Tổ quốc ghi công – Những con số không bao giờ được phép quên
Thứ năm - 31/07/2025 15:02
Mỗi tháng Bảy, cả dân tộc lại cúi đầu trước những nấm mộ xanh, thắp nén hương tri ân những người đã ngã xuống cho độc lập, tự do. Hơn một triệu liệt sĩ, hàng triệu thương binh, bệnh binh và những Bà mẹ Việt Nam Anh hùng đã viết nên bản hùng ca bất tử của dân tộc. Tháng Bảy tri ân đã khép lại, nhưng lòng biết ơn và trách nhiệm gìn giữ hòa bình vẫn còn đó trong từng nhịp sống hôm nay.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm và chúc Tết các đồng chí thương binh hỏng mắt (năm 1956). (Ảnh tư liệu)
NHỮNG CON SỐ TRI ÂN - 1.146.250 liệt sĩ trên cả nước - 191.605 liệt sĩ hy sinh trong kháng chiến chống Pháp - 849.018 liệt sĩ hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ - 105.627 liệt sĩ hy sinh trong các cuộc chiến bảo vệ Tổ quốc - Hơn 200.000 hài cốt liệt sĩ chưa được tìm thấy - Hơn 300.000 hài cốt chưa xác định danh tính - Hơn 9.600 công trình tri ân, ghi công liệt sĩ trên cả nước - Trên 3.000 nghĩa trang liệt sĩ trải dài khắp các tỉnh, huyện, xã - Hơn 127.000 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng - Gần 800.000 thương binh và người hưởng chính sách như thương binh - Hơn 9 triệu người có công với cách mạng
Những con số khắc vào lịch sử
Theo thống kê, cả nước hiện có 1.146.250 liệt sĩ, đó không chỉ là những con số khô khan mà là máu xương của cả một dân tộc. Trong đó, 191.605 người hy sinh trong kháng chiến chống Pháp, 849.018 người ngã xuống trong kháng chiến chống Mỹ, hơn 105.000 liệt sĩ hy sinh trong các cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, từ biên giới Tây Nam, phía Bắc đến các đảo xa.
Hiện cả nước hiện có 1.146.250 liệt sĩ, đó không chỉ là những con số khô khan mà là máu xương của cả một dân tộc.
Hơn 200.000 hài cốt liệt sĩ vẫn chưa được tìm thấy, còn nằm lại trên đất bạn Lào, Campuchia hay dưới lòng Biển Đông. Hơn 300.000 hài cốt đã được quy tập về nghĩa trang nhưng chưa xác định được danh tính. Mỗi ngôi mộ vô danh là một câu chuyện còn dang dở, một tuổi xuân nằm lại trong lòng đất để đất nước đứng dậy.
Những vùng đất hóa thiêng
Quảng Nam – mảnh đất trung dũng kiên cường, là tỉnh có nhiều liệt sĩ nhất với khoảng 65.000 người ngã xuống. Riêng huyện Điện Bàn (cũ) có tới 19.800 liệt sĩ, là huyện có số liệt sĩ lớn nhất cả nước. Không nơi nào trên bản đồ Việt Nam lại có nhiều tên liệt sĩ như trên từng thửa ruộng, ngọn đồi của vùng đất này.
Nhưng không chỉ Quảng Nam. Từ Thành cổ Quảng Trị, nghĩa trang Trường Sơn, Đường 9 đến những nhà bia nhỏ bé trong làng quê đồng bằng Bắc Bộ, đâu đâu cũng in dấu máu xương. Trong hai cuộc kháng chiến và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, ước tính có hơn 4 triệu dân thường chết và bị thương do bom đạn. Những ngôi làng bị xóa tên, những gia đình mất cả một thế hệ là lời nhắc nhở rằng hòa bình không bao giờ là điều hiển nhiên.
Những người mẹ hóa tượng đài
Trên cả nước có hơn 127.000 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, trong đó riêng Quảng Nam có tới 11.658 mẹ. Mẹ Nguyễn Thị Thứ – người phụ nữ hiến dâng chồng, 9 con đẻ, 1 con rể và 2 cháu ngoại cho Tổ quốc; mẹ Lê Thị Tự với 9 người con đều là liệt sĩ; mẹ Nguyễn Thị Rành (Củ Chi) với 8 người con ngã xuống... những câu chuyện ấy đã vượt qua mọi con số để trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng Việt Nam.
Mỗi bà mẹ là một pho sử sống, mỗi mái tóc bạc là một tấm huân chương lặng lẽ. Họ không cần tượng đài, vì chính sự hy sinh đã biến họ thành tượng đài bất tử trong lòng dân tộc.
Đạo lý ngàn đời và hơi thở hôm nay
Ngày 27/7/1947, giữa lúc kháng chiến chống Pháp còn gian khổ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư căn dặn: Thương binh, bệnh binh là những người đã hy sinh một phần xương máu để giữ gìn non sông. Vì vậy, Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, giúp đỡ những người con trung hiếu ấy. Từ đó đến nay, “uống nước nhớ nguồn” không chỉ là đạo lý mà là nền tảng tinh thần của cả dân tộc.
Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt đại biểu lão thành cách mạng, Mẹ Việt Nam anh hùng, tướng lĩnh quân đội.
Trong dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (ngày 27/7/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Mỗi năm vào tháng Bảy, nhân dân ta lại dành những tình cảm thiêng liêng và sâu lắng nhất để tưởng nhớ, tri ân các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh – những người đã không tiếc máu xương vì độc lập, tự do và sự bình yên của Tổ quốc. Truyền thống "uống nước nhớ nguồn" là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn để toàn dân tộc đoàn kết, xây dựng đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh, xứng đáng với những hy sinh, cống hiến to lớn của lớp lớp các thế hệ cha anh”.
Tri ân bằng hành động
Cả nước có hơn 9.600 công trình tri ân, trong đó hơn 3.000 nghĩa trang liệt sĩ phủ khắp các địa phương.
Hiện nay, cả nước có hơn 9.600 công trình tri ân, trong đó hơn 3.000 nghĩa trang liệt sĩ phủ khắp các địa phương. Nhưng tri ân không chỉ là xây bia, dựng tượng. Tri ân phải bắt đầu từ việc chăm lo cuộc sống, từ chính sách cụ thể với từng thương binh, từng gia đình liệt sĩ.
Giai đoạn 2024–2025, Chính phủ và Bộ Quốc phòng triển khai kế hoạch tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ đến năm 2030, đồng thời xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu số quốc gia về mộ liệt sĩ. Hàng nghìn mẫu sinh phẩm ADN được thu thập mỗi năm, hàng trăm hài cốt được trả lại tên tuổi, quê hương. Việc số hóa dữ liệu không chỉ giúp kết nối thông tin giữa các cơ quan, mà còn là cách lưu giữ ký ức chiến tranh cho thế hệ mai sau.
Cùng với đó, các chính sách mới được bổ sung: hỗ trợ 4 triệu đồng/hài cốt khi di chuyển, quy tập; hỗ trợ xây mộ ngoài nghĩa trang liệt sĩ lên đến 10 triệu đồng/mộ; ưu tiên cải cách thủ tục hành chính trong xác nhận người có công; chăm lo đặc biệt các vùng căn cứ kháng chiến, vùng biên giới, hải đảo.
Những con số về liệt sĩ, thương binh, những nghĩa trang phủ kín đất nước không chỉ để ghi nhớ quá khứ. Đó là lời nhắc về trách nhiệm của hiện tại: phải sống, phải xây dựng một đất nước độc lập, phồn vinh để không phụ những người đã ngã xuống.
Tháng Bảy tri ân đã khép lại, nhưng tri ân không chỉ có trong một ngày kỷ niệm. Đó là công việc của từng chính sách an sinh, từng mái nhà tình nghĩa, từng lớp học dạy về lịch sử cho thế hệ trẻ. Và trên hết, đó là cách mỗi chúng ta sống xứng đáng với máu xương đã đổ xuống cho Tổ quốc hôm nay. Tổ quốc ghi công – Dân tộc đời đời khắc ghi!