: “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc, không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản” và “chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ". Trong ba mươi năm bôn ba qua các đại dương và lục địa, gặp gỡ bao con người, trải qua nhiều gian lao, Người sống cuộc đời của một người lao động chân chính – làm phụ bếp ở tàu buôn, rửa ảnh, vẽ thuê, làm báo, dạy học… Người hòa mình vào phong trào công nhân, phong trào chống chủ nghĩa đế quốc, tiếp cận tư tưởng Mác – Lênin và tìm thấy chân lý cứu nước: con đường cách mạng vô sản. Với bút danh Nguyễn Ái Quốc, Người đã để lại dấu ấn đầu tiên khi gửi tới Hội nghị Versailles (năm 1919) bản “Yêu sách của nhân dân An Nam”. Từ một tiếng nói nhỏ lẻ, Người từng bước trở thành tiếng nói đại diện cho dân tộc bị áp bức trên trường quốc tế. Với tầm nhìn xa trông rộng, Người trở về quê hương truyền bá chủ nghĩa Mác - Lenin và sáng lập ra Đảng Cộng sản Việt Nam vào năm 1930, một tổ chức tiền phong trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.

Chặng đường bôn ba ấy Người không đơn độc. Đó là hành trình của một người mang theo trong tim hình bóng quê hương, mang nỗi đau của dân tộc và một niềm tin sắt đá: Việt Nam nhất định sẽ độc lập, nhân dân nhất định sẽ tự do.

Ba Đình – nơi khởi đầu một kỷ nguyên mới

Ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình, trước hàng vạn đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Giọng Người vang lên giữa đất trời Hà Nội không chỉ là tuyên ngôn của một quốc gia, mà còn là tuyên ngôn về quyền sống, tự do, quyền làm người, quyền tự quyết của một dân tộc từng bị áp bức.

111 — Ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình, trước hàng vạn đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập,
khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa

Lúc ấy, Người không đứng trên đỉnh cao quyền lực, mà đứng giữa lòng dân. Trong bộ quần áo kaki giản dị, đôi dép cao su mòn gót, Hồ Chí Minh không chỉ là Chủ tịch nước, mà là biểu tượng sống của một nước Việt Nam mới: tự chủ, khiêm nhường, nhân ái và kiên cường.

Ba Đình trở thành điểm dừng của một hành trình dài ba mươi năm tìm đường cứu nước. Nhưng đó không phải là kết thúc. Từ nơi đây, Người lại bắt đầu một chặng đường mới, chặng đường đồng hành cùng dân tộc trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ, xây dựng nền móng cho một đất nước độc lập, tự chủ, hướng tới tương lai.

111 — Căn nhà nhỏ của cụ Nguyễn Thị An (1896-2000) ở số 6, ngõ 319 đường An Dương Vương (phường Phú Thượng,
quận Tây Hồ, Hà Nội) là nơi đầu tiên đón Bác Hồ trở về từ Chiến khu Việt Bắc.

Người để lại cho hôm nay một đất nước tự do...

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đi xa, nhưng di sản Người để lại vẫn sống mãi. Không chỉ là một đất nước tự do, mà là một hệ giá trị tinh thần kết tinh từ cả cuộc đời hiến dâng cho dân, cho nước.

Người để lại tư tưởng Hồ Chí Minh, một nền tảng lý luận về con đường phát triển của Việt Nam, gắn độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, lấy nhân dân làm gốc, khát vọng hoà bình, đoàn kết và tiến bộ xã hội. Người để lại một tấm gương đạo đức sáng ngời, từ sự giản dị trong lối sống, đến lòng nhân ái, vị tha, trung thực, công bằng và liêm khiết. Người để lại cho mỗi thế hệ bài học về lòng yêu nước chân thành: không ồn ào, không hình thức, mà được thể hiện trong từng hành động cụ thể, từng việc làm tử tế, từng ước mơ hướng về cộng đồng.

111 — Những hình ảnh trưng bày tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (Khu di tích Bến Nhà Rồng)

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã hy sinh cả cuộc đời mình cho sự nghiệp đấu tranh giành lại quyền độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam. Trên cơ sở kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống dân tộc, tiếp thu các tư tưởng tiến bộ về quyền độc lập, tự do của dân tộc trên thế giới, Người đã xây dựng nên hệ thống quan điểm về quyền độc lập, tự do của dân tộc phản ánh quy luật tất yếu của cách mạng Việt Nam. Hôm nay, khi đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, hội nhập và phát triển, câu hỏi “Người để lại gì cho hôm nay?” cũng là lời nhắc nhở: chúng ta đang làm gì để xứng đáng với Người? Làm sao để tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ là những bài học thuộc lòng, mà trở thành kim chỉ nam trong từng hành xử, từng chính sách, từng nhịp đập của đất nước?

Từ làng Sen đến Ba Đình là một hành trình lịch sử. Nhưng từ Ba Đình đến trái tim người Việt hôm nay là một hành trình tiếp nối. Mỗi khi tháng Năm về, khi đứng trước Lăng Bác, chúng con không chỉ cúi đầu tưởng niệm, mà còn ngẩng đầu bước tiếp, mang theo ánh sáng của Người để dựng xây một nước Việt Nam “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Bác từng hằng mong.