3 phút trực tiếp, không làm lại…!?

Thứ hai - 07/10/2019 07:21

Trong bối cảnh thông tin bùng nổ, nhất là sự phát triển không ngừng của các trang mạng xã hội, tin tức liên tục được cập nhật từ nhiều nguồn khác nhau, bằng đa dạng hình thức, đã tạo ra những thuận lợi nhất định, nhưng cũng đồng thời là thách thức đối với phóng viên của các cơ quan thông tấn, báo chí. Nhanh chóng, chính xác và hấp dẫn luôn là những yêu cầu then chốt được đặt ra, nhất là đối phóng viên phụ trách thời sự.

Phóng viên phòng thời sự

Có người đã ví von, bản tin thời sự truyền hình địa phương chính là một phần hơi thở cuộc sống nơi ấy. Ví von như thế ngẫm nghĩ cũng có phần khá đúng, bởi khi xem bản tin thời sự, khán giả có thể cập nhật và nắm bắt được hầu hết các sự kiện nổi bật trong ngày, từ chính trị, kinh tế, đến đời sống văn hóa, xã hội tại địa bàn đang sinh sống. Không dừng lại ở đó, để đáp ứng nhu cầu mở rộng về thông tin của khán giả, hiện nay, bản tin của một số Đài TH, trong đó, có Đài Phát thanh và Truyền hình Đồng Tháp (THĐT) còn cập nhật thêm những sự kiện, tin tức đáng chú ý trong nước và thế giới. Đây được xem là những nỗ lực của các Đài TH địa phương nói chung và Đài THĐT nói riêng, bởi ngoài yếu tố luôn luôn và thường xuyên đáp ứng nhu cầu của khán giả, có cả khía cạnh nâng cao thương hiệu, cạnh tranh thông tin (là sự cạnh tranh lành mạnh giữa các Đài, các trang mạng xã hội v.v…) cũng là một vấn đề “nóng” trong thời kỳ bùng nổ thông tin một cách khốc liệt như hiện nay.
Để có thể phục vụ vấn đề trực tiếp “chăm chút” cho bản tin Thời sự sáng (trưa) chiều tối không ai khác hơn chính là những phóng viên thời sự. Ê kíp thường là một biên tập, một quay phim, và có lúc được phân công nhiều việc hơn, họ là người trực tiếp tham dự các cuộc họp, hội nghị, hay các sự kiện quan trọng của địa phương, hoặc có mặt ngay tại hiện trường các vụ “nóng” mà khán giả luôn quan tâm như: tai nạn, hỏa hoạn, … để nắm chính xác thông tin và kể lại bằng hình ảnh, cùng với thuyết minh. Sự kiện có thể diễn ra sớm hoặc muộn hơn so với kế hoạch, còn chuyện “sự cố” trong đời sống XH thì càng không thể biết trước được, thế nhưng phóng viên thì phải có mặt sớm hơn hoặc nhanh nhất có thể tại địa điểm. Đó là nhiệm vụ, là một yêu cầu quan trọng cần sự “nhanh, nhạy” một cách cấp tốc đòi hỏi phóng viên có thể phát huy tối đa kỹ năng của mình trong mọi tình huống. Tất nhiên, người phóng viên phải luôn chịu đựng nhiều áp lực về thời gian, lẫn thời lượng để kịp đưa tin “nóng” cũng là những yêu cầu cực kỳ quan trọng đối với một phóng viên thời sự.

Tin tức phải luôn mới

Dù là sự kiện thường niên hay một sự vụ, sự việc khác tương tự, thì hình ảnh và thông tin mà phóng viên thời sự cung cấp phải luôn mới. Đó là một yêu cầu bức thiết cho những bản tin trong ngày. Mới ở đây được hiểu là mới về không gian , thời gian, bối cảnh, nhân vật và đặc biệt là mới về nội dung lẫn hình thức thể hiện bản tin. Thực tế bao giờ cũng vậy, áp lực luôn đi kèm sự mệt mỏi, thậm chí có lúc “đuối”, nhưng với nghề báo, sức trẻ làm nhiều phóng viên lao vào tác nghiệp. Nói một cách vui vui là họ “cày” và “càn lướt” “xoay sở” rất giỏi, thậm chí có những phóng viên xem áp lực kể trên là một nguồn cảm hứng để sáng tạo, tác nghiệp, “xông pha” dấn thân và va chạm thực tế… thì càng mau giỏi nghề, càng bản lĩnh hơn. Và khi “mần” xong bản tin, quay xong những thước phim “nóng” về thời sự thì cảm thấy rất “đã”. Bản tin luôn không bị nhàm chán, nhưng có người cũng xem đó là thử thách kéo dài và liên tục, bởi mọi thứ cứ như là mỗi ngày phải bắt đầu lại từ vạch xuất phát vậy, và cứ leo hết ngon núi này, thì tiếp tục đứng ở chân núi khác. Hết quay lại viết, hết viết lại quay, lúc nào cũng lao đi, lúc nào cũng nhanh nhanh gấp gấp… cho kịp bản tin thời sự mỗi ngày. Thời nay phóng viên thời sự ở Đài nào cũng vậy…! Thế nhưng, dẫu là cảm xúc gì, thì người phóng viên cũng phải luôn ý thức trách nhiệm của mình, phải luôn nỗ lực để phấn đâu làm tốt mọi việc, đồng thời bản lĩnh và tỉnh táo, khách quan trước những nguồn tin khác nhau, để có thể kiểm chứng, cung cấp tin tức, hình ảnh theo đúng thực chất sự việc, vấn đề nào nóng hay không nóng, cái nào là giả, thật v.v … và biết định hướng dư luận. có như vậy mới được xem là hoàn thành nhiệm vụ của người đưa tin ở phòng thời sự.

Đổi mới và chấp nhận mọi thử thách

Bao giờ cũng vậy, nếu như thông tin có hấp dẫn, chính xác mà thiếu sự nhanh chóng, thì tin tức sẽ bị “nguội” dần theo thời gian, nhất là đối với những sự việc còn đang diễn biến. Chính vì thế, thông tin trong các bản tin thời sự trực tiếp luôn được cập nhật đến thời điểm lên sóng. Thậm chí, tùy thuộc vào tính chất sự kiện và điều kiện, bản tin thời sự của Đài THĐT hiện nay còn thực hiện kết nối trực tiếp với phóng viên tại hiện trường. Đây cũng là một trong những cách thể hiện mới, sinh động, nhằm nâng cao chất lượng bản tin và hướng đến phục vụ khán giả ngày càng tốt hơn. Khác với cách đưa tin thông thường, sẽ phát sóng đoạn hình đã qua xử lý. Đưa tin trực tiếp chỉ có thể xử lý trước nội dung, còn diễn biến thì phụ thuộc phần lớn vào phóng viên và việc kết nối giữa rất nhiều bộ phận. Chính vì thế, phóng viên nhận nhiệm vụ lần đầu sẽ không tránh khỏi lo lắng. Có khi, sự lo lắng này bao trùm cả ê kíp thực hiện; Khâu tổ chức sản xuất lo lắng về phóng viên chưa có kinh nghiệm; Khâu Biên tập chương trình lo lắng về thời lượng, bởi không thể chủ động khống chế nội dung thời lượng (dù kịch bản đã có yêu cầu); còn Thư ký chương trình, bộ phận kỹ thuật lại trung tâm truyền dẫn, phát sóng và đạo diễn tại hiện trường cũng lo lắng về việc kết nối, trong khâu phối hợp với phóng viên và các nhân vật phỏng vấn… Phóng viên thực hiện ngoài hiện trường càng lo lắng nhiều hơn, vì đôi khi thời gian chỉ có khoảng 3 phút mà thôi.

3 phút trực tiếp, không làm lại

Phóng viên và nhân vật phải có mặt thử hình trước 30 phút, sau đó vào vị trí trước 10 phút. Mặc dù đã có sự tập dợt, nhưng khi lên sóng tâm lý lo lắng lại càng nhiều hơn. Cả ê kíp thực hiện theo dõi từng lời của phóng viên. Đối với các nhân vật phỏng vấn, thì không phải ai cũng đảm bảo được nội dung, có khi phát biểu nhiều hay phát biểu ít hơn, thậm chí họ nói “trật lề” nội dung “đặt hàng” thì chỉ có khóc! Lúc này kỹ năng nghề nghiệp của phóng viên phải nhạy bén, linh động dẫn dắt hoặc nhanh chóng chuyển hướng nội dung thông tin, khi có sự thay đổi bất ngờ, được xem là sự cố tại hiện trường. Mọi người cũng theo đó mà xử lý kịp thời, nhịp nhàng. Những trường hợp như thế xảy ra không ít lần, và cánh phóng viên làm trực tiếp bao phen “hú hồn” lo lắng, cũng may những bản tin thời sự của THĐT chưa có sự cố nào “phá vỡ” bản tin.

Có thể nói, cả một ê kíp cùng nỗ lực để xem lại kết quả tốt nhất cho bản tin thời sự mỗi ngày. Tuy không thể chọn lựa, thu hay phát lại, nhưng đoạn hình trực tiếp là những kinh nghiệm thực tế rất quý giá, để phóng viên thời sự (nhất là phóng viên trẻ) và những người đồng nghiệp phục vụ khán giả trải nghiệm, nâng cao kinh nghiệm thực tiễn để tác nghiệp tốt hơn. Phóng viên phải biết chấp nhận dấn thân, biết chủ động, bản lĩnh để ứng biến và thích nghi nhanh chóng với cái mới, nhất là được phân công về Phòng Thời sự.

Thanh Toàn
Hội Nhà báo tỉnh Đồng Tháp