Chuyển đổi số báo chí để làm tốt sứ mệnh thông tin tuyên truyền
Thứ năm - 10/08/2023 10:07
Ngày 9/8, Hội Nhà báo Hưng Yên đã tổ chức Hội thảo "Chuyển đổi Số Báo chí - Bài học và Kinh nghiệm rút ra?" với sự tham dự của đông đảo nhà báo đến từ các cơ quan báo chí các tỉnh, thành phố thuộc Cụm thi đua Hội Nhà báo các tỉnh đồng bằng và Duyên hải Bắc bộ và một số Hội Nhà báo các tỉnh phía Bắc. Nguoilambaohungyen.vn trân trọng giới thiệu các tham luận của các đại biểu tại Hội thảo:
Trần Thị Thoa
Phó Tổng Biên tập Báo Thái Bình
Tháng 10 năm 2010, Báo Thái Bình thành lập trang thông tin điện tử baothaibinh.com.vn. Trong môi trường thông tin truyền thông ngày càng phát triển, với xu hướng hội tụ đa truyền thông thì đổi mới là yêu cầu tất yếu. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong công tác tuyên truyền, ngày 21/3/2018, Báo Thái Bình đã khai trương Báo Thái Bình điện tử. Báo Thái Bình điện tử đánh dấu bước phát triển về phương thức làm báo hiện đại hội tụ của cả 3 loại hình báo chí là báo nói, báo in và báo hình.
Trước sự tác động mạnh mẽ của cuộc cách mạng 4.0, sự phát triển của khoa học công nghệ, internet và mạng xã hội (Facebook, zalo, Youtube, Tiktok..) đã ảnh hưởng lớn đến mọi hoạt động và sinh hoạt của con người. Cùng với quá trình số hóa đang diễn ra như vũ bão, xu hướng đọc, xem, nghe của người dân trong thời đại số cũng đang thay đổi mạnh mẽ. Làm thế nào để giữ chân bạn đọc, thu hút độc giả là vấn đề đặt ra đối với mỗi cơ quan báo chí. Trong bối cảnh đó, báo Thái Bình xác định chuyển đổi số là yếu tố quan trọng để phát triển, đáp ứng nhu cầu của bạn đọc, làm tốt sứ mệnh thông tin tuyên truyền.
Những kết quả bước đầu
Báo Thái Bình đã và đang từng bước đổi mới, thay đổi qui trình, phương thức làm báo, đưa tin, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động báo chí đã giúp cho độc giả, bạn đọc tiếp cận thông tin nhanh hơn, chất lượng hơn.
Hiện nay, Báo Thái Bình đã thực hiện chuyển đổi số, tác nghiệp đa phương tiện, tác phẩm đa phương tiện, phát hành báo trên nhiều nền tảng. Tòa soạn đã từng bước tiếp cận, thực hiện chuyển đổi số để nâng cao chất lượng tuyên truyền, đưa thông tin đến độc giả một cách nhanh chóng, chính xác, đa dạng. Báo phát triển và đưa thông tin theo xu hướng đa nền tảng của báo điện tử, xây dựng Fanpage Báo Thái Bình, zalo Báo Thái Bình, APP Báo TB trên nền tảng Andron và IOS. Tất cả các nội dung quan trọng trên các ấn phẩm của Báo Thái Bình đều được lan tỏa rộng rãi trên các hạ tầng mạng xã hội. Đồng thời chú trọng đầu tư tác phẩm đa phương tiện để tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương. Nếu như trước đây, tác phẩm chỉ đơn giản là nội dung thì nay, cách tiếp cận đã hoàn toàn khác biệt. Các bài viết chú trọng thực hiện đa phương tiện với sự kết hợp của nội dung, hình ảnh, âm thanh, video, đồ họa một cách đa dạng. Nhiều tác phẩm longform chất lượng cao đã đạt giải báo chí của trung ương và của tỉnh.
Nhờ cuộc cách mạng 4.0 với các nền tảng cốt lõi là trí tuệ nhân tạo (AI), internet kết nối vạn vật (IoT) và dữ liệu lớn (big data), Báo Thái Bình đã đưa vào áp dụng nhiều công nghệ hiện đại giúp quá trình sáng tạo và trình bày nội dung diễn ra một cách thuận lợi, tiết kiệm thời gian và công sức. Báo Thái Bình áp dụng công nghệ trường quay ảo để thực hiện tọa đàm, dẫn chương trình truyền hình Theo dòng thời sự. Đặc biệt, thời điểm dịch COVID-19 bùng phát, nhiều thông tin sai lệch, không chính thống lan truyền trên mạng xã hội khiến người dân hoang mang và gây khó khăn cho công tác phòng, chống dịch bệnh. Trước tình thế đó, với phương châm đưa thông tin nhanh nhất và chính thống nhất tới người dân, Báo Thái Bình đã ra bản tin truyền hình Covid-19 hàng ngày. Tòa soạn đã sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để dẫn các Bản tin truyền hình, thực hiện phỏng vấn, tọa đàm truyền hình qua hình thức trực tuyến qua đó cập nhật tin tức nhanh chóng, chính xác, đấu tranh phản bác các thông tin sai trái, góp phần quan trọng trong việc định hướng, tạo niềm tin cho người dân.
Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 15 và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 trong điều kiện dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Các cuộc tiếp xúc cử tri của các ứng cử viên đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND tỉnh phải giảm số lượng đại diện cử tri để bảo đảm giãn cách. Báo Thái Bình đã tăng trang tuyên truyền đậm nét trên Báo in, đồng thời huy động tối đa nhận lực, trang thiết bị và phối hợp với các Đài Phát thanh truyền hình huyện thực hiện ghi hình trực tiếp hơn 120 chương trình hành động của các ứng cử viên Đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND tỉnh tại cơ sở để đăng tải đưa kịp thời trên Báo Thái Bình điện tử, Facebook, zalo Báo Thái Bình và APP Báo TB trên nền tảng Andron và IOS. Thời điểm đó lượng truy cập Báo Thái Bình điện tử có ngày lên tới trên 100 nghìn lượt, thông qua đó đã giúp các cử tri trong tỉnh đều có thể tìm hiểu rõ để chọn và bầu chính xác những người ưu tú đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân.
Để phát huy thế mạnh trong việc truyền tải thông tin, cùng với đổi mới, Báo Thái Bình cũng đã thiết kế hệ thống đọc báo in trực tuyến, đưa báo in trên nền tảng mạng mở ra hướng tiếp cận dữ liệu báo chí chuyên sâu từ những trang báo giấy truyền thống trên máy tính và các thiết bị di động có kết nối internet.Báo Thái Bình tăng cường thực hiện chương trình trực tiếp các hoạt động lớn của tỉnh mà người dân quan tâm trên các nền tảng mạng và Báo Thái Bình điện tử.
6 tháng đầu năm, báo in xuất bản gần 180 số báo ngày và số báo đặc biệt; sản xuất hơn 100 clip đính kèm tin, phóng sự, tọa đàm truyền hình và hơn 230 Bản tin phát thanh và truyền hình: bản tin phát thanh hàng ngày, trang địa phương phát thanh và Bản tin truyền hình theo dòng thời sự; thực hiện 16 chương trình truyền hình trực tiếp và chuyển tiếp.
Những khó khăn trong quá trình chuyển đổi số
Tại tỉnh Thái Bình, việc chuyển đổi số báo chí được UBND tỉnh phê duyệt trong Đề án Chuyển đổi số tỉnh Thái Bình đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 tại Quyết định số 571/QĐ-UBND ngày 17/3/2022. Đây là cơ sở, căn cứ để Báo Thái Bình nghiên cứu, tập trung nguồn lực, từng bước thực hiện Chuyển đổi số báo chí.
Chuyển đối số là thách thức song hành với yêu cầu đổi mới. Tuy nhiên, việc triển khai chuyển đổi số đối với cơ quan báo Thái Bình cũng đang gặp nhiều khó khăn. Bởi chuyển đổi số trong báo chí không chỉ đơn thuần là đưa thông tin lên mạng internet mà đòi hỏi thay đổi toàn diện phương thức vận hành, quản lý, áp dụng công nghệ trong quy trình sản xuất và phân phối nội dung.
Hiện nay, nhân lực cho chuyển đổi số đang là thách thức lớn. Để tác nghiệp được báo chí chuyển đổi số, nhà báo phải trang bị thêm nhiều kỹ năng như: khai thác, kiểm chứng thông tin số; tổ chức sản phẩm báo chí đa phương tiện; khai thác, xử lý tài nguyên dữ liệu số; kỹ năng bảo mật thông tin số; có văn hóa và đạo đức phù hợp với tác nghiệp trong môi trường số.
Cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật chưa đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số báo chí. Ngân sách hàng năm cho việc chuyển đổi số, quản lý số còn rất hạn chế; chưa có khả năng đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật, bổ khuyết cho các thiết bị đang thiếu, các thiết bị đã xuống cấp trong quá trình sử dụng và bảo đảm an toàn an ninh mạng...
Ngày 2/6/2023, Bộ Thông tin và Truyền thông ban hành Bộ Chỉ số đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí. Theo đó, chỉ riêng tiêu chí số 2, đó là, hạ tầng số, nền tảng số và an toàn thông tin (thang điểm 24/100), đối với Báo Thái Bình đang sử dụng nền tảng kỹ thuật gồm máy chủ của doanh nghiệp cung cấp. Hệ thống an toàn thông tin đi theo đơn vị đó, nguồn lực đầu tư cho hoạt động bảo đảm an toàn thông tin rất khó khăn. Bài toán về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin cho hoạt động chuyển đổi số, sản xuất nội dung đa nền tảng thực sự là vấn đề khó (mà cụ thể: Nền tảng quản lý tòa soạn điện tử; Nền tảng phân tích thông tin dư luận trên mạng xã hội; Nền tảng phòng chống tấn công mạng và ứng cứu khẩn cấp cho hệ thống thông tin).
Để đáp ứng lộ trình chuyển đổi số, để nghị:
- Hội Nhà báo Việt Nam sẽ tiếp tục mở các khóa đào tạo về chuyển đổi số, kỹ năng công nghệ.- UBND tỉnh hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật, bảo đảm an toàn an ninh mạng; xây dựng nền tảng số dùng chung cho báo chí; thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, cũng như chuyển đổi mô hình làm báo tòa soạn hội tụ.