Nguyễn Công Đán
Chủ tịch HNB Hưng Yên
Ngày 06 tháng 4 năm 2023 vừa qua, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 348/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược “Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”.. Chiến lược đề ra mục tiêu chuyển đổi số báo chí là để các cơ quan báo chí làm tốt sứ mệnh thông tin tuyên truyền phục vụ sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự nghiệp đổi mới của đất nước; đảm báo vai trò định hướng dư luận xã hội, giữ vững chủ quyền trên không gian mạng. Chiến lược chuyển đổi số báo chí cũng đề ra những mục tiêu cụ thể như đến năm 2030, 100% các cơ quan báo chí vận hành mô hình tòa soạn hội tụ, 50% cơ quan báo chí tăng nguồn thu tối thiểu 20%...
Những năm qua, Hội Nhà báo Việt Nam, đứng đầu là nhà báo Lê Quốc Minh đã có nhiều cuộc hội thảo, nhiều khóa tập huấn hướng dẫn các cơ quan báo chí trong nước đẩy mạnh việc chuyển đổi số. Tại cuộc Hội thảo “Trí tuệ nhân tạo AI và quản trị sáng tạo nội dung trong tòa soạn” nhân Hội Báo toàn quốc tháng 3 năm 2023, Tổng Biên tập Báo Nhân dân - Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh nhấn mạnh: “Chuyển đổi số đang là xu thế tất yếu diễn ra mạnh mẽ trong hầu hết các lĩnh vực kinh tế xã hội hiện nay. Trong bối cảnh đó, báo chí phải chủ động đổi mới phương thức truyền tải, mang đến những trải nghiệm cho bạn đọc thông qua các ứng dụng công nghệ số”. Hoặc trong một cuộc trả lời phỏng vấn, nhà báo Lê Quốc Minh chỉ rõ; “Chuyển đổi số không đơn giản là đầu tư thiết bị công nghệ, phần mềm, mà phải chính là thay đổi tư duy làm nghề từ lãnh đạo đến nhân viên, là đổi mới toàn bộ quy trình sản xuất nội dung, quy trình kinh doanh, quy trình vận hành tòa soạn.” (trả lời PV Tạp chí Thuế Nhà nước ngày 21/6//2023).
Báo chí chuyển đổi số không đơn giản chỉ là số hóa dữ liệu và nâng cấp ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động báo chí, mà là sự thay đổi toàn diện của báo chí: Từ mô hình tòa soạn, tổ chức bộ máy, quy trình sản xuất, phương thức tác nghiệp, tiếp thị công chúng, quản lý dữ liệu... Để từ đó tạo ra tác phẩm báo chí thỏa mãn được công chúng, đáp ứng được nhu cầu định hướng dư luận và để báo chí cạnh tranh với mạng xã hội (MXH dựa trên nền tảng Internet bao gồm Facebook, Youtube, Instagram, Zalo, Tiktok...) chủ yếu được đưa trên điện thoại di động.
Công cuộc tiến hành chuyển đổi số báo chí thuộc khu vực Đồng bằng sông Hồng và Duyên hải Bắc bộ đang được tiến hành như thế nào? Các cơ quan báo chí trong khu vực bắt tay vào chuyển đổi số nhanh hay chậm? Chuyển đổi số báo chí nên bắt đầu từ đâu? Từ con người trước hay thiết bị trước? Tiền đâu để thay thế thiết bị? Phương thức vận hành thiết bị và công nghệ ra sao? Đào tạo con người và xây dựng bộ máy như thế nào? Những thuận lợi và khó khăn trong chuyển đổi số báo chí? Những bài học và kinh nghiệm được rút ra? Đây là những vấn đề cần được chúng ta mạnh dạn trao đổi tại cuộc hội thảo hôm nay.