Tinh gọn để mạnh hơn - Sứ mệnh của báo chí cách mạng trong kỷ nguyên đổi mới

Thứ năm - 19/06/2025 17:50

Hội Báo toàn quốc năm 2025 diễn ra đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm Báo chí cách mạng Việt Nam - một dấu mốc lịch sử để nhìn lại chặng đường vẻ vang và cũng là dịp để đặt ra câu hỏi: Làm sao để báo chí không tụt lại phía sau khi đất nước đang chuyển động từng ngày?

Trong phát biểu chỉ đạo tại lễ khai mạc, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương đã đưa ra một thông điệp ngắn gọn nhưng đầy tính định hướng: "Tinh gọn - để mạnh hơn. Sáp nhập - để tinh nhuệ hơn. Đổi mới - để giữ vững sứ mệnh phụng sự nhân dân, đồng hành cùng đất nước.”

Thông điệp ấy không chỉ dành riêng cho báo giới, mà là hồi chuông thức tỉnh đối với toàn bộ hệ thống truyền thông. Nó cho thấy, đổi mới không còn là khẩu hiệu. Đổi mới phải bắt đầu từ bản thân mỗi cơ quan báo chí, mỗi người làm báo - từ mô hình tổ chức, tư duy lãnh đạo đến phương thức vận hành và mối quan hệ với độc giả.

Báo chí không thể đứng ngoài cuộc đổi mới

Trong bối cảnh cả hệ thống chính trị đang triển khai sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, báo chí - với tư cách là một thiết chế xã hội đặc biệt - không thể là ngoại lệ. Hệ thống báo chí hiện nay đang đối diện với một thực tế không thể phủ nhận: phân tán nguồn lực, trùng lặp nội dung, thiếu tính liên kết và chưa thực sự theo kịp xu hướng báo chí hiện đại của thế giới.

Chính vì vậy, việc sáp nhập - để tinh nhuệ hơn là một lựa chọn cần thiết, dù không ít chông gai. Đây không phải là sự cắt giảm cơ học, càng không phải sự triệt tiêu vai trò báo chí địa phương hay chuyên ngành, mà là quá trình tái cấu trúc để phát huy thế mạnh, tối ưu nguồn lực, tăng cường tính chuyên nghiệp và cạnh tranh lành mạnh. Một tòa soạn hiện đại không thể chỉ “đủ người” mà còn phải “đúng người, đúng việc” và “đúng thời”.

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu “đổi mới từ bên trong” - một nội dung mang tính bản lề. Trong đó, đổi mới tư duy lãnh đạo báo chí là khâu then chốt. Không ít cơ quan báo chí hiện nay vẫn còn tư duy bao cấp, quản trị hành chính, ngại thay đổi, thụ động với công nghệ và xa rời độc giả.

Cần khẳng định: báo chí không chỉ là công cụ truyền thông của Đảng, mà còn là lực lượng dẫn dắt xã hội, định hình dư luận, truyền cảm hứng hành động. Muốn làm được điều đó, báo chí phải thực sự “ngồi chung bàn” với công nghệ, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo - phải tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, có khả năng chạm tới trái tim người đọc và lan tỏa nhanh trên nhiều nền tảng. Nói cách khác, đổi mới mô hình tòa soạn hội tụ, sản xuất đa phương tiện, phân phối nội dung theo dữ liệu người dùng, tương tác sâu với công chúng không còn là lựa chọn, mà là con đường bắt buộc để báo chí sống còn và phát triển.

Tinh gọn để mạnh hơn nhưng không làm mất đi bản sắc cách mạng dấn thân và phụng sự

Tuy nhiên, cần một lời cảnh báo: đổi mới không đồng nghĩa với chạy theo thị hiếu tầm thường, thương mại hóa báo chí hay rút ngắn đường đi đến giật gân, câu view. Đổi mới phải đặt trên nền tảng của bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và lòng trung thành tuyệt đối với sự nghiệp cách mạng. Tinh gọn để mạnh hơn - nhưng mạnh ở tính định hướng, tính chiến đấu và tính nhân văn. Sáp nhập để tinh nhuệ hơn - nhưng tinh nhuệ không phải ở công nghệ đơn thuần, mà ở tầm tư tưởng, chiều sâu tri thức và khả năng dẫn dắt xã hội.

Muốn vậy, mỗi người làm báo cần nhận thức sâu sắc rằng: Cây bút, trang giấy, micro, máy quay hôm nay không còn là công cụ đơn thuần, mà là vũ khí mềm định hình xã hội, vun đắp niềm tin, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước. Một thế kỷ báo chí cách mạng Việt Nam là hành trình dấn thân và phụng sự. Trong kỷ nguyên mới, hành trình ấy đòi hỏi sự can đảm để từ bỏ những lối mòn, đòi hỏi khát vọng vươn lên, đòi hỏi trách nhiệm với Tổ quốc và Nhân dân.

Thông điệp của đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa tại Hội báo toàn quốc hôm nay chính là kim chỉ nam cho báo chí cách mạng trong giai đoạn hiện nay: “Tinh gọn - để mạnh hơn. Sáp nhập - để tinh nhuệ hơn. Đổi mới - để giữ vững sứ mệnh phụng sự Nhân dân, đồng hành cùng đất nước”. Đây không chỉ là yêu cầu, mà còn là lời hứa với tương lai - tương lai của một nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại, vững vàng vượt sóng, vươn cao cùng dân tộc.

NLBHY