PHẠM HÙNG
Với chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954, miền Bắc nước ta, trong đó có tỉnh Hưng Yên được hoàn toàn giải phóng. Do nhu cầu nhiệm vụ mới của cách mạng giai đoạn này, ngoài trang thiết bị kỹ thuật truyền tin nhanh của bưu điện, thì đòi hỏi nội dung điều hành của chính quyền phải nhanh và rộng khắp, những chỉ đạo của Đảng phải đến được với nhân dân. Nhiệm vụ này, chỉ có Đài truyền thanh là đáp ứng được. Vì thế đến năm 1957, tại thị xã Hưng Yên, trạm truyền thanh đã được Ủy ban hành chính tỉnh cho lắp đặt gồm 1 máy tăng âm 50W do Trung Quốc viện trợ và 3 loa lắp đặt tại các vị trí: 1 loa 25W treo tại bến ô tô cũ của thị xã - nay thuộc khu vực Quảng trường Nguyễn Văn Linh, thành phố Hưng Yên; 1 loa 15W lắp đặt tại cổng Ủy ban hành chính tỉnh, gần hồ Bán Nguyệt và 1 loa 15W nữa treo trước cửa hiệu sách Nhân dân ở đường Lê Lợi. Dù còn thô sơ, nhưng đó là dấu mốc cho sự ra đời và hình thành hệ thống truyền thanh - phát thanh của tỉnh Hưng Yên sau này.

Năm 2017, dịp kỷ niệm “60 năm thành lập Đài”, người thực hiện bài viết này đã tìm gặp lại ông Lê Đình Phung (khi đó 83 tuổi) là một trong số những người tham gia công tác tại trạm truyền thanh từ những ngày đầu mới thành lập ở thị xã Hưng Yên. Ông Phung kể lại: “Lúc bấy giờ máy móc, đường dây và loa còn thô sơ, nhưng đó là cả kỳ tích, tiếng nói quan trọng của Tỉnh ủy và Ủy ban hành chính Hưng Yên. Bởi chỉ có 3 loa, song vật tư và thiết bị không có, để có đủ dây truyền sóng, cán bộ trạm truyền thanh phải sang Tỉnh đội xin dây điện đủ loại gồm dây thông tin, dây lưỡng kim là chiến lợi phẩm mà bộ đội ta thu được của giặc Pháp, sau đó về đấu nối và lắp đặt”.
Nhà báo Vũ Chí Tộ, nguyên phóng viên Đài Truyền thanh Hưng Yên từ năm 1962, nhớ lại: “Về nội dung phát sóng của Đài, những ngày đầu chủ yếu là phát thanh trực tiếp, đọc những chỉ thị, nghị quyết của Tỉnh ủy và của Uỷ ban hành chính tỉnh, cán bộ kỹ thuật, kiêm luôn cả phát thanh viên. Sau này (đến năm 1962) được tách thành Đài truyền thanh, trực thuộc ty Văn hóa), Đài được phân thêm người, có thêm phóng viên, phát thanh viên, vì thế tin tức được cập nhật và phát thành buổi, chủ yếu phát vào buổi chiều hàng tuần”.
Hồi đó, phương tiện thông tin hạn chế, chủ yếu nguồn thông tin chính thống là từ Báo Nhân dân và Báo Quân đội Nhân dân, nhưng báo đến được tay nhân dân thường thì muộn, khi phát triển hệ thống truyền thanh, ngoài tin tức truyền đi nhanh, lại có thêm các chương trình ca nhạc, phát hàng ngày, vì thế nhân dân vùng thị xã Hưng Yên, sau này phát triển ra các huyện như: Ân Thi, Kim Động, Phù Cừ, Tiên Lữ, Khoái Châu đã hào hứng đón nhận. Đài truyền thanh trở thành công cụ đắc lực của chính quyền tỉnh trong việc chỉ đạo, điều hành, phát động các phong trào thi đua xây dựng chủ nghĩa xã hội, chống chiến tranh phá hoại miền Bắc, thông báo kịp thời máy bay Mỹ thả bom phá hoại, chi viện sức người, sức của cho miền Nam thống nhất đất nước. Đồng thời, các chương trình của Đài còn là món ăn tinh thần, người bạn tâm tình không thể thiếu của Nhân dân.
Ngày mùng 01/3/1968, hai tỉnh Hưng Yên và Hải Dương hợp nhất thành tỉnh Hải Hưng, trên cơ sở đó, Đài truyền thanh Hưng Yên hợp nhất với Đài truyền thanh Hải Dương, thành Đài truyền thanh Hải Hưng.
Kế thừa truyền thống của nền báo chí cách mạng do Hồ Chủ tịch sáng lập, những kinh nghiệm quý báu trong quá trình hoạt động của Đài truyền thanh Hưng Yên, những nhà báo Đài truyền thanh Hải Hưng tiếp tục kề vai, sát cánh xung kích trên mặt trận văn hóa tư tưởng, xông xáo đi khắp các địa phương, phản ánh công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của đế quốc Mỹ, biểu dương các phong trào thi đua sản xuất, chi viện sức người, sức của cho miền Nam đánh thắng giặc Mỹ, thống nhất đất nước.
Trong ngày đầu sáp nhập tỉnh, Đài Truyền thanh Hải Hưng đã có bản tin đầu tiên, dù khó khăn thiếu thốn, lại phải chống chiến tranh phá hại của đế quốc Mỹ, cùng thiên tai, bão lũ liên tục. Có thời gian, Đài truyền thanh Hải Hưng phải đi sơ tán tại xã Gia Tân, huyện Gia Lộc, nhưng những hoạt động nghiệp vụ chưa bao giờ đình trệ. Ban lãnh đạo Đài vẫn chỉ đạo lên sóng hàng ngày đáp ứng nhiệm vụ chính trị của tỉnh và nhu cầu thông tin của Nhân dân. Các phóng viên nhà Đài luôn có mặt ở những trận địa pháo ác liệt nhất để đưa tin, viết bài cổ vũ kịp thời khí thế chiến đấu của quân và dân Hải Hưng chống chiến tranh phá hoại, biểu dương công cuộc xây dựng hợp tác xã và phong trào "Tứ hóa", phong trào "3 đảm đang, 3 sẵn sàng", "Những bông hoa 5 tấn thắng Mỹ", phong trào “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”… Giai đoạn này, Đài truyền thanh Hải Hưng nhiều lần được tỉnh khen và biểu dương, được nhân dân đón nhận vì phản ánh kịp thời không khí thi đua lập công, biểu dương kịp thời các gương sáng trong chiến đấu. Ngoài đưa tin tức nhanh nhạy, thời kỳ này, Đài còn làm nhiệm vụ lập đài chỉ huy, thông báo mệnh lệnh để Nhân dân sơ tán, xuống hầm trú ẩn và phát lệnh chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ bằng không quân.

Trong 29 năm hợp nhất, từ năm 1968 đến năm 1997, Đài truyền thanh, sau này là Đài phát thanh, rồi Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Hưng dưới sự quản lý chỉ đạo của các Tổng biên tập, Giám đốc Đài, như: Phạm Văn Vịnh, Lê Văn Bình, Nguyễn Thanh Châu, Sái Văn Đồng, Nguyễn Văn Hình, đã liên tục tăng thời lượng phát sóng, mở rộng chương trình tuyên truyền hiệu quả, bám sát sự chỉ đạo của tỉnh, cổ vũ tinh thần chiến đấu, chi viện sức người, sức của cho miền Nam, góp phần cùng quân dân cả nước đánh thắng giặc Mỹ, thống nhất đất nước, cùng công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, đổi mới đất nước.
Sau chiến thắng 30/4/1975, miền Nam được hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất. Đài truyền thanh Hải Hưng tiếp tục vai trò xung kích trên mặt trận văn hóa tư tưởng: tuyên truyền công cuộc hàn gắn vết thương chiến tranh, phát triển kinh tế, đồng thời cải tiến nội dung, tăng thời lượng phát sóng góp phần tuyên truyền thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của tỉnh.
Để đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới, đến năm 1977, Đài truyền thanh Hải Hưng, được đổi tên là Đài Phát thanh Hải Hưng. Thời gian này, Đài đã phát triển nhanh chóng, quản lý toàn ngành tới các trạm truyền thanh. Thời điểm đó, Hải Hưng là tỉnh đi đầu trong phát triển hệ thống truyền thanh cơ sở.
Cùng sự phát triển của khoa học, công nghệ, sự quan tâm của tỉnh, nhất là nỗ lực của đội ngũ những người làm báo nói, báo hình Hải Hưng. Ngày 01/01/1989, Đài phát thanh được đổi thành Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Hưng, cùng lúc làm 2 nhiệm vụ, sản xuất 2 thể loại: báo nói và báo hình của tỉnh. Đến ngày 25/4/1994, Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Hưng đã phát hình buổi đầu tiên trong toàn tỉnh.
Với việc được đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị, các cơ quan báo chí và các nhà báo Hải Hưng không ngừng nâng cao chất lượng nội dung, bám sát cơ sở, thường xuyên có bài chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, phát hiện những điển hình hay, nhân tố mới, những tấm gương dũng cảm trong chiến đấu, sáng tạo trong sản xuất. Cổ vũ công cuộc bảo vệ Tổ quốc ở biên giới phía Bắc và biên giới Tây Nam. Triển khai tuyên truyền nhanh chỉ thị nghị quyết của Đảng như: khoán 100, khoán 10, xóa bỏ cơ chế quan liêu bao cấp, cổ vũ công cuộc đổi mới đất nước, đồng thời mạnh dạn phê phán những tiêu cực trong xã hội. Vì thế những ấn phẩm và các chương trình của các cơ quan báo chí Hải Hưng luôn được nhân dân đón nhận, trở thành công cụ đắc lực cho cấp ủy, chính quyền các cấp, đáp ứng kịp thời nhiệm vụ chính trị và phát triển kinh tế địa phương.
Sau gần 30 năm sáp nhập thành tỉnh Hải Hưng, ngày 01/01/1997, hai tỉnh Hải Dương và Hưng Yên được tái lập, cùng với đó, Đài Phát thanh và Truyền hình Hưng Yên được thành lập mới. Ngay buổi chiều ngày 01/01/1997, trên hệ thống loa truyền thanh của tỉnh Hưng Yên mới tái lập đã vang lên nhạc hiệu "Đây là Đài Phát thanh và Truyền hình Hưng Yên" làm xúc động biết bao người dân Phố Hiến. Cùng với sóng phát thanh, ngay buổi tối cùng ngày, truyền hình Hưng Yên cũng kịp thời tỏa sóng.
Để có phát thanh viên là người Hưng Yên, lên hình trong chương trình truyền hình buổi tối đầu tiên tái lập tỉnh, trước đấy khoảng 1 tháng, Đài đã tuyển gấp người lên hình và phát thanh viên Phương Lan là người được Đài lựa chọn. Cũng do chưa có trường quay cho chương trình lên hình buổi đầu tiên, khi đó nhà báo Ngô Thế Hải đã đưa phát thanh viên Phương Lan ra Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Dương để ghi hình nhờ trường quay, sau đó đi xe máy mang băng hình từ Đài Hải Dương về Hưng Yên làm hậu kỳ.
Khi mới tái lập, Đài Phát thanh và Truyền hình Hưng Yên có 14 cán bộ người Hưng Yên, chia tách từ Đài Hải Hưng về gồm: ông Đàm Quang Chính, phó Giám đốc phụ trách Đài; bà Hà Thị Bé, Trưởng phòng Kỹ Thuật; ông Nguyễn Văn Đồng, Trưởng phòng tổ chức hành chính; ông Nguyễn Công Đán, Phó Trưởng phòng thời sự, cùng các nhà báo: Vũ Anh Tộ, Ngô Thế Hải, Đoàn Minh Tấn, Đỗ Mai Ngoan, Lương Lan. Cán bộ kỹ thuật gồm: ông Bùi Minh Tiến, Đoàn Huy Liệu, Vũ Đức Tùng, Đinh Đức Khoa, cán bộ kế toán là bà Nguyễn Thị Thu Hoài và 1 lái xe là ông Đinh Đức Thanh.
Khi đó, trụ sở làm việc của Đài phải ở nhờ Đài Truyền thanh thị xã (số 105, đường Bãi Sậy); trụ sở làm việc của Phòng Thời sự phải thuê của nhà dân ở số 47, đường Bãi Sậy. Còn các phương tiện kỹ thuật như: máy phát thanh, máy phát hình đều phải đi mượn của Đài Tiếng nói Việt Nam và Đài Truyền hình Việt Nam.
Từ chỗ thiếu nguồn lực con người, thiếu trang thiết bị kỹ thuật và cơ sở làm việc, nhưng nhờ đoàn kết trên dưới đồng lòng, say mê nghề nghiệp của cán bộ, phóng viên và nhân viên trong Đài; sự quan tâm đầu tư của tỉnh, tạo điều kiện của các ban, sở, ngành, tinh thần cổ vũ động viên của các tầng lớp Nhân dân trong tỉnh, cùng những kinh nghiệm, bản lĩnh của những người làm báo Hải Hưng, một điều quan trọng đó là truyền thống quê hương - tỉnh có bề dày lịch sử và văn hiến lâu đời có nhiều nhà văn, nhà báo nổi tiếng. Cán bộ, phóng viên và nhân viên Đài Phát thanh và Truyền hình Hưng Yên đã không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao trình độ về mọi mặt để phục vụ ngày càng tốt hơn công tác tuyên truyền trên địa bàn, tiếp tục xông xáo, bám sát sự chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính quyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế của địa phương. Từng bước hoàn thiện tổ chức, phát triển cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị, tăng thời lượng, nâng cao chất lượng chương trình và mở rộng diện phủ sóng, đồng hành cùng sự phát triển chung của tỉnh.
Từ lúc chỉ là trạm truyền thanh cách đây gần 70 năm, qua các lần sáp nhập rồi Phòng Thời sự phải thuê của nhà dân ở số 47, đường Bãi Sậy tái lập năm 1997 với 14 cán bộ chính thức, đến tháng 3/2025, Đài PT&TH Hưng Yên đã phát triển lên 08 phòng chuyên môn, với trên 100 cán bộ, nhân viên. Ngày đầu tái lập tỉnh chỉ phát sóng 3 buổi trên tuần, thì nay truyền hình đã phát sóng có thời lượng 18h/ngày, phát thanh 18,5h/ngày trên nhiều nền tảng như kỹ thuật số, truyền hình Cap cùng nhiều nền tảng trực tuyến. Bên cạnh phát thanh và truyền hình, Đài đã đẩy mạnh phát triển nội dung số trên nhiều nền tảng, như: website, ứng dụng OTT, Facebook, Youtube, Tiktok, Zalo... Ứng dụng nhiều nền tảng công nghệ hiện đại, như: hệ thống quản lý dữ liệu MAM, hệ thống tòa soạn hội tụ. Năm 2024, Đài được Bộ Thông tin và Truyền thông xếp thứ 6 toàn quốc về trưởng thành trong chuyển đổi số báo chí. Đài vừa đưa vào hoạt động Trường quay đa năng hiện đại 350 chỗ ngồi. Đây cũng là cơ quan báo chí đoạt nhiều giải thưởng báo chí cao quý cấp quốc gia: 7 giải báo chí quốc gia, nhiều huy chương Vàng, Bạc tại các kỳ Liên hoan Phát thanh và Liên hoan Truyền hình toàn quốc, giải báo chí do các ban, bộ, ngành tổ chức. Đài cũng vinh dự được tặng thưởng Huân chương lao động hạng Nhất, Nhì, Ba; được Ban Thường vụ Tỉnh ủy tặng cờ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ 5 năm liên tiếp.
Tự hào là quê hương văn hiến và cách mạng, có nhiều nhà văn hóa, văn nghệ sỹ báo chí nổi tiếng, gần 70 năm qua, cánh sóng Hưng Yên đã tiến bước cùng quê hương, góp phần quan trọng vào công cuộc giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, cổ vũ tích cực cho công cuộc xây dựng quê hương.
Thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, theo hướng hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả, ngày 01/04/2025, Đài Phát thanh và Truyền hình Hưng Yên sáp nhập về Báo Hưng Yên, với tên gọi mới là Báo Hưng Yên với 4 loại hình báo chí: Báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử.
Được kế thừa truyền thống hơn 80 năm của báo Bãi Sậy, gần 70 năm Đài Phát thanh và Truyền hình Hưng Yên, cùng những nỗ lực vươn lên của tập thể cán bộ, phóng viên và những người làm báo Hưng Yên; với tâm thế và khí thế mới, nhất định đội ngũ những người làm báo Hưng Yên sẽ tiếp tục nỗ lực từng ngày, thông tin nhanh nhạy, thiết thực và gần gũi với bạn đọc, khán thính giả, xứng đáng là công cụ đắc lực của cấp ủy, chính quyền và là diễn đàn của nhân dân.
nguồn: Đặc san Người làm báo Hưng Yên số đặc biệt (phát hành tháng 6/2025)