Vui buồn nghịch lý nghề Báo
Thứ ba - 28/04/2020 08:01
Trong thế giới hiện đại có rất nhiều ngành nghề, một trong những nghề thú vị nhất là nghề “thợ viết”nghề làm báo. Các chuyên gia trong lĩnh vực này là những người có thể làm ra các những ấn phẩm đẹp, các văn bản hấp dẫn có thể thu hút bất kỳ độc giả nào. Nghĩa là người chọn cho mình nghề làm báo phải là người có khả năng mô tả các sự kiện diễn ra xung quanh ta và trên thế giới một cách chính xác, cụ thể và sinh động. Ngoài ra, anh ta còn biết cách truyền đạt những thông tin thu lượm được một cách hấp dẫn làm cho người đọc, người nghe, người xem tiếp nhận một cách thích thú.
Khi đề cập đến nghề nghiệp của một phóng viên, thì phải nên xem xét đến những sản phẩm mà họ đã đem đến cho công chúng, bạn đọc, do đó không thể gọi là nghề báo với những người mà những bài viết, nhưng tư liệu chỉ nhằm trong ngăn tủ của mình.
Lịch sử của nghề báo
Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng báo chí xuất hiện vào thời kỳ tiền công nghệ nghĩa là vào thời điểm chưa ai nói đến quy trình công nghệ. Nhưng thực ra điều này không phải thế. Nghề báo xuất hiện từ xa xưa và loại hình hoạt động này có một lịch sử đẹp, và do đó có thể coi báo chí là một nghề rất xưa.
Trong nhiều thế kỷ trước, con người sống trong một xã hội chưa có radio, TV hay điện thoại nhưng bằng cách nào đó họ vẫn truyền đạt và tiếp nhận được thông tin từ nơi này đến nơi khác, từ làng này sang làng khác từ người này sang người khác. Đặc điểm của loại hình truyền khẩu này là độ chính xác không cao, “ tam sao thất bản”. Chính vì thế, vào thế kỷ 17, Sa Hoàng đã ban hành một sắc lệnh cải cách về truyền đạt thông tin và phạm vi hoạt động của nó. Đó chính là sự xuất hiện các xưởng in và những tờ báo đầu tiên ra đời và đó chính là cơ sở nền móng cho sự phát triển của báo chí ở Nga. Từ đó lĩnh vực báo chí liên tục phát triển làm cho mối liên hệ giữa con người và báo chí ngày càng khăng khít, dần trở thành một nhu cầu không thể thiếu được trong đời sống hàng ngày.
Ý nghĩa của nghề báo
Trong giới nghiên cứu trên thế giới, có ý kiến cho rằng báo chí với tư cách là một nghề thì phải được xem xét từ góc độ xã hội học. Điều đáng lưu ý đây là một sản phẩm có ý nghĩa rất quan trọng trong thế giới hiện đại, nhất là khi đất nước ngày càng phát triển, đổi mới không ngừng với tốc độ cao, mà nhiệm vụ của báo chí là phải cập nhật những thay đổi đó với công chúng một cách nhanh nhất có thể. Nhà báo là người phải chịu trách nhiệm về độ tin cậy của những thông tin mà anh ta cung cấp cho công chúng. Một người làm công tác báo chí có thể được coi là mắt xích liên kết giữa độc giả và các hoạt động đang diễn ra xung quanh họ. Do đó, điều quan trọng là không chỉ anh ta kịp thời và chính xác cung cấp thông tin mà còn “mục sở thị” những thông tin đó.
Tính độc đáo của nghề báo
Một công chức chuyên nghiệp trong lĩnh vưc báo chí phải là một người có năng lực hiểu biết, có nhận thức, biết cách hình thành ý tưởng và truyền đạt những suy nghĩ, những thông tin có được đến người đọc. Rốt cuộc, công việc chính của một phóng viên là viết bài cho mọi người. Báo chí là một nghề mà hoạt động rất thú vị và hữu ích, ngoài việc có thu nhập ổn định thì luôn có cơ hội “du lịch miễn phí” tham quan nhiều vùng miền, nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới. .
Những người tự đặt mình vào nghề phóng viên, nhà báo thì phải tự chịu trách nhiệm cho từng câu, từng chữ và từng bài viết của mình.Trong lĩnh vực báo chí, đòi hỏi người làm báo phải có kiến thức về ngôn ngữ học và phương pháp tu từ. Rốt cuộc, để viết một bài viết hay và chất lượng chuyên môn, bạn cần phải có vốn từ vựng lớn và thông thạo các quy tắc ngữ pháp cũng như văn phạm. Cuối cùng, điều quan trọng nhất mà các nhà báo phải làm là truyền đạt cảm hứng và niềm tin cho bạn đọc.
Tính rủi ro của nghề báo
Nhiều người muốn gắn liền cuộc đời mình với nghề báo thường đưa ra câu hỏi: “Báo chí có phải là một nghề nguy hiểm không?” Câu trả lời khẳng định rằng để có được tài liệu độc đáo và thú vị cho một bài viết, đôi khi bạn phải làm việc trong những điều kiện hết sức khó khăn và khắc nghiệt nhất nếu không muốn nói là nguy hiểm
Một khó khăn khác cũng không kém phần nguy hiểm đó là, các phóng viên còn phải cố gắng để tìm kiếm được những thông tin mà người khác đang cố gắng che giấu nó. Điều đó không kém gì có lấy những cái mà người khác cố tình cất đi. Một số phóng viên cẩu thả chểnh mảng thường dùng thông tin sai lệch, thiếu chính xác và điều này làm giảm lòng tin của độc giả. Lý giải cho việc làm sai trái đó có thể là do sự ham muốn danh tiếng, hoặc đơn giản là sự thiếu những nguồn tin chất lượng.
Tính đặc thù của nghề báo
Dưới đây chúng tôi xem xét các vấn đề: báo chí là một nghề và những nghịch lý của nó. Cung cấp những thông tin mới nhất cho người dân là một phần quan trọng của một nhà nước hiện. Tính chất nghịch lý của lĩnh vực báo chí có thể liệt kê ra những đặc thù sau đây:
+ Nghịch lý về mặt triết học, chỉ ra rằng một người có thể viết về bất kỳ chủ đề gì, chủ đề gì mà công chúng đang quan tâm, và thích thú;
+ Người viết có xu hướng ngày càng trở nên độc lập và muốn nói bất cứ điều gì mà anh ta mong muốn;
+ Sáng tác cũng có thể được gọi là một chức năng của nghề nghiệp, bởi vì một số người yêu nghề thì họ có thể làm việc không biết mệt mỏi, cả ngày lẫn đêm để mang lại lợi ích và niềm vui cho công chúng;
+ Hiệu quả là một tính năng đặc biệt của bất kỳ nhà báo nào, anh ta phải nắm bắt thông tin một cách nhanh chóng, viết bài và công khai trước công luận;
+ Nghề báo chí là một nghề tranh chấp đây cũng có thể xem là một nghịch lý, bởi vì các phóng viên báo chí thường rất khó để có được thông tin cần thiết;
+ Làm việc như nghỉ ngơi đây là cách giải thích cho lĩnh vưc nghề nghiệp này bởi vì các phóng viên ngay cả khi đi nghỉ vẫn thu thập tài liệu cho bài viết;
+ Khi càng có nhiều chuyên gia trong lĩnh vực nghề thì các phóng viên báo chí càng có điều kiện học hỏi và phát triển đồng thời tiếp thu được thêm nhiều kỹ năng mới.
Đặc điểm đào tạo
Không có câu trả lời rõ ràng, chính xác cho câu hỏi về quá trình đào tạo của một nhà báo. Có những hãng thông tấn, truyền thông chỉ tiếp nhận làm việc những chuyên gia có trình độ với quá trình đào tạo nhất định phù hợp với vị trí được thừa nhận.Và có những cơ quan thì chủ yếu nhìn vào từng con người cụ thể, cùng với năng lực và kinh nghiệm làm việc của anh ta. Rất nhiều phóng viên báo chí làm việc trong các cơ quan truyền thông lại đến từ các cơ sở đào tạo không phải là cơ quan báo chí mà từ các ngành nghề khác, nhưng họ có năng khiếu và khả năng viết báo sinh động và chân thực. Tất nhiên, để trở thành một phóng viên báo chí đích thực thì anh ta không chỉ sở hữu kiến thức tốt ngôn ngữ và vốn từ vựng phong phú mà còn có khả năng linh hoạt, luôn sẵn sàng hoàn thành nghiệp vụ đươc giao.
Điểm cộng và điểm trừ
Báo chí là một chuyên ngành đặc thù. Nếu một người quan tâm đến lĩnh vực hoạt động của nghề này, thì trước hết anh ta phải cân nhắc tất cả các mặt tích cực và tiêu cực của nó.
Những lợi thế của công việc không dễ dàng này phản ánh qua các khía cạnh sau:
+ Biểu đồ làm việc linh hoạt;
+ Có thể tham gia công việc ngay từ khi trên ghế nhà trường;
+ Có cơ hội liên tục là tâm điểm chú ý của xã hội và giao tiếp với mọi người;
+ Có cơ hội du lịch và tìm hiểu thế giới;
+ Con đường sự nghiệp rộng rãi, nhiều thang bậc nhiều vị trí chỉ phụ thuộc vào năng lực và phẩm chẩt cá nhân;
+ Có điều kiện giao tiếp với các nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn;
+ Có điều kiện tự phát triển.
Nhược điểm của nghề này là:
+ Luôn phải làm việc với một khối tài liệu rất đồ sộ;
+ Phải chứng kiến và trải qua nhiều cảm xúc tiêu cực;
+ Làm việc trong điều kiện căng thẳng và dễ bị tress;
+ Nhiều chuyến công tác đột xuất;
+ Các chuyến đi công tác xa thường phải chuẩn bị khối tài liệu khủng;
+ Trách nhiệm nặng nề;
+ Chịu thái độ định kiến của mọi người.
Do đó trước khi lựa chọn gắn bó cuộc sống mình với sự nghiệp báo chí, bạn phải làm quen, nhận thức đầy đủ, cân nhắc những khó khăn và thuận lợi của ngành từ đó đưa ra một quyết định đúng đắn cho bản thân trên con đường lập nghiệp.
Năng lực của người làm báo
Nhiều người không thể hìnhdung được những gì mà một nhà báo đang làm. Báo chí là một nghề không hàm ý chỉ tìm kiếm những thông tin thú vị, mới mẻ, mà còn là cách truyền đạt những thông tin thu thập được cho công chúng. Trong thưc tế, học hỏi và tìm ra phương pháp tối ưu để truyền đạt cho bạn đọc không phải là điều đơn giản. Khả năng bẩm sinh của mỗi người là vai trò then chốt quyết định cách thức chuyển tải thông tin, hay nói cách khác là khả năng viết báo. Tất nhiên, phóng viên phải là người có trình độ, có hiểu biết, nếu không sẽ không ai đọc được những tác phẩm của anh ta. Ngoài ra, thông tin cần phải được truyền tải một cách trung thực, khách quan để không ai bị buộc tội một cách vô cớ, cũng không ai tức giận. Năng lực của một nhà báo bao gồm các phẩm chất sau:
+ Tốc độ phản ứng;
+ Tốc độ di chuyển;
+ Khả năng truyền tin kín;
+ Tính chu đáo;
+ Phê bình một khách quan, đúng mực;
+ Kiên trì thu thập thông tin;
+ Sáng tạo;
+ Tiếp nhận thông tin chi tiết;
+ Kiên nhẫn
Nhiệm vụ của nhà báo
Phóng viên là người luôn ở trong tình trạng dày đặc thông tin các sự kiện, các vụ bê bối, các sự cố. Do đó, báo chí với tư cách là một nghề rất quan trọng. Không hiếm trường hợp các phóng viên báo chí phải tham gia các cuộc khảo sát điều tra xã hội học.
Nhiệm vụ của một phóng viên trong lĩnh vực thông tin bao gồm:
+ Có cách tiếp cận riêng để phân tích thông tin;
+ Làm nổi bật những góc độ chính, những thông tin quan trọng;
+ Thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau;
+ Chuyển tải thông tin chính xác và dễ hiểu;
+ Kiểm định tính chính xác của thông tin bằng các nguồn tin uy tín;
+ So sánh tài liệu với các ấn phẩm cạnh tranh;
+ Tác nghiệp kịp thời nhanh chóng;
+ Phản ứng nhanh.
Từ những phân tích trên chúng ta có thể đi đến kết luận rằng nghề báo chỉ thú vị mở ra nhiều cơ hội cho mọi người, từ du lịch đến mọi vùng miền khác nhau trên thế giới cũng như điều gặp gỡ những vị yếu nhân, những nhân vật nổi tiếng trên thế giới. Nhiệm vụ của chúng tôi là đưa đến cho các bạn một chuyến tham quan ngắn với chủ đề “Báo chí như một nghề và nghề đó như thế nào”. Giờ đây bạn đã được làm quen với cái nghê` khó khăn vất vả, gian nan nhưng vô cùng vinh quang và hữu ích và thú vị này. Hy vọng bạn đã có những khái niệm chung, những mường tượng và hình dung ra được những vui buồn, những khó khăn và thuận lợi về lĩnh vực hoạt động này khi chọn nó cho con đường tương lai.
Nguyễn Ngọc Thường